Translate

niedziela, 20 maja 2018

Ronneby część 5 (Uzdrowisko)

RONNEBY [217 km], 12,9 tys. mieszkańców
Najkrótsza droga z centrum Ronneby w kierunku dzielnicy uzdrowiskowej prowadzi ulicami Blasius Königsgatan, Götgatan i Övre Brunnsvägen. Ciekawsza jest jednak trasa brzegami Ronnebyån, polecana zwłaszcza jeśli dysponujemy rowerem. Promenada Nedre Brunnsvägen biegnie obok mostu kolejowego skośnie przecinającego koryto rzeki przez dzielnicę willową Blekan. Większość zabudowy na tym terenie powstała w końcu XIX wieku. Jednym ze starszych obiektów jest farma Ekholzska Gården przy Nedre Brunnsvägen 17 z dość rzadkim w Blekinge układem zabudowań w kształcie litery u. 
Sercem dzielnicy uzdrowiskowej jest obejmujący ponad 100 ha park zdrojowy na prawym brzegu Ronnebyån. Przechodzi on w naturalny las bukowy porastający wzgórza Utkiken. Teren ten stanowi dzisiaj naturalny obszar rekreacyjny dla mieszkańców Ronneby. Od 2003 roku jest chroniony jako pierwszy w kraju rezerwat kulturowy. Oprócz śladów historycznych takich jak grób megalityczny na wzgórzu Uvberget i wał kulturowy na wzgórzu Silverberget można tu znaleźć cenne przyrodniczo gatunki mchów i porostów oraz rzadkie owady, w tym emblematycznego dla Blekinge jelonka rogacza. W 2005 roku w prestiżowym konkursie został uznany za najpiękniejszy park Szwecji a rok później jako czwarty najpiękniejszy park w Europie m.in. za włoskim Villa d'Este w Tivoli. W 2013 roku w innym plebiscycie uznano go za "najbardziej inspirujący park w Szwecji". Przez teren zielony prowadzą rozmaite szlaki spacerowe: popularna ścieżka zdrowia, szlak przyrodniczy oraz oświetlona trasa biegowa/nordic-walking. Przebiega tędy również jeden z odcinków dalekobieżnego szlaku turystycznego Blekingeleden. W parku znajduje się pięć ogrodów tematycznych: ogród różany, ogród wiosennych kwiatów, ogród aromatów, ogród japoński oraz wzgórze różaneczników. W rosarium znaleźć można staroświeckie rzadkie odmiany kwiatów takie jak Księżna Montebello, Sissinghurst Castle (czyli Róża Maurów), Róża Lancastrów, Róża Yorków, Souvenir de la Malmaison czy Magna Carta. W 1980 roku w głębi lasu Brunnskogen powstał ogród zmysłów zaprojektowany przez architekta krajobrazu Svena Ingvara Anderssona. Znajdują się w nim liczne okazy silnie pachnących kwiatów takich jak rozmaite odmiany bzu, anyżu, floksy, lilie, kalina koralowa czy popularny kozłek lekarski znany pod nazwą waleriana. Niedaleko stąd do zacisznego ogrodu japońskiego ze świątynią medytacji i krajobrazem ukształtowanym w konwencji metafory, gdzie niewielkie skałki symbolizują wysokie góry, ławica żwiru - morską falę a rośliny rozmaite rodzaje lasu. Na miejscu herbaciarnia.   
Stary Zdrój w Ronneby
Historia uzdrowiska w Ronneby rozpoczęła się w 1705 roku kiedy to odkryto pierwsze kwaśne w smaku wody żelaziste. Pierwszym zarządcą został doktor wojskowy z Karlskrony Johan Gottschalk Tranaeus.  W 1726 wykopano istniejące do dzisiaj ujęcie, czyli tzw. Stary Zdrój. Do dziś jeśli tylko mamy ze sobą jakieś naczynie można zaczerpnąć zdrowej wody korzystając ze studzienki przy altanie Gamla Källan. Znajduje się ona tuż przy Reddvägen - głównej ulicy uzdrowiska, tak że bardzo łatwo do niej trafić. Największy rozkwit kurortu przypadł na koniec XIX wieku. Ronneby było wtedy największą miejscowością uzdrowiskową w Szwecji. W tym czasie powstały główne budynki i urządzenia w parku zdrojowym. Pobyt w uzdrowisku wiązał się z rozmaitymi aktywnościami fizycznymi i umysłowymi - organizowano też wycieczki na wybrzeże morskie na wyspę Karö. W latach 20-tych nastąpił regres, który dotknął  zresztą całą branżę, ostatecznie leczniczy zdrój zlikwidowano w 1939 roku, aczkolwiek do dzisiaj jest to obszar rekreacyjny z aquaparkiem, spa i bogatą ofertą rekreacyjną. 
