Translate

środa, 28 marca 2018

Ronneby część 1

RONNEBY [217 km] / 12,9 tys. mieszkańców
Zaledwie trzynastotysięczne Ronneby to dzisiaj trzeci co do wielkości ośrodek miejski Blekinge, ale też miejscowość pełniąca wiele istotnych funkcji dla całego regionu. To w tych okolicach mieści się jedyny port lotniczy w tej części Szwecji, to tutaj do końca lat trzydziestych XX wieku funkcjonowało najpopularniejsze uzdrowisko w całym kraju, którego zachowane obiekty do dzisiaj stanowią o atrakcyjności turystycznej miasteczka. Oprócz tego Ronneby jest stolicą gminy, ważnym ośrodkiem kulturalnym i miastem z zachowanym dziedzictwem dawnej architektury i przemysłu. Najstarszy gród regionu z prawami miejskimi pochodzącymi z 1387 roku założony został w pobliżu morskiego brzegu, w pagórkowatej okolicy, w sąsiedztwie kilku niewielkich jezior, nad rwącą rzeką od której najpewniej nadano mu nazwę.  Mimo burzliwej historii znaczonej masakrą ludności cywilnej w czasie wojny szwedzko-duńskiej dziś sprawia wrażenie idyllicznego miejsca w którym przyroda doskonale współgra z ludzkim osadnictwem. 

Jedyne w regionie Blekinge lotnisko pasażerskie znajduje się w Källinge na północ od Ronneby przy Bredåkravägen 26. Obsługuje kilka lotów dziennie na podsztokholmskie lotniska Arlanda i Bromma. Na miejscu bufet, poczekalnia i parking samochodowy. Specjalne autobusy oznaczone napisem flyggbus kursują z i do Karlskrony zatrzymując się też po drodze m.in. w miejscowościach Lyckeby i Nättraby. Do Ronneby jeżdżą autobusy sieciowe Blekingetrafiken nr 240, 241, 243, 840 którymi dotrzeć można także do Eringsboda, Tingsryd i Växjö w sąsiednim länie Kronoberg. Terminal otwarty jest w tygodniu miedzy 5.00 a 23.30, w soboty między 7.00 a 16.00, w niedziele miedzy 9.15 a 23.30. Kontakt telefoniczny 010 109 54 00, poczta mailowa: info@ronnebyairport.se. Szczegółowy rozkład lotów dostępny jest na stronie web: https://www.swedavia.se
Terminal lotniczy w Källinge
Do Ronneby łatwo również dotrzeć pociągiem. Składy Öresundtåg kursują raz na godzinę na wschód w kierunku Karlskrony i na zachód do Kopenhagi przez Karlshamn, Kristianstad i Malmö. Dwa perony. Ceglany budynek stacji kolejowej znajduje się przy Järnvägsgatan 2 na południowy-wschód od starego miasta. Na miejscu jest poczekalnia, bezpłatne toalety, bufet i kawiarenka oraz kasy biletowe obsługujące połączenia kolejowe i autobusowe. Przy budynku znaleźć też można zadaszone wiaty na rowery.
Po południowej stronie budynku stacyjnego są zatoki przy których stają autobusy regionalne i lokalne. Ze stanowisk A i B odjeżdżają linie do Karlskrony, Karlshamnu i Olofström, ze stanowiska E autobusy do Växjö, Tingsryd, Karlshamnu i Bräkne-Hoby. Liniami 24 i 25 dojechać można stąd bezpośrednio do parku zdrojowego w południowej części miasta. Bilety zakupić można w budynku stacji (Pressbyran).
Wodny tramwaj M/F Spättan kursuje trzy razy dziennie z przystani przy Strandgatan (w pobliżu rynku) na wyspy archipelagu: Karön i Harön (w sezonie letnim). Inne przystanki ma w sąsiedztwie parku zdrojowego, w Ronnebyhamn, Aspan i Ekenäs.
PARKINGI: Miejsca postojowe przy stacji kolejowej leżą stosunkowo daleko od centrum miasta. W bezpośredniej bliskości atrakcji starówki samochód można zostawić na placu u zbiegu Strandgatan, Drottninggatan i Rosengatan (max 4 godziny). Dogodnie usytuowany 24-godzinny parking znajduje się także przy Söderbro za torami kolejowymi. Ładny stamtąd widok na pobliski Rynek i położony powyżej kościół św. Krzyża. Kilka miejsc postojowych znaleźć można przy Källingevägen zaraz za remizą strażacką vis-a-vis Centrum Kultury Bruket (bliżej miasta jest parking sklepowy przy hipermarkecie Willy's). Dwugodzinne parkingi znajdziemy na starówce w galeriach Diamanten i Willy's. O miejsca parkingowe stosunkowo łatwo też na obrzeżach parku zdrojowego od strony Reddvägen. Postój w centrum miasta jest bezpłatny, ale w większości tych miejsc potrzebna będzie karta parkingowa (P-skiva), którą nabyć można za 100 SVK w biurze informacji turystycznej oraz wielu placówkach handlowych na terenie miasta (można oczywiście skorzystać z karty nabytej w innym mieście).
STACJE BENZYNOWE: Stacje są skoncentrowane przy północnym wyjeździe z miasta. Najbliżej centrum w tej grupie jest Preem przy Karlshamnsvägen 12 (obok hipermarketu Lidl), nieco dalej OKQ4 przy Plankgatan 5 z myjnią i warsztatem obsługi oraz mała samoobsługowa St1 u zbiegu Karlshamnsvägen i Sörbyvägen. Na stacji Preem można na tydzień bezpłatnie wypożyczyć kamizelki ratunkowe dla dorosłych, dzieci czy psów.                                

niedziela, 25 marca 2018

Zamek w Uppsali

UPPSALA [11 km] / 149,2 tys. mieszkańców
Kasåsen to jedno z kilku wzgórz w zachodniej części miasta stanowiących część łańcucha tzw. ozu upplandzkiego. Nazwa wzniesienia pochodzi od stojącego tu kiedyś stosu sygnalizacyjnego zwanego w Szwecji vårdkase. Tego typu ognie zapalano na szczytach wzniesień przekazując rozmaite informacje na dużą odległość. Ostatni raz system ten miał zastosowanie w czasie wojny krymskiej. Wtedy jednak na uppsalskim wzgórzu już dawno nie było takiego punktu sygnalizacyjnego, bowiem w 1549 roku Gustaw I Waza wzniósł tutaj kamienny zamek. Znany on jest przynajmniej z kilku ważnych wydarzeń w historii Szwecji. W maju 1572 roku w znajdujących się tu lochach zamordowano sześciu dostojników z kręgu rodziny Sture. Zabójstwa dokonano na zlecenie szalonego króla Eryka XIV, który cierpiał na manię prześladowczą i obawiał się z ich strony zamachu na własne życie. Sprawę zatuszowano kierując winę na sekretarza królewskiego Görana Perssona. Koniec tego dygnitarza też był smutny - zmarł po torturach. W 1629 roku w murach rezydencji Gustaw II Adolf podjął decyzję o przystąpieniu Szwecji do wojny trzydziestoletniej, co miało duże konsekwencje dla losów państwa w epoce wojen i podbojów. 
Zamek w Uppsali od północnego-wschodu.
Z kolei 6 czerwca 1654 roku w głównej sali zamkowej zwanej królewską niejaki Schering Rosenhane ogłosił abdykację królowej Krystyny. W Rikssalen zbierali się kiedyś szwedzcy gubernatorzy a nawet odbywały się uroczystości koronacyjne (ostatnia to intronizacja królowej Ulryki Eleonory w 1719 roku). Dzisiaj po renowacji przeprowadzonej w 1932 roku organizowane są tu rozmaite bale i konferencje. Możliwości wykorzystania sali na 550 osób reguluje specjalna ustawa (mniejsza Sala Wazów może przyjąć 145 osób). Jak przystało na średniowieczne zamczysko zamek w Uppsali ma także swojego ducha. Jest nim "biała dama", czyli księżniczka Cecylia Waza, jedna z córek Gustawa, która prowadziła ponoć występne i rozpustne życie, więc po śmierci pokutuje w swoim dawnym mieszkaniu.
Zamek w Uppsali przynajmniej dwukrotnie padał ofiarą pożaru: w 1572 oraz w 1702 roku. Chociaż w tym drugim epizodzie uszkodzenia były umiarkowane, to jednak zrujnowany budynek posłużył  dodatkowo jako rezerwuar budulca dla innych domów w odnawiającym się mieście. Twierdzę odbudowano dopiero w połowie XVIII wieku według planów Carla Hårlemana, ale skromne fundusze nie pozwoliły dokończyć całkowicie tego projektu. Ostało się więc wschodnie skrzydło flankowane dwoma podobnymi wieżami po stronie północnej i południowej. Södra Tornet to do dzisiaj najwyżej wzniesiona budowla w Uppsali. Ma 11 kondygnacji wraz z piwnicami i strychem. W przeszłości pełniła funkcję więzienia, potem funkcjonowała jako wieża ciśnień dla uniwersyteckiego szpitala, obecnie mieszczą się tutaj natomiast rozmaite biura i wejście do Rikssalen i Vasasalen. W wieży północnej znajdują się natomiast ekspozycje muzealne. Na bastionie po przeciwległej stronie wzgórza znajduje się wolno stojąca dzwonnica z zawieszonym dzwonem Gunillaklockan. Odlany w 1588 roku pochodzi z dawnej kaplicy zamkowej. To ważny element miejscowej tradycji - dzwon który od wieków wyznaczał rytm życia miasta i do dziś jest używany w trakcie rozmaitych ceremonii podczas świąt kościelnych czy uniwersyteckich. Z bastionu widok na wieże katedry. W południowo-zachodnim rogu dziedzińca zamkowego ustawione jest obecnie popiersie Gustawa I Wazy wykonane według projektu Bengta Vogelberga. Cokół podpierają cztery niewielkie armaty. Nieco poniżej zamku w parku na stokach znajdziemy też ustawiony w 2005 roku pomnik innego sławnego Szweda związanego z tym miejscem, polityka, dyplomaty i działacza ONZ Daga Hammarskjölda.

