Translate

środa, 27 grudnia 2017

Z Hoby do Järnavik i Ronnebyhamn

2 km na zachód od Bräkne-Hoby w Evaryd od drogi Gamla Riksvägen odchodzi boczna szosa na południe w kierunku Järnavik. Może ona stanowić wariant dojazdu do Ronneby od strony morza. Trasa umożliwia poznanie kilku miejscowości letniskowych i przystani na południowym wybrzeżu, choć szerokiej panoramy Bałtyku z niej nie obejrzymy, co najwyżej kilka wąskich zatok wrzynających się w skalisty brzeg. Wariant ten można też rozpocząć w samym Hoby z węzła na ekspresówce E22 wybierając boczną drogę w kierunku Hakarp. W takim przypadku ominiemy miejscowość Järnavik.      

[0 km] Evaryd na 196 kilometrze trasy głównej. Stąd ku południowi. Przejeżdżamy kolejno pod wiaduktem autostrady E22 oraz ponad linią kolejową Kustbanan z Karlshamnu do Karlskrony. 
[2 km] Torp. Skrzyżowanie dróg. Główna trasa prowadzi stąd w lewo w kierunku Saxemara. Prosto droga do przystani w Järnavik. 
Warto zboczyć w tamtym kierunku. Niebawem po prawej na grzbiecie XIX-wieczny dworek Pagelsborg z bielonymi ścianami. Możliwość przenocowania w dawnym magazynie nasion.
Kontakt tel: 070 653 91 87, e-mail: pagelsborg@gmail.com
W otoczeniu rezerwat przyrody - żwirowy wał stanowiący południowe zakończenie ozu Bräkne. Stare dęby. Wiosną zakwitają na fioletowo sasanki. Poniżej pagórka niewielkie płytkie jezioro. Jego południowe zarastające brzegi mieszczą się w obrębie rezerwatu przyrody Järnavik. Obejmuje on trzy wąskie przypominające fiordy zatoki Bałtyku Edstorpaviken, Järnafjärden i Bastuviken wraz z wysepką Lammaholmen oraz otaczające je dość wysokie, miejscami skaliste wzgórza np. Kamraberget opadające wprost do wody. Lasy mieszane i naturalne łąki kośne. Teren przecina kilka szlaków turystycznych w tym dalekobieżny Blekingeleden.
Przystań w Järnavik
2 km przystań w Järnavik. Miejsce to stanowiło dogodny port już w XVII w., kiedy cumowały tutaj statki niemieckie i holenderskie wywożące drewno, skóry wołowe i smołę ze Smålandii. Zwany on był potocznie "chłopską zatoką". W latach 1870-1920 pracowała tutaj niewielka stocznia. Pozostałością z tego okresu jest stary drewniany magazyn stojący na nabrzeżu a także kilka domów wzdłuż głównej drogi. Obecnie marina jachtowa. Promy na Tjärö.
Przeprawa kosztuje 80 SVK dla osoby dorosłej i 20 SVK dla dziecka. Stateczek M/S Tjärö w pełnym sezonie wypływa z przystani co godzinę między 10.00 a 18.00. W maju, czerwcu i wrześniu popołudniu rejsy są rzadsze (co 2 godziny).
Ponad przystanią stoi odrestaurowana dwupiętrowa willa z 1851 roku ze ścianami pomalowanymi na żółto zwana Gula Huset. Obecnie pensjonat i kawiarnia.
Pokoje jednoosobowe od 450 SVK, opłata za osobę w większym gronie od 300 SVK. Szczegóły na http://www.pensionatjarnavik.se. Kontakt w sprawie rezerwacji pod telefonem: 045 78 22 00 lub mailowo: info@pensionatjarnavik.se
Nad położoną dalej na południe od mariny zatoką Bastuviken działa natomiast duży kemping. Dojście drogą asfaltową lub wzdłuż szlaku Blekingeleden.
Obiekt otwarty jest od końca kwietnia do początku września.  Można nocować we własnej przyczepie lub namiocie albo w domku kempingowym max dla 6 osób. Pościel własna. Na miejscu kąpielisko z piaszczystą plażą, wypożyczalnia rowerów i łódek. Estrada taneczna, plac zabaw oraz tor minigolfa. Na miejscu kiosk z artykułami spożywczymi i karczma. W oddzielnych budynkach mieszczą się kuchnia polowa i prysznice. Parking przed wjazdem na teren ośrodka. Ceny w zależności od sezonu od 450 do 600 SVK za domek, od 220 do 320 SVK za przyczepę od 150 do 220 SVK za namiot. Możliwość rezerwacji online na stronie http://www.jarnavikscamping.se/. Kontakt telefoniczny pod numerem: 070 883 79 70, e-mail: jarnaviks.camping@telia.com.