Hala Zdrojowa (Brunnshallarna)
W centrum parku stoi drewniany budynek hali zdrojowej (Brunnshallarna) z lat 1896-1897. W czasach świetności pełnił on funkcje pijalni wód oraz krytej promenady spacerowej. Dzisiaj w każda niedzielę odbywa się tutaj pchli targ a niekiedy organizowane są też inne imprezy zbiorowe (koncerty, odczyty, itp.). Przed budynkiem nad niewielką sadzawką znajduje się urocza rzeźba Pera Hasselberga Grodan przedstawiająca dziewczynę bawiącą się z żabką. W okolicy jest kilka starych budynków zdrojowych. Po prawej ręce mamy Basaren, który służył kiedyś jako kiosk sprzedający chusteczki i pamiątki kuracjuszom - obecnie toaleta. 
Wille w uzdrowisku: Italienska Villan i Direktörsvillan
Dalej na północ Italienska Villa z 1892 roku w stylu palladiańskim oraz dwa budynki łazienek. Källvattenkuren z 1904 roku służyły do zabiegów z użyciem zimnej wody aczkolwiek znajdowała się tutaj także sauna. Bliżej drogi stoi drewniany główny budynek łaźni zbudowany w 1874 roku i wykorzystywany także jako dom gościnny. Po drugiej stronie Reddvägen nad samą rzeką stoi Gamla Brunnskontoret - ciekawy budynek składający się z dwóch części z których południowa była kiedyś kaplicą przeniesioną na to miejsce z Backaryd a północna fragmentem dawnego gospodarstwa rolnego. Od 1897 do 1939 roku mieścił się tutaj zarząd uzdrowiska, obecnie sklep ekologiczny. Do uzdrowiska należą także tereny położone po drugiej stronie Ronnebyån. Dzisiaj w obrębie kurortu znajdują się dwie kładki piesze pozwalające przekroczyć rzekę. Czerwony łukowy Schopfheimbron znajduje się mniej więcej naprzeciwko hali zdrojowej i prowadzi w kierunku centrum biznesowego Soft Center. Znajduje się w nim sala konferencyjna oraz kręgielnia. W sąsiedztwie znajduje się też siedziba centrum kształcenia ustawicznego (Ronneby Kunskapskälla) prowadzącego różne pożyteczne kursy przy współpracy z wyższą szkołą techniczną. Pozostałością po dziewiętnastowiecznym użytkowaniu ziemi jest podmiejski dworek Villa Fridhem, w której mieści się obecnie kawiarnia. W stronę parku powrócić można położoną kilkaset metrów na południe kładką Steglitz-Zelendorf Bron. Przy moście znajduje się przystań łodzi wycieczkowych do Ekenäs i na wyspę Karön
Naturum Blekinge
Na południe od hali zdrojowej dojdziemy do Gymnastiken - dawnej sali przeznaczonej do ćwiczeń fizycznych. Obecnie mieści się tutaj wystawa Naturum Blekinge na którą składa się kilka ekspozycji tematycznych m.in. o Bałtyku, rybołówstwie, najstarszych drzewach regionu czy pięknej dolinie Bräkneån. Zwiedzaniu towarzyszą efekty multimedialne: filmy, nagrania dźwiękowe i rozmaite interakcje. Żywe zwierzęta obejrzymy w akwariach i terrariach. Możliwa jest także wizyta w laboratorium, które proponuje zróżnicowane zajęcia tematyczne. Naturum Blekinge to także punkt informacyjny na temat parku, Ronneby i całego regionu Blekinge. Można tu zdobyć broszury opisujące ścieżki przyrodnicze na obszarze Brunnsparken. Pierwsza z nich prowadzi na widokowe wzgórze Uvberget oraz do jeziora Trollsjön. Druga pokazuje kilkadziesiąt zabytkowych drzew znajdujących się na terenie parku w tym Friareken jeden z grubszych dębów w Blekinge o obwodzie 402 cm mierzonym w pierśnicy. 