Rikssalen
W pomieszczeniach zamku znajdują się trzy placówki muzealne. Vasaborgen ukazuje resztki starego zamku królewskiego sprzed pożaru w 1702 zachowane w południowo-zachodniej części wzgórza Kasåsen. Kiedyś stanowiły one centrum założenia na planie krzyża. Można tutaj obejrzeć fragment starej ściany z gotyckimi rzeźbieniami. Prócz tego znajdziemy modele budowli z różnych wieków oraz portrety znanych władców mieszkających na zamku. Na szczycie bastionu murawa.
Otwarte w sezonie letnim codziennie od 10 do 18. Wstęp 120 SVK, dzieci płacą połowę tej ceny. Wycieczki z przewodnikiem w języku szwedzkim, dostępne streszczenie po angielsku. Kontakt  przez pocztę mailową: info@vasaborgen.se lub telefonicznie pod numerem 0703 90 79 89. Kasa w bramie od strony Kung Jans väg. 
Muzeum Sztuki (Uppsala Konstmuseum) zajmuje południowe skrzydło zamku (wejście oznaczone literą E). Trzy piętra wypełniają stare obrazy z pracowni artystycznych miejscowego uniwersytetu oraz ceramika z Ekeby. Placówka prezentuje też liczne wystawy czasowe najczęściej poświęcone sztuce współczesnej. W zbiorach dominują obrazy artystów lokalnych oraz związanych z Uppsalą. Sklepik z pamiątkami i bufet otwierany jest pół godziny przed ekspozycją.
Wstęp wolny. Otwarte w letnim sezonie codziennie od 12 do 16, w innych porach roku od wtorku do niedzieli, w czwartek godziny otwarcia przedłużone od 12 do 20. Program wystaw na stronie web: http://uppsalakonstmuseum.se. Kontakt telefoniczny z recepcją: 018 727 24 82
Fragment dziedzińca zamkowego z popiersiem Gustawa I Wazy

We wschodnim skrzydle (wejście A2) zlokalizowany jest Fredenshus. Celem organizacji pod tą nazwą jest krzewienie idei pokoju, tolerancji i równości oraz zwalczanie rasizmu, uprzedzeń, przemocy i dyskryminacji. Wystawy stałe poświęcone są m.in. szwedzkim działaczom pokojowym Folke Bernadotte, Raulowi Wallenbergowi czy Dagowi Hammarskjöldowi, który przez kilka lat mieszkał na zamku, w czasach gdy jego ojciec Hjalmar pełnił funkcję gubernatora prowincji Uppsala. W mieście nad rzeką Fyris późniejszy laureat pokojowej Nagrody Nobla zdobywał swoje wykształcenie, zrazu w szkole Hildura Axelssona w Villa Tomtebo, potem w szkole katedralnej wreszcie na uniwersytecie, który ukończył w 1925 roku zdając egzaminy z literatury, językoznawstwa i historii. Poświęcił mu też kilka tekstów o charakterze społecznym, politycznym i krajoznawczym. Dag Hammarskjöld jest pochowany na starym cmentarzu w Uppsali. Na wystawie możemy obejrzeć m.in. jego krótkie wiersze ilustrowane przez Nilsa Gunnara Zandera oraz film opowiadający o życiu w Uppsali. Trochę czasu warto również poświęcić ekspozycji ukazującej rolę kobiet w społeczeństwie i ich wysiłki na rzecz pokoju i równouprawnienia. Oprócz tych stałych wystaw muzeum organizuje rozmaite ekspozycje czasowe ukazujące często problemy bytowe w dalekich egzotycznych częściach naszego globu. 
Kontakt telefoniczny: 018 50 00 08, e-mail: info@fredenshus.se, strona web: http://www.fredenshus.se
Wstęp wolny. Godziny otwarcia wystaw: od wtorku do piątku 15-18, w weekendy 12-16, w poniedziałki nieczynne.
Z prawobrzeżnej części miasta na wzgórze zamkowe prowadzi kilka dróg. Główny wjazd od strony katedry i budynku biblioteki Carolina Rediviva prowadzi od północy obramowaną ozdobnym kamieńcem aleją Drottning Christina väg. Od południa przez park do starej bramy przy bastionie wiedzie wysadzana kostką brukową Kung Jans väg. Od zachodu wspiąć się tu można kaskadą schodów z ogrodu Linneanum i Dag Hammarskjöld väg. Z tej strony dziedzińca mamy piękny widok na położone niżej ogrody w dzielnicy uniwersyteckiej. Najbardziej niedostępne są zbocza Kasåsen od strony wschodniej. Z alejki poniżej zamku otwierają się fragmentaryczne widoki na lewobrzeżną Uppsalę.
                      

wtorek, 20 marca 2018

Zachodnim brzegiem Wetteru do Habo


Od granicy länów droga 195 prowadzi na południe głównie przez lasy, zrazu prawie samym brzegiem Wetteru, potem nieco bardziej w głębi lądu podnóżami wzgórz Hökensås. Przecinamy kilka poprzecznych wąwozów, którymi spływają do Wetteru krótkie potoki. Z prześwitów fragmentaryczne widoki na jezioro.

[270 km] Stenstorp. Po lewej zjazd do przystani jachtowej. W głąb lądu biegnie droga do Skämningsfors (1 km). W dawnej dwupiętrowej willi hrabiów von Essen ośrodek opiekuńczy. 
[271 km] Brandstorp. Osada przy drodze 195 pochodzi z lat 30-tych i 40-tych XX wieku. 
Przy skrzyżowaniu dróg stacja benzynowa QStar.
W prawo biegnie szosa w kierunku ośrodka letniskowego na grzbiecie Hökensås (Semesterby). Trasa ta wspina się łagodnie na grzbiet wzgórza. Z rozległych łąk roztaczają się piękne widoki na Wetter i wyspę Visingsö. Nieco ponad kilometr w tamtym kierunku po prawej stronie leży dawna wieś kościelna. Drewniany kościół (1) na planie krzyża greckiego pochodzi z XVII wieku. W ołtarzu flankowanym przez panele heraldyczne znajduje się wizerunek Chrystusa na krzyżu z Maryją i św. Janem. Rozkosznym cackiem jest stojąca obok niewielka miedziana chrzcielnica mieniąca się kilkoma kolorami. Podziwiać można również pozłacaną ambonę z postaciami Chrystusa i ewangelistów. Najbardziej niezwykłe są jednak w tej świątyni malowidła ścienne i sufitowe stworzone przez Johana Kinnerusa z Jönköpingu w 1748 roku. Są tu ekspresyjne wizje piekła, raju, zmartwychwstania czy pokuty utrzymane w pastelowych barwach. 
Kościół w Brandstorp z malowidłami na suficie (scena Zmartwychwstania).
Warto też zwrócić uwagę na iluzjonistyczne anioły strzegące okien. Obok kościoła znajduje się wolno stojąca dzwonnica. Unikatowe jest także drewniane ogrodzenie cmentarza w formie solidnego parkanu. Wokół kościoła zgromadzono kilka tradycyjnych budynków tworzących niewielki ogólnodostępny skansen. Najbardziej niezwykłym budynkiem jest ośmiokątna altanka w kształcie namiotu służąca jako letnia jadalnia w rezydencji hrabiów von Essen. Od 1994 w jednym z budynków działa ekspozycja rozmaitych narzędzi i przyrządów żeglarskich. 
Kontakt w sprawie rezerwacji zwiedzania pod numerem telefonu 0502 510 29.
[273 km] Häldeholm. Przekraczamy dość głęboki wąwóz wycięty przez spływający ze wzgórz Hökensås potok Holmån. Jakieś 3 km powyżej tego miejsca tworzy on niewielki wodospad Rävafallet (3). 2 km pod górę gruntową drogą dotrzeć można do chaty Sågaretorpet (2). Oryginalna galeria sztuki i rękodzieła z piękną panoramą jeziora Wetter.
Wodospad Rävafallet
[281 km] Za Ekebäcken po minięciu garbu terenowego odgałęzia się w lewo droga na cypel Svedudde z szerokimi piaszczystymi plażami (kąpielisko i kiosk spożywczy, 4) i portem jachtowym. W głębi półwyspu duża przemysłowa piaskownia. Ostoja rzadkich gatunków owadów i gadów. 
[282 km] Baskarp - niewielka osada przemysłowa. Z centralnego placu panorama Wetteru.
[283 km] W prawo za Sved (psie zaprzęgi) owiane tajemniczą aurą miejsce zwane Falkens Grav (3 km, 5). Niewielka mogiła w sosnowym lesie. W 1855 roku pochowano tutaj Jonasa Falka złodzieja skazanego na śmierć za napad na pocztę w Tunarp. Rozbój ze skutkiem śmiertelnym, bowiem w wyniku pobicia w szpitalu zmarł urzędnik pocztowy. Po pochówku na grobie w nieznany sposób zaczęły się pojawiać świeże kwiaty. Według opowieści z dreszczykiem pewnego dnia w tej okolicy balowało kilku młodzieńców. Kiedy słońce zaszło okazało się, że nie mogą uruchomić silnika samochodu. W tych okolicznościach nikt nie miał ochoty na kilkukilometrową przechadzkę do wsi. Przenocowali w aucie a rano ku ich przerażeniu zobaczyli na pobliskim grobie nowy bukiet kwiatów. Ostatnia desperacka próba uruchomienia samochodu okazała się tym razem skuteczna i towarzystwo natychmiast opuściło to dziwne miejsce. 
[284 km] Fagerhult. Wzmiankowany w 1399 roku jako farma należąca do klasztoru Alvästra. Obecnie osada przemysłowa znana z założonych w 1945 roku zakładów produkujących sprzęt oświetleniowy. Koncern posiada obecnie fabryki w 9 krajach na świecie. Vis a vis zakładu hala sportowa Fagerhus. Powyżej miejscowości wzdłuż potoku Gagnån rezerwat przyrody chroniący podmokłe siedliska oraz ichtiofaunę ze starą populacją pstrąga. Dojście szlakiem Västra Vätternleden lub ścieżką do joggingu. 
[288 km] Källebäcken. Przecinamy głęboką dolinę potoku Hornån. Przy ujściu rzeki znajduje się rezerwat przyrody Haboskogen obejmujący kształtowane przez erozję brzegi jeziora porośnięte gęstym lasem mieszanym. W runie rośnie dość rzadka bylina pomocnik baldaszkowy (Chimaphila umbellata) używany dawniej jako lek na reumatyzm. 
Gustav Adolf Kyrka
W prawo droga w kierunku osady i kościoła Gustawa Adolfa (3 km, 6) noszących imię XVIII-wiecznego regenta a potem króla z dynastii Oldenburgów. Napis nad wejściem informuje, że świątynia powstała najpierw przy plaży w Fiskebäck na południe od Habo. Według tradycji ufundowała ją można szlachcianka uratowana przed utonięciem. W 1780 roku budowla została przeniesiona na obecne miejsce i zaopatrzona dodatkowo w wieżę. Ołtarz Jonasa Ullberga z 1717 roku ukazuje dramat pasyjny. Pewnym kuriozum jest dodany później zegar w jego zwieńczeniu. Prawdopodobnym dziełem Ullberga jest także chrzcielnica z aniołkiem. 
[291 km] Kvarnekulla. Dawny młyn ponad wąwozem potoku Knipån. Dolina objęta rezerwatem przyrody. Bogata ichtiofauna. Tarlisko pstrąga.
[293 km] Skrzyżowanie dróg. W prawo do centrum Habo. Prosto obwodnica miejscowości i szlak drogowy w kierunku Jönköpingu.
[295 km] Habo. Wjazd ulicą Hjovägen. 

niedziela, 18 marca 2018

Kanał Kinda: Od śluzy Hjulsbro do Sturefors

Najpierw przepłyniemy przez największy w Szwecji kompleks dąbrów porastający wzgórza na północ od jeziora Ärlången, potem na wysokości pałacu Sturefors czeka pierwszy wielki zakręt na tej drodze wodnej. Na południe ciągną się wody jeziora Ärlången, którymi można pożeglować do Grebo. Prócz tego stare osady wiejskie i kilka zabytkowych kościołów. Dwie kolejne śluzy. 

Kościół w Landeryd (1)
Leży na prawym brzegu Stångån na niewielkim pagórku kemowym w środku starej osady wiejskiej. Prawie w geometrycznym środku Östergotlandii. Stanowi część parku kulturowego i można stąd powędrować starą żwirową drogą przez drewniany mostek do skansenu na drugim brzegu rzeki (obecnie szlak znakowany Hembygdsleden). Do kościoła jest bezpośredni dojazd rzadko kursującą linią autobusową 253 z Ekholmen. Świątynia ufundowana przez miejscowego magnata pochodzi z XII wieku, ale została gruntownie przebudowana w połowie XVIII stulecia. Podobno najstarsze partie muru zachowały się w przyziemiu wieży, chociaż technika przebudowy spowodowała że dzisiejsze ściany stanowią mozaikę starszego i nowszego budulca, kamienia i cegły. Niedawno w trakcie badań archeologicznych odkryto ślady romańskiego wąskiego okna. Po południowej stronie wieży znajdziemy kamień runiczny z inskrypcją wspominającą wojownika, który wyprawił się do Anglii wraz z drużyną Kanuta Wielkiego. Średniowieczne ślady znajdziemy także we wnętrzu budowli. W przedsionku zachowały się fragmenty malarskiej dekoracji ściennej. Po prawej stronie ołtarza stoi duża misa chrzcielna z wapienia gotlandzkiego a w kościele znajdziemy jeszcze podnóżek jeszcze starszej chrzcielnicy z wyobrażeniem trzech twarzy. W ołtarzu głównym podziwiać można postać Chrystusa z kielichem eucharystycznym namalowaną przez Mårtena Eskila Winge. Prócz tego wewnątrz znajduje się także lustrzana kopia obrazu Rafaela Święta Rodzina Franciszka I (oryginał w Luwrze) oraz włoska scena ukazująca Jezusa wskrzeszającego syna wdowy z Nain. Warto zwrócić uwagę na pięknie rzeźbioną ambonę z drzewa dębowego z białymi postaciami apostołów pochodzącą z warsztatu rzeźbiarskiego w Vadstenie. Z tylu nawy znajduje się XVIII-wieczny prospekt organowy z pracowni Jonasa Wisteniusa. Kościół otoczony jest pięknym starym cmentarzem i ogrodem parafialnym.

Skansen w Harvestad (2)
Skansen leży na skraju rozległego kompleksu leśnego z dużym udziałem dęba (najciekawsze okazy znajdziemy w rejonie wsi Edberga). Nic więc dziwnego, że najstarszym "obiektem" na terenie parku jest właśnie wielki 600-letni prawie całkiem spróchniały dąb. Na miejscu zgromadzono kilka tradycyjnych  budynków mieszkalnych i gospodarczych w tym XVII-wieczną kuźnię, parterowy dom wiejski z  Bergdalen, dzwonnicę i dwukondygnacyjne szopy z nadbudówką tzw. loftboden, Jest tu też kilka zajmujących wystaw maszyn rolniczych, porcelany, starych fotografii oraz ekspozycja poświęcona wiejskiemu aktorowi i gawędziarzowi Annersowi Annersa på Hultet, który przez 50 lat w radiu i na estradzie opowiadał zabawne historie z Östergotlandii. Letnia scena teatralna. Kawiarnia. Skansen leży po zachodniej stronie rzeki i dojechać tam można autobusami jadącymi w kierunku Sturefors. W okolicy znajduje się pole golfowe Landeryds Golfbana, karczma Bogestad Krog  oraz polowe obserwatorium astronomiczne.
Las dębowy pod wsią Edberga

Slattefors
Śluza na kanale Kinda (3) o wysokości 3,6 m zbudowana w 1868 roku. Wcześniej znajdował się w tym miejscu główny budynek farmy. Most na rzece oraz siłownia wodna. Na prawym brzegu dwór z 1718 roku. Powyżej niego na wierzchowinie zachowały się dwa budynki gospodarcze: drewniany magazyn zbożowy - obecnie sala restauracyjna, i podłużna szopa.

Uveborg lub Uveberget (4)
Nie mylić ze wzgórzem położonym jakieś 3 km poniżej także na lewym brzegu rzeki. Skaliste wzniesienie powyżej wioski Grönlöten z widokiem na dolinę Stångån. Urwisko najlepiej widoczne jest od strony rzeki. W lesie na szczycie pozostałości prehistorycznej twierdzy. Miejsce wspinaczkowe. 

Sundbro
Z mostu na lokalnej drodze widok na Stångån wypływający z jeziora Ärlången. 

Sörby By (5)
XVIII-wieczna osada wiejska z widokiem na jezioro Ärlången. Kilka starych budynków. Idylliczne krajobrazy. Dojazd szutrową drogą w kierunku Åtvidaberg.
Urwisko na Käringberget

Ärlången
Jezioro rynnowe ze stosunkowo wysokimi brzegami zwłaszcza od wschodniej strony. Na północy wyróżnia się w tym względzie cypel Långvassudde (6) z dużym skupiskiem dębów porastających strome zbocza. Dalej na południu znajduje się charakterystyczne wzgórze Käringberget z kilkunastumetrowym skalnym urwiskiem (7) znanym wśród miejscowych wspinaczy. Według wierzeń ludowych wzniesienie zamieszkiwał zwodniczy demon Fenntus. Archeolodzy odnaleźli tam resztki średniowiecznej strażnicy. Na jeziorze jest kilka zalesionych wysp. Na Storön na północy utworzono rezerwat chroniący miejsca lęgowe ptaków. Bardziej na południu znajduje się wysepka Norrbyön. 

Osada kościelna w Grebo           
We wsi zachował się cały kompleks budynków związanych z obsługą wiernych. Jest tu dawna szkoła parafialna, plebania, stajnie, dom starców, dziedziniec dzwonów. Budynki charakteryzują się tradycyjną architekturą w biało-czerwonych kolorach z ozdobnymi werandami, prostymi panelami i jednospadowym dachem. Przy wejściu na cmentarz oryginalny ornament z blaszanym kogutem. Ciekawe nagrobki w kształcie piramidy znajdują się po północnej stronie dzisiejszej świątyni. Na wzgórzu kościelnym odkryto jeden z cenniejszych pochówków z epoki żelaza (ok. 200 rok n.e.). Znaleziska znajdują się w Narodowym Muzeum Historycznym w Sztokholmie. Obecny kościół (8) zbudowano w latach 1772-1773 obok starszego średniowiecznego, z którego zachowały się tylko niepozorne ruiny. We wnętrzu zwraca uwagę przede wszystkim kopulasty drewniany dach oraz malowane numerowane ławki. Stalle przy ołtarzu przeznaczone były dla miejscowej szlachty i zostały oznaczone ich monogramami bądź herbami. W ołtarzu znajduje się kopia obrazu Jacoba Jordaensa Chrystus Ukrzyżowany pędzla Johana Stålboma. Ten miejscowy artysta ma zresztą swoje epitafium wbudowane w mur nawy. 

Sturefors Slott (9)
Piękny pałac z początku XVIII wieku zbudowany przez Nikodema Tessina młodszego dla Carla Pipera na miejscu starszej budowli, którą członek Tajnej Rady Królewskiej Ture Bielke podarował swojej żonie Małgorzacie Sture. Obu protoplastom budowla nie przyniosła szczęścia. Carl Piper dostał się do niewoli rosyjskiej po bitwie pod Połtawą, zmarł na katordze i nigdy nawet pałacu nie zobaczył. Z kolei Ture Bielke popierał Zygmunta III Wazę w sporze o tron szwedzki i po porażce pod Stångebro został stracony na rynku w Linköpingu. Mimo burzliwych dziejów pałac nadal jest siedzibą zasłużonego dla Szwecji rodu Bielke. Z tego względu wnętrza budowli są niedostępne dla publiczności, chociaż kryją liczne osobliwości - galerię portretów, gobeliny czy też wspaniały dwukondygnacyjny hol. Można się za to całkiem bezpłatnie przespacerować po dużym parku podzielonym na geometryczną część francuską i bardziej naturalny ogród angielski. W gąszczu drzew na wzgórzu stoi ozdobna świątynia pamięci poświęcona hrabinie Krystynie Piper z domu Tornflycht. Spod rotundy jest świetny widok na sam pałac oraz rozciągającą się przed nią wodną kaskadę z prostokątnym stawem w którym odbija się pałac. W głębi ogrodu znajdziemy kilka innych budowli takich jak świątynia chińska, sztuczna grota czy niemiecka kuchnia.
Sturefors Slott

Rezerwat Sturefors
Na północ od parku pałacowego na północno-zachodnim brzegu jeziora Ärlången na terenie dawnych pastwisk i lasów związanych z posiadłością klanu Bielke znajduje się rezerwat przyrodniczy chroniący najbogatsze szwedzkie dąbrowy. Bogata roślinność runa w której zwraca oryginalny porost Granicznik płucnik (Lobaria pulmonaria). Możliwa jest przechadzka drogą biegnącą nad brzegiem jeziora z parku pałacowego do mostu Sundsbro.

Śluza Sturefors (10)
Stopień o wysokości 3,2 m wraz z mostem zwodzonym. Na wyspie i przeciwległym brzegu rzeki stary ośrodek gospodarczy (kuźnie, młyny, magazyny) związany z pałacem. Warto przespacerować się pod dwupiętrowy spichrz zbożowy z 1809 roku w którym mieści się obecnie niewielka kolekcja narzędzi rolniczych i gospodarczych. Nieco powyżej śluzy most na drodze Sturefors-Vist.