[3 km] Ekeliden. 3 km w prawo Svalemåla. Ośrodek wypoczynkowy z domkami kempingowymi na terenie starej wsi wzmiankowanej w 1583 roku. Przystań łodzi. 4-kilometrowy szlak Svalemålaleden prowadzi na punkty widokowe w kierunku Bałtyku. Na pastwiskach przebywa długorogie szkockie bydło rasy highland. W otoczeniu lasy. Dalej na południu nad zatoką wioska rybacka Gyön modna jeszcze w latach 60-tych wśród elit jako miejsce wypoczynku z "nocnymi kąpielami w świetle księżyca". W 1952 roku Harry Martinsson rozpoczął tu pisanie swojego słynnego poematu science-fiction Aniara. Nane Annan - żona sekretarza ONZ Kofiego Annana miała tu również swoją posiadłość. W pobliskim Garnanäs znajduje się obóz wędkarski znany z połowów szczupaka.
[4 km] Björstorp. Most na rzece Bräkneån. Nieco powyżej niego przy drodze do Hakarp stary młyn wodny z wyposażeniem z lat 30-tych ubiegłego wieku.
[6 km] Väby. Stara łańcuchówka budowana wzdłuż ozu. Boczna droga doliną Bräkneån prowadzi do wsi Biskopsmåla położonej nad głęboko wciętą w ląd zatoką. W otoczeniu rezerwaty przyrody Sonekulla na północy obejmujący ujście Bräkneån i wyspę Kalvö oraz Biskopsmåla na południu sięgający szkierów z ostojami ptactwa morskiego.     
Za Väby droga zmienia kierunek na wschodni i wspina się stromo na zalesione wzgórze.
[9 km] Vieryd nad zatoką Vierydfjärden. Stary kamienny most na rzece Vierydsån. Przy nim przystań łodzi.
Most kamienny w Vieryd
[11 km] Skönevik. Na południu osiedle rekreacyjne Trolleboda z lat 90-tych. 1 km na północ Guttamåla z warsztatem ceramicznym Känslans Verkstad prowadzącym kursy rzeźbienia w glinie.
[13 km] Dragsnäsudde. Malowniczy półwysep pomiędzy dwoma wciętymi w ląd zatokami Bałtyku.
[15 km] Saxemara. Dawny port rybacki. Do dzisiaj na nabrzeżu istnieje warsztat szkutniczy konstruujący drewniane łodzie rybackie. Tego typu zakłady były kiedyś częstym widokiem na wybrzeżu Blekinge. Ten powstał w 1927 roku i jest już jedynym który dotrwał do naszych czasów i nadal funkcjonuje. Stocznią opiekuje się Muzeum Blekinge. Można tu obejrzeć staroświeckie kutry oraz wnętrze warsztatów wraz z pokazem pracy. W centrum miejscowości stoi ceglany kościół zbudowany w latach 1937-39 z wieżą wzorowaną na świątyni św. Krzyża w Ronneby. Zwraca uwagę ciekawa konstrukcja dachu nawy będąca reminiscencją pracy szkutniczej. W ołtarzu zawieszony jest obraz Olle Hjortzberga Chrystus powołujący swoich uczniów nad jeziorem Genezaret. Realia tej sceny nie dotyczą jednak starożytnego Izraela, ale życia w ówczesnym Blekinge. Dwóch miejscowych rybaków i rolnik stają nagle twarzą w twarz z wcieleniem Boga.
Dalej prosto pagórkowatym terenem. Drodze jezdnej towarzyszy nowa ścieżka rowerowa.
Ołtarz w kościele w Saxemara
[17 km] Risanäs. Skrzyżowanie dróg u podnóża skalnej wychodni. Prosto do centrum Ronneby (4 km). Powyżej skrzyżowania przy Kvarnhagsvägen 6 dawny kamienny budynek szkoły wiejskiej stanowiący od 1970 roku muzeum ukazujące dawne metody nauczania. Na parterze mieści się historyczna szkolna klasa oraz mieszkanie nauczyciela, na poddaszu kolekcja narzędzi i przyborów szkolnych.
Otwarte tylko w sezonie letnim w weekendy między 12 a 16. Wstęp wolny. Tel. kontaktowy: 045 71 34 64
W prawo równolegle do wybrzeża mijając po prawej dworek Risanäs Gård oraz zatokę Busseviken.
[19 km] Bussemåla. W lewo do centrum Ronneby przez Risatorp (4 km). Lasy na wschód od drogi wchodzą w skład utworzonego w 2010 roku rezerwatu przyrodniczego Södra Brunnskogen. Z parkingu w Bustorp można odbyć przechadzkę w kierunku jeziora Trollsjön na północy a także na wschód w okolice Ronnebyhamn. Dalej drogą w prawo przez willowe osiedle Ekenäs z kąpieliskiem i mariną jachtową.
[22 km] Ronnebyhamn. Nabrzeże portowe i terminal promowy u ujścia Ronnebyån do Bałtyku. Zakłady laminatów i paneli podłogowych firmy Tarkett AB.  
                    
  
    
      
          

poniedziałek, 25 grudnia 2017

Uppsala część 2

UPPSALA [11 km] / 149,2 tys. mieszkańców
Uppsala jeden z ważniejszych ośrodków uniwersyteckich w Szwecji dysponuje dużą liczbą relatywnie tanich kwater. Te oferowane przez uniwersyteckie bractwa (np. Studenthem Foundation czy Uppsala University Housing Office) są w praktyce nieosiągalne, kolejka do ich wynajęcia trwa 8-12 miesięcy i zazwyczaj wynajmowane są na okresy dłuższe - przynajmniej miesiąc. Wiele z nich znajduje się w dzielnicy Studentstaden w okolicy St Johannesgatan. Są to typowe pokoje akademikowe zwane w Szwecji student corridor. Większość urządzeń bytowych takich jak łazienka, kuchnia, ubikacja czy pralnia znajduje się w korytarzu a mieszkaniec bywa zobowiązany do dbania o czystość również tych wspólnych przestrzeni. Elementem kultury akademika są wspólne spotkania przy kawie zwane fika. Wszystko to powoduje, że obiekty takie nie są de facto przygotowane do przyjmowania gości na nocleg typowo turystyczny. Istnieje jednak kilka instytucji wynajmujących apartamenty także na okres minimum tygodnia, które to propozycje można rozważyć przy planowaniu pobytu. Klangen to niewielki domek na północno-zachodnim przedmieściu Luthagen (Klangs Gränd 7). Tygodniowy pobyt w tym miejscu kosztuje 1150 SVK. W opłatę czynszową wliczone jest korzystanie z wody, prądu oraz internetu bezprzewodowego. Jedyną niedogodnością jest dość wysoka kaucja w cenie 3500 SVK zwracana przy wyjeździe. 
Podwórko przy Lägenhet Hotell
W sąsiedztwie znajduje się ośrodek Uppsala Lägenhet Hotell (Klangs Gränd 5, tel 018 50 50 41, e-mail: info@ulh.se) z tanimi apartamentami wynajmowanymi na okresy od tygodnia do ponad miesiąca. Cena maleje oczywiście przy wynajmie na dłuższy okres. Przy tygodniowym wykorzystaniu wynosi 3570 SVK za jedynkę lub 4550 SVK za dwójkę, powyżej 4 tygodni odpowiednio 2065 SVK i 2870 SVK za tydzień. Pokoje w standardzie hostelowym, ale jasne, czyste i przejrzyste. Prysznic i WC na korytarzu, w pokoju telewizor. Dostęp do bezprzewodowego Internetu. Sprzątanie we własnym zakresie. 
Z tanich opcji rozważyć też można hostele i schroniska młodzieżowe. Ceny pokoju w granicach 500 SVK za jedynkę, tańsze sale zbiorowe.
STF Uppsala City Hostel przy Sankt Persgatan 16 (centrum miasta) dysponuje salami wieloosobowymi dla kobiet i mężczyzn oraz pokojami prywatnymi jedno- i dwuosobowymi. Pomieszczenia dość ciasne. Łazienki i ubikacje w korytarzu. Parking płatny. Recepcja czynna od 8.00 do 23.00. Kontakt telefoniczny 018 10 00 08, e-mail: bokning@uppsalacityhostel.se
Hotell Vandrarhem Centralstation Bangårdsgatan 13 w bezpośrednim sąsiedztwie dworca kolejowego w wielofunkcyjnym budynku Drabanten. W sąsiedztwie włoska pizzeria. Obiekt posiada droższą część hotelową i tańszą schroniskową. Pokoje prywatne z łazienką lub bez. Nieco taniej w weekendy. Do opłaty za nocleg dolicza się też kwotę za sprzątanie. Kuchnia z lodówką, kuchenką mikrofalową i ekspresem do kawy. Wifi.  Kontakt telefoniczny: 018 444 20 10, e-mail: info@hotellcentralstation.se
Uppsala Vandrarhem, Kungsängstorg 6 mieści się w starym budynku plebanii z 1884 roku i oferuje nowo wyremontowane pokoje z XIX-wiecznym kolorytem. Wejście z wewnętrznego podwórka. Pokoje prywatne. Kuchnia i patio letnie. Szybkie łącze wifi. Podobnie jak i w HVC są tu droższe kwatery w standardzie hotelowym i tańsze hostelowe. Kontakt pod telefonem: 018 444 20 10 lub przez poczte mailową: info@hotellkungsangstorg.se 
Fyristorg Hostel to jedna z najtańszych opcji turystycznych na prawym brzegu rzeki Fyris pod numerem 6 na placu. Atutem bez wątpienia doskonale położenie w pobliżu katedry i bulwarów nadrzecznych. Dwie sale zbiorowe, prócz tego pokoje prywatne. Na wyposażeniu telewizor LCD, garderoba, żelazko, ogrzewanie. Sanitariaty na korytarzu. Kuchenka nieco niedoinwestowana. Parking płatny. Telefon: 018 15 42 21
STF Uppsala Hostel, Kvarntorget 3, nieco dalej od centrum na końcu długiej alei St Olofsgatan, ale relatywnie blisko dworca kolejowego. Duże nowoczesne lobby trochę zbyt łatwo dostępne. Podobnie cienkie ściany pokojów źle wpływają na poczucie prywatności. Pokoje prywatne (jedynki i dwójki), niektóre z sanitariatami. Kuchnia zbiorowa. Kontakt telefoniczny: 018 24 20 08
Vandraren Vandrarhem, Vattholmavägen 16C, letnie schronisko (otwarte od czerwca do sierpnia na północnych peryferiach Uppsali). Z okien widok na meczet. Na miejscu bezpłatny parking. Pralnia, dobrze wyposażona kuchnia, świetlica z TV, pianinem i stołem pingpongowym. Prywatne pokoje dość przytulne. Kontakt telefoniczny: 018 10 43 00
Stationsgalerian i Hotel Radisson Blue
Fyrishov Stugby och Camping, Idrottsgatan 2 (z centrum możliwy dojazd autobusem nr 188) - ten położony najbliżej centrum miasta ośrodek kempingowy sąsiaduje z nowoczesnym kompleksem basenów sportowych i rekreacyjnych. Możliwość zakwaterowania w 44 niewielkich 2 do 4-osobowych domkach noclegowych oraz 144 miejsca na przyczepy lub kampery. Na łące Fyrishov dodatkowo możliwość ustawienia namiotów. Bungalowy koncentrują się w północnej części kompleksu na brzegach rzeki Fyris. W każdym mieści się pokój sypialny z aneksem kuchennym. Miejsce dla pojazdów kempingowych to trawiasty plac wydzielony żelazną siatką położony bliżej recepcji. Stanowiska wyposażone są w łącza elektryczne. Pewnym mankamentem jest brak drzew i otoczenie przez osiedle mieszkaniowe oraz magazyny.  W lecie czynne jest boisko do piłki nożnej, siatkówki plażowej i koszykówki. Plac do gry w boule, tor minigolfa i wypożyczalnia kajaków. Za dodatkowe 100 SVK wstęp na baseny i do parku wodnego. Najtańszy dwuosobowy domek w cenie 395 SVK, miejsce na przyczepę lub kamper 225 SVK. Generalnie można tu przyjeżdżać bez rezerwacji, ponieważ obiekt specjalizuje się w przyjmowaniu gości wprost z drogi i zawsze powinno się znaleźć miejsce dla takich osób. Telefon kontaktowy: 018 727 49 60, e-mail: stugby@fyrishov.se

Wnętrze Hali Kongresowej z widokiem na Vaksala Torg i Biblioteka Miejska przy Sankt Olofsgatan
INFORMACJA TURYSTYCZNA Destination Uppsala AB. Główny punkt informacyjny mieści się przy Stationgatan 20B w budynku Stationsgalerian. Oddział otwarty jest w tygodniu od 10 do 17 a w soboty od 10 do 15. Telefon 018 727 48 00, e-mail: info@destinationuppsala.se. Istnieje też kilka mniejszych punktów informacyjnych mieszczących się po drugiej stronie dworca przy Kungsgatan 59, w budynku szpitala uniwersyteckiego (wejście nr 70), w Fullerö Handel, na kempingu Fyrishov, w muzeum Gamla Uppsala, w bibliotece miejskiej, w hali kongresowej przy Vaksala Torg oraz przy Muzeum Sztuki na zamku. Godziny otwarcia każdego oddziału mogą się różnić.

                                            

niedziela, 3 grudnia 2017

Kanał Kinda: Od mostu Stångebro do mostu i śluzy Hjulsbro






Etap biegnący wschodnimi przedmieściami Linköpingu wzdłuż silnie przekształconych brzegów rzeki Stångan. Po wschodniej stronie centrum miasta oraz południowe peryferyjne dzielnice: Hejdegården, Vimanshäll, Johannelund i Hjulsbro. Na brzegu zachodnim dawne przemysłowe przedmieście Tannefors z portem lotniczym. Cztery przeprawy mostowe i kilka pieszych kładek. Cztery śluzy. Na odcinku miejskim promenady spacerowe. Od portu Nykvarn do śluz Tannefors biegnie 6,3-kilometrowa ścieżka zdrowia przeznaczona dla biegaczy i zwana Hälsans Stig. Przynajmniej kilka z opisywanych obiektów warto obejrzeć przy okazji wizyty w stolicy Östergotlandii.

Drottningsbron (Most Królowej, 1)
Przeprawa mostowa zbudowana w 1947 roku zakończyła w praktyce okres gospodarczego wykorzystania kanału Kinda, ponieważ wysokość korony niewiele ponad 3 m ponad lustro rzeki przy wysokim stanie wody w praktyce uniemożliwiła żeglugę większym jednostkom. Na jego osi znajduje się jeden wysoki kilkunastopiętrowy wieżowiec zwany Drottningtornet. Z jego budową wiązały się duże kontrowersje, ponieważ uznano, że tak wysoki gmach nie powinien psuć panoramy miasta, w której dominantą jest katedralna spira. Na południe od mostu wzdłuż obydwu brzegów rzeki biegnie spacerowa promenada. 

Åbacka Café
Niewielka przytulna, otoczona ogrodem kawiarenka na skarpie na prawym (wschodnim) brzegu kanału. Do 1961 roku był to domek mieszkalny w dawnej wsi. 

Tinnerbron
Most nad Tinnerbäcken, lewobrzeżnym dopływem Stångan. Ten niewielki potok bierze początek w południowej części lasu Tinnerö. Przy ujściu otoczony jest niewielkim parkiem Ådala z ciekawymi "kryształowymi" kolorowymi latarniami. Park stanowi fragment dawnego założenia krajobrazowego z położoną powyżej na skarpie przy Hamngatan willą Ådala (2).  W 1880 roku poniżej mostu powstało najdalej na południe wysunięte nabrzeże portowe Linköpingu zwane Scherling Vedgårdskaj. Spławiano stąd bale drewna.

Ladugårdskälla (3)
Obudowane klasyczną kamienną altanką źródło wody pitnej na prawym brzegu rzeki. Studzienka powstała w 1840 roku a w 1926 otrzymała obecną oprawę w postaci klasycznej świątyni. W tym czasie istniała tu jeszcze estrada taneczna i kręgielnia.
Ladugårdskälla

Färjebron
Zwany też Pumpbron. Zwodzona kładka piesza na osi Pumpgatan i Frejagatan. Do lat 60-tych działał w tym miejscu prom łączący brzegi Hejdegården z Tannefors.

Śluzy Tannefors (4)
Dwa stopnie wodne o łącznej wysokości 10,5 m. W tym miejscu rzeka Stångan przecina skalny próg, który z dawien dawna był wykorzystywany do pozyskiwania energii (pierwsze młyny w tym miejscu datuje się na początek XIV wieku). Pracował tu jeden z pierwszych tartaków mechanicznych w Szwecji znany w dokumentach jako własność biskupa Hansa Braska. W szczytowym okresie funkcjonowało 11 oddzielnych młynów prowadzących działalność przemysłową. W początkach XX wieku powstała niewielka elektrownia wodna, której budynek znajduje się w centralnej części wyspy. W 1931 roku większa część dawnej osady fabrycznej została przekształcona w park miejski z altaną na cyplu i ścieżkami spacerowymi po obu stronach rzeki. W Snuggan Park  kończy się biegnąca wschodnim brzegiem miejska promenada. Powyżej śluz taras widokowy z restauracją. Przystań żeglugowa statku M/S Kind. Dalej na wschodzie nowy most Braskens Bro na południowej obwodnicy Linköpingu.     

Altana przy śluzach Tannefors
Råberga Bro
Niewielki most na Stångan, starszy w stosunku do zbudowanego później Braskens Bro. W pobliżu komunalne ujęcie wody. 

Johannelund
Poludniowa dzielnica Linköpingu. Osiedle zaplanowane w latach 60-tych XX wieku z nowoczesną szkołą średnią Nya Munken połączoną z centrum usługowym. Nad rzeką trawiasta plaża i kąpielisko z niewielkim drewnianym pomostem. Kort tenisowy. Zaplecze gastronomiczne.

Spångerumsbron (5)
Przeznaczony dla pieszych i rowerzystów most wiszący w zakolu rzeki zbudowany w 1999 roku. Miniaturka Golden Gate w San Francisco. Na północ od mostu bagniste starorzecza. 

Åbysäcken (6)
Kompleks leśny po wschodniej stronie kanału z kilkoma trasami do narciarstwa biegowego (krótsze tory są oświetlone). Na skraju w Hackefors stadion narciarski. Obszar atrakcyjny przyrodniczo (stare dęby). Po zachodniej stronie Stångan niewielkie kąpielisko Jakobsdalsbadet.

Uveberg (7)
Skaliste wzgórze po wschodniej stronie rzeki. Ruiny dawnych kamiennych domostw, resztki schodów, pozostałości prehistorycznej twierdzy. Na przeciwnym brzegu w niewielkiej zatoczce kąpielisko Vårgårdsbadet.

W basenie śluzy Hackefors
Śluza Hackefors (8)
Zbudowana w 1860 roku. Posiada najwyższą na świecie nadal działającą drewnianą gródź. Próg mierzy 6,8 m. W sąsiedztwie elektrownia wodna i most spacerowy zwany Kraftverkbron. Przystań statku wycieczkowego M/S Kind. Restauracja.

Śluza Hjulsbro (9)
Na odmianę jest to najniższy stopień wodny na całej trasie Kanału Kinda. Rożnica poziomów wynosi tutaj jedynie 0,2 m, tak że często wrota śluzy pozostają otwarte. Kiedyś warunki hydrologiczne były nieco inne, ale w 1935 roku położona niżej tama elektrowni Hackefors podpiętrzyła poziom wody. Na przyczółku zachowały się resztki dawnego mostu kamiennego wzniesionego w 1895 roku (pozostało jedno przęsło). Nieco powyżej mamy natomiast współczesny most drogowy. Na południe od niego kąpielisko. Kilka drewnianych pomostów. CDN