Wstęp wolny. Zamknięte od grudnia do marca. Otwarte w sezonie letnim (od czerwca do sierpnia) codziennie 10-18, a poza tym sezonem krócej: w weekendy 10-15, w tygodniu 12-17. W październiku otwarte jedynie w soboty i niedziele, a w listopadzie tylko w niedziele. Telefon kontaktowy: 045 71 68 15, poczta e-mail: naturum.blekinge@lansstyrelsen.se
W południowej części parku znajduje się kilka XIX-wiecznych willi, z których kilka do dzisiaj służy jako obiekty noclegowe. Największy z nich Brunnshotellet spłonął w niewyjaśnionych okolicznościach w nocy 21 listopada 1959 roku. Na jego miejscu zbudowano nowoczesny hotel zdrojowy wraz z ośrodkiem spa oraz aquaparkiem. W latach 60-tych był to największy kubaturowo obiekt noclegowy w Szwecji. Przed wejściem na teren kompleksu warto obejrzeć rzeźbę Jonny Martinssona Å-krök ukazującą stary i nowy plan Ronneby i poświęconą historii miasta. W obraz wkomponowane są charakterystyczne wieże a na odwrocie steli znajduje się stary herb Ronneby oraz wizerunek kościelnych drzwi pokiereszowanych bronią szwedzkich żołnierzy. Aquapark uzdrowiskowy to jedna z większych atrakcji Ronneby. Woda w basenach ma temperaturę 26 stopni Celsjusza. Rekreacji służą m.in. dwie duże zjeżdżalnie o wysokości 75 i 93 metrów. Oprócz tego można skorzystać z zabiegów hydromasażu, solarium a dzieci mają do swojej dyspozycji płytki brodzik z małą zjeżdżalnią i sprayem wodnym.
Otwarte w sezonie letnim (czerwiec-sierpień). Psom wstęp wzbroniony. Dzieci do 12 roku życia mogą wejść jedynie pod opieką osoby dorosłej. Cennik osobno za basen oraz zjeżdżalnie. Zniżki dla osób do 20 roku życia. Dzieci do 6 lat wchodzą gratis. Możliwość zakupu biletów dziennych, karnetów z 15 wejściami i kart sezonowych. Szczegóły na stronie web: https://www.ronneby.se/sidowebbplatser/ronneby-brunnsbad 
 Panorama Brunnshotellet i aquaparku pod Silverberget
W pobliżu hotelu jest też kilka obiektów sportowych takich jak korty tenisowe, boisko do piłki ręcznej a dalej na południe pole golfowe. 
Najlepszym miejscem do spacerów jest jednak biegnąca w głębi parku Stora Promenaden. Prowadzi ona od parkingu na północnej granicy parku cały czas brzegiem stawu spiętrzonego sztuczną groblą. W otoczeniu mijamy park z wysokimi drzewami naprzemiennie z terenami otwartymi. Przy wylocie wąwozu po  zachodniej stronie znajduje się lubiana zwłaszcza przez dzieci biała figura konika Bäckahästen. Ze skały Östra Kumlet spada wprost do stawu sztuczny wodospad. Najpiękniejszym budynkiem parku jest znajdująca się w jej sąsiedztwie strzelista Willa Dyrektorska (Direktörsvillan) zbudowana w 1884 roku dla ówczesnego dyrektora uzdrowiska Ernsta von Heidenstama. W latach 50-tych z budynku korzystała orkiestra koncertująca w parku. Potem stała pusta a nawet wprowadzili się do niej dzicy lokatorzy - narkomani. Odnowiona w latach 80-tych wykorzystywana jest jednak tylko okazyjnie w trakcie świąt narodowych. Z tego miejsca można wrócić w kierunku Reddvägen lub udać się jeszcze w dalsze rejony Brunnskogen. Po drugiej stronie łąki u podnóża wzgórza Silverberget odnajdziemy zagrodzone żelaznym płotem wejście do dawnej kopalni srebra. Spacer w tym kierunku doprowadzi też pod estradę koncertową. Inna dróżka biegnie natomiast w kierunku okrągłego jeziora Trollsjön z drewnianym pomostem i kilkoma miejscami piknikowymi na brzegach. Na taflę spogląda stojąca na gładkiej skale drewniana rzeźba plenerowa przedstawiająca mitycznego trolla. Na południe od jeziora Trollsjön rozciąga się w kierunku wybrzeża rezerwat przyrodniczy Södra Brunnskogen z naturalnym lasem bukowym z domieszką dębu i kilkoma obszarami podmokłymi.                          

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz