Kisa część 1

 

 

KISA 3,8 tys. mieszkańców

Stolica gminy Kinda to punkt wypadowy zarówno na szlak wodny Kanału Kindańskiego jak i na pojezierze Sommenbygd z największym jego akwenem położonym kilkadziesiąt kilometrów na zachód od miasteczka. Od dawna było to miejsce strategiczne: tu lokowano najlepsze karczmy przydrożne, tu rezydował królewski namiestnik. W XIX wieku region na pograniczu Östergotlandii i Småland stanowił istotny ośrodek emigracji zarobkowej do Stanów Zjednoczonych. Zorganizowano tutaj pierwsze w kraju biuro turystyczne, które zajęło się organizacją takich wyjazdów. Świadectwem z tego okresu jest zarówno muzeum poświęcone szwedzkiemu osadnictwu za oceanem, jak i odbywający się corocznie Tydzień Amerykański. Kisa to niewielkie kilkutysięczne miasteczko otoczone zielonymi wzgórzami oraz kilkoma jeziorami, kiedyś lokalny ośrodek przemysłu drzewnego, papierniczego i obuwniczego, obecnie ważne centrum sportów zimowych z największym w Östergotlandii stokiem narciarskim na wzgórzu Tolvmannabacken. 

Stacja kolejowa na linii Kustpilen z Linköpingu do Kalmaru przez Vimmerby i Hultsfred. Pociągi kursują mniej więcej co dwie godziny w obydwu kierunkach. Niewielka poczekalnia, automat biletowy, WC, jeden peron. Po zachodniej stronie stacji główny przystanek autobusowy. Przystają tutaj zarówno linie Östgotatrafiken kursujące do Linköpingu i Hycklinge jak i linia 581 Kalmar Länstrafik jadąca do Vimmerby. 

Parkingi: przy stacji kolejowej (Kasbacksvägen) - 24h, przy supermarkecie Hemköp (róg Torggatan i Grönedegatan),  Storgatan 10 - niewielki parking w zaułku w sąsiedztwie Café Columbia, Storgatan 28

Stacje benzynowe:  Ingo, Östgötagatan 2, przy wyjeździe na wschód w kierunku Åtvidabergu; St1, Västra Vägen 2, najbliżej centrum, w sąsiedztwie stacji kolejowej i salonów samochodowych, Tanka, Kalmarvägen 20, przy salonie Volvo.

Dawny zajazd, obecnie hotel w Kisa

Tradycyjnym obiektem noclegowym jest Kisa Wärdshus, Tingshustorget 1, tel: 046 494 122 22,  kontynuujący tradycję starego zajazdu na którego fundamentach stanął dzisiejszy główny budynek hotelowy. Swego czasu to miejsce miało królewską rekomendację, służyło też za punkt postojowy blisko niebezpiecznej granicy szwedzko-duńskiej. Obecnie oferuje jedynki w cenie 750 SVK za noc a dwójki (ze śniadaniem) w cenie 950 SVK za noc. Alternatywą jest nocleg w gospodarstwie agroturystycznym i stadninie Bjärkeryd Södergård (tel. 046 735 282 165) położonym w spokojnym przysiółku na południe od miasta. Z drogi nr 23 tuż za miastem należy odbić w prawo w boczny trakt prowadzący do Björkhult. Następnie należy skręcić jeszcze raz w prawo w boczną drogę gruntową koło starego dębu. Blisko stąd na stok narciarski. Gospodarze oferują domek wakacyjny z wszelkimi udogodnieniami.  

INFORMACJA TURYSTYCZNA: Kinda Turistbyrå, Stora Torget 5, 59037 Kisa, tel: 049 41 94 90, e-mail: turistbyran@kinda.se., strona internetowa: www.kindaturism.se. Biuro udziela informacji zarówno o atrakcjach i wydarzeniach w gminie, jak i o możliwościach żeglugi po kanale Kinda. 

   

Wokół jeziora Wener

Wener (szwedzkie Vänern) to największe jezioro Szwecji i zarazem największy akwen Unii Europejskiej. Prawdziwe wewnętrzne morze z licznymi wyspami i zatokami. Składa się z dwóch większych basenów rozdzielonych na południu szkierami Kållandsö a na północy półwyspem Värmlandsnäs. Przez jezioro prowadzi ważny szlak żeglugowy Kanału Gotajskiego. Jednym z jego odgałęzień jest Kanał Dalslandzki służący do transportu drewna z zachodnich lasów. Pomimo znaczenia w transporcie znajdziemy tutaj pełno cichych i uroczych zakątków wraz z parkiem narodowym na wyspach Djurö. Jest to także doskonały rewir dla wędkarzy polujących tu na trocie, szczupaki a nawet łososie. Te ostatnie to specyficzna odmiana gatunku normalnie nie spędzającego całego życia w wodach słodkich. Świadectwo, że Wener było kiedyś częścią wszechoceanu. 

Długa trasa wokół tego olbrzymiego zbiornika wodnego prowadzi przez trzy szwedzkie krainy: Västergotland na południu i wschodzie, Värmland na północy oraz Dalsland na zachodzie i obfituje w turystyczne wrażenia. W wodach jeziora przegląda się jeden z najbardziej malowniczych zamków Szwecji - Läckö. Szukając rozległych widoków wybierać można pomiędzy wysokimi górami stołowymi Hallebergu i Humlebergu czy skąpaną w kwiatach Kinnekulle. Można też podziwiać uroki nadbrzeżnych miast, takich jak Vänersborg, Lidköping, Mariestad czy największy nad jeziorem Karlstad. Ciekawie jest zażyć uroku szwedzkich kresów w niewielkich acz symptomatycznych ośrodkach Dalslandu Säffle, Åmål i Mellerud z których bliżej jest do norweskiego Oslo niż do stolicy państwa. Zaszyć się w nadjeziornej głuszy wśród ptaków, dzikich zwierząt i odwiecznych lasów. Lub spędzić czas na licznych plażach, zarówno tych kamienistych z wysokimi klifami jak i szerokich piaszczystych z łatwym dostępem do wody. Początek trasy w Trollhättan na południe od Weneru,  przejazd odwrotnie do ruchu wskazówek zegara najpierw wschodnimi a potem zachodnimi wybrzeżami, koniec w Vänersborgu.  

Aspö i fortyfikacje Karlskrony

  

Już od założenia miasto Karlskrona miało pełnić funkcję twierdzy. Umocnienia obronne zlokalizowane na większych i mniejszych wyspach archipelagu do dzisiaj są świadectwem strategicznego znaczenia bazy morskiej dla państwa szwedzkiego. Jako zabytki architektury obronnej wchodzą w skład listy obiektów wpisanych na światową listę dziedzictwa UNESCO. Według planu fortyfikacji stworzonego już w XVII wieku przez Erika Dahlbergha układają się w dwie grupy: wewnętrzną chroniącą port i miasto od strony lądu oraz zewnętrzną stanowiącą zabezpieczenie od strony pełnego morza. Są to rozmaite obiekty: duże forty, wieże obronne, baterie oraz prochownie. Część z nich jest dzisiaj dostępna do zwiedzania w czasie rejsów statkiem wycieczkowym.

Ljungskär

Niewielka skalista wysepka pomiędzy Brandaholmem a Trossö. W latach 1746-1753 zbudowano tutaj stojącą do dzisiaj prochownię (1). Ściany zewnętrzne wykonano z szarego kamienia a wewnętrzne z cegły. Ponadto budowlę zaopatrzono w charakterystyczny spadzisty dach możliwy do usunięcia w przypadku konfliktu zbrojnego. Wtedy na najwyższej kondygnacji rozstawiano działa strzegące przeprawy na wyspę Trossö. Wewnątrz wieży mieścił się arsenał w postaci 2542 beczek prochu. Każda z nich zawierała cetnar, czyli 42,5 kilograma. Dawniej na wyspie stał jeden domek mieszkalny oraz budynek wagi. W latach 60-tych ruiny tych obiektów zostały zlikwidowane. Prowizoryczna przystań dla łodzi znajduje się na południowym brzegu. Nie przybija tu wprawdzie żaden regularny kurs, ale wyspę obserwować można najbliżej ze statku kursującego z Fisketorg przez Dragsö do Nättraby. 

Wyspa Ljungskär z budynkiem dawnej prochowni

 Mjölnareholmen

Bliźniacza konstrukcja wieży prochowej (2) znajduje się po wschodniej stronie wyspy Trossö na Mjölnareholmen. Zbudowana została w 1727 roku. W odróżnieniu od Ljungskär na wyspie do dzisiejszych czasów zachowały się także budynki wagi oraz wartowni. W zamyśle obie wieże miały chronić miasto przed inwazją od strony lądu bądź za pomocą łodzi, bądź w zimie pieszo przez zamarznięte wody zatoki. Działa znajdujące się w tym miejscu nigdy jednak nie musiały być użyte do celów obronnych. Od 1993 Mjölnareholmen jest udostępniona do zwiedzania. Okazyjnie odbywają się tutaj rozmaite imprezy kulturalne. Uruchamia się wtedy specjalne połączenia łodziami z Handelshamnen.Posiada dwie przystanie - na brzegu zachodnim i wschodnim. Ta położona na wschodzie daje możliwość cumowania większych jednostek o głębszym zanurzeniu. 

Basareholmen (3)

Przez ponad 200 lat istniał tutaj skład prochu oraz zakład produkujący amunicję do dział. Arsenał przeniesiono z pobliskiej wyspy Laboratorieholmen po wielkim pożarze miasta w 1790 roku. W 1905 roku zbudowano nowoczesny zakład ślusarski podzielony na 10 oddziałów w których wykonywano prace amunicyjne zgodnie z cyklem produkcyjnym. Każde pomieszczenie zostało oddzielone od innych grubym murem i pancernymi drzwiami mającymi chronić przed dużą eksplozją. W 1949 w wypadku w oddziale nr 10 zginęły dwie osoby, ale pożar i wybuch nie rozprzestrzenił się na inne pomieszczenia. Najintensywniej pracowano tu natomiast podczas II wojny światowej, kiedy produkcja prowadzona była w praktyce bez przerw na trzy zmiany. W 1986 zakład został ostatecznie zamknięty i porzucony. Dopiero w ostatnich latach podjęto się oczyszczenia terenu z groźnych niewybuchów.

Koholmen

Jeszcze bardziej na wschód od Basareholmen leży wysepka Koholmen na której od 1834 roku stoi Wielki Dom Prochowy (4) - własność szwedzkiej marynarki wojennej. Dwukondygnacyjny prostokątny budynek posiada zewnętrzny i wewnętrzny mur i jest nakryty drewnianym dachem. Do wejścia prowadzi kamienny podjazd. Najstarszym obiektem na wyspie jest niewielka stojąca obok wartownia a na północnym brzegu znajduje się dom mieszkalny z przełomu XIX i XX wieku. Przystań dla łódek. 

Smörasken

Niewielki kamienny bastion (5) ochraniający bezpośrednio wejście do basenu portowego w Karlskronie. W pierwotnych planach było połączenie tego miejsca murem z bastionem Pollux na wyspie Söderstjärna. Tymczasowo zagrodzono kanał wodny kilkoma starymi wrakami. Nigdy jednak nie dokończono tej inwestycji. W XIX wieku znajdowała się tu stacja odwszawiania załóg okrętowych a miejsce nazwano pogardliwie Lusasken. 

Godnatt

Wieża obronna (6) na planie nieregularnego pięciokąta zbudowana w latach 1857-1862 w związku z wydarzeniami wojny krymskiej. Inicjatorem jej wzniesienia był komendant fortyfikacji w Karlskronie major Adolf Lindman. W planie miał 6 takich budowli, ale już w trakcie budowy okazały się przestarzałe ze względu na zbyt cienkie mury możliwe do zniszczenia przez nowoczesną artylerię gwintowaną. Budowla zajmuje prawie całą powierzchnię niewielkiego szkieru. Wewnątrz znajdują się dwie spiralnie skręcone klatki schodowe. Już w 1870 roku wieżę przemieniono na latarnię morską, która posiadała obsadę do 1921 roku. Na mieszkanie latarnika zaadaptowano górne piętro baterii a dzieci musiały bawić się pod prowizorycznym dachem, bowiem na skałach przy wejściu musiały być ubezpieczane linami ze względu na zasięg fal. Latem organizowane są specjalne wycieczki z przewodnikiem do tego miejsca.

Wieża artyleryjska Godnatt

Kurrholmen

Druga z zachowanych wież rdzeniowych (7) zbudowana w latach 1860-1863 na wyspie szkierowej w zachodniej części zatoki Karlskrony. Jest rzadziej odwiedzana ze względu na położenie z dala od tras żeglugowych. W odróżnieniu od Godnatt zbudowana na planie okręgu z tylko jednymi schodami od północnego zachodu. Na parterze znajdował się magazyn oraz prawdopodobnie kuchnia polowa. Powyżej znajdowało się piętro obsadzone artylerią. W 1986 na najwyższym tarasie dodano prowizoryczny drewniany dach. Obiekt dostępny jest tylko w czasie wycieczki z przewodnikiem.

Fort Kungsholm (8)

Fortyfikacja leży na niewielkiej wyspie Kungsholmen u zachodnich brzegów Tjurkö. Jest to jedno z dwóch umocnień osłaniających drogę wejściową do portu w Karlskronie. Od strony cieśniny jest odgrodzone niskim kamiennym wałem. Fortecę na planie pięciokąta rozpoczęto budować w 1680 roku według planu generalnego kwatermistrza Erika Dahlberga. Do konstrukcji zużyto materiał ze zniszczonych twierdz duńskich oraz bloki wapienia z kamieniołomów na Olandii. Twierdzę wznoszono jednak długimi etapami przerywając pracę ze względu na toczone wojny. W 1789 Karlskrona została zablokowana przez flotę rosyjską, ale do bitwy nie doszło. Dopiero w latach 20-tych XIX wieku zmodernizowano fortecę przystosowując ją do reguł obrony przed nowoczesną bronią artyleryjską. Do 2000 roku fort służył jako jedna z siedzib Pułku Artylerii Nadbrzeżnej Karlskrony. Obecnie odbywają się tutaj szkolenia morskie dla żołnierzy, obiekt jest też udostępniony do zwiedzania z przewodnikiem. Z 12 hektarów obejrzeć można mniej więcej połowę. Wycieczka trwa 2 godziny. Najciekawszym fragmentem założenia jest okrągły basen portowy otoczony grubym murem z otworami strzelniczymi wzorowanym na stylu weneckim. W sąsiedztwie portu znajduje się najważniejszy element fortyfikacji - budynek zwany donżonem połączony galerią z redutą północną. Aktualnie pokryty jest drewnianym dachem zwanym "fredstak" (dach pokoju), który w razie potrzeby można było łatwo zdemontować. Donżon zbudowany był w latach 30-tych XIX wieku przez Baltzara Cronstranda. Ale najstarszym budynkiem na wyspie Kungsholmen jest Wielka Prochownia zwana też ze względu na sylwetę "kościołem" a ukończona w 1736 roku. Jak inne tego typu magazyny posiada podwójny mur, ciekawie rozwiązany system wentylacji oraz pancerne, żelazne drzwi. Na wyspie znajdują się też 2 mniejsze dobrze wentylowane prochownie. W głębi lądu stoją koszary oficerskie (Södra i Norra Befälshuset). Dawny plac paradny w centrum twierdzy zajmuje obecnie park z tropikalnymi okazami drzew i krzewów przywożonych z zamorskich podróży. Rosną tu m.in. orzech włoski, tulipanowiec amerykański, araukaria chilijska i miłorząb. Uzupełnieniem trasy jest wizyta w niewielkiej izbie pamięci poświęconej historii fortu.

Forteca Kungsholm

 

Zamek Drottningskär (9)

Po przeciwległej strony cieśniny Aspösund na mniejszym szkierze w latach 1680-1725 powstała druga forteca chroniąca wejścia do portu w Karlskronie. Dwukrotnie flota nieprzyjacielska próbowała sforsować cieśninę, jednak zarówno Rosjanie jak i Anglicy lorda Nelsona nie odważyli się przepłynąć obok fortecy. Według Erika Dahlberga nie było piękniejszego morskiego zamku w całej Europie. Regularne założenie z trzypiętrowym granitowym donżonem w którym znajdowała się prochownia, stanowiska artyleryjskie i pomieszczenia gospodarcze. Koszary dla 250-osobowego garnizonu zlokalizowano w wale ograniczającym dziedziniec od strony morza. Dla komendanta postawiono dodatkowo drewniany szwedzki domek bezpośrednio na dziedzińcu. Forteca jest flankowana czterema bastionami noszącymi imiona szwedzkich królowych: Maria, Hedvig, Ulryka i Krystyna. Od strony Aspö obecnie prowadzi do zamku drewniany most, który jest dodatkowo umocniony szańcem otoczonym fosą. Od lat 70-tych XIX wieku obiekt był stopniowo rozbrajany i ostatecznie w 1895 roku wycofany ze służby, chociaż jeszcze w czasie I wojny światowej zlokalizowano tutaj baterię dział. Obecnie w twierdzy znajduje się m.in. restauracja i kawiarnia. Skromna wystawa z poglądową makietą pokazuje dzieje obiektu.

Aspö

Aspö Kyrka

Wyspa w archipelagu Karlskrony ma powierzchnię ponad 7 km kwadratowych a znajduje się na niej kilka osiedli letniskowych w tym największe Drottningskär na północno-wschodnim wybrzeżu. Kąpieliska. Kilka szlaków rowerowych. Przystań najczęściej odwiedzana jest ze względu na opisaną powyżej twierdzę. Warto dodać, że nowszy, ale niedostępny do zwiedzania fort znajduje się w położonym dalej na południu Elenabben. Inną atrakcją jest Muzeum Mobilnej Artylerii Przybrzeżnej (10) zlokalizowane w lesie w centrum wyspy. W kolekcji znajduje się sprzęt wojskowy głównie z okresu II wojny światowej, w tym działa, aparatura kierująca ostrzałem, urządzenia służące łączności, konserwacji a także pojazdy i mundury. Ekspozycja zajmuje kilka pomieszczeń a jej część znajduje się na zewnątrz. W pobliżu jest też dawna bateria artyleryjska. 

Muzeum otwarte w sezonie w godzinach 10-16. Szczegółowe informacje pod telefonem 0455 538 93 lub 0768 35 62 90 lub przez pocztę mailową info@kustartilleri.se

W pobliskiej osadzie Ryd po zachodniej stronie wyspy znajduje się ceglany neogotycki kościół Aspö Kyrka (11) zbudowany w 1891 roku. Budulec transportowano z cegielni w Nättraby a fundament wzniesiono z miejscowego budulca. Kolorystyka wnętrza przywrócona w latach 90-tych ubiegłego wieku. Kolekcja statków wotywnych oraz uroczy posążek średniowiecznego biskupa Eskila. Cmentarz parafialny znajduje się w osadzie Drottningskär na wschodzie.      

Karlskrona część 8 Historyczny port i stocznia

KARLSKRONA [247 km], 37,3 tys. mieszkańców

Na południe od starego miasta na bałtyckim brzegu wyspy Trossö oraz sąsiedniej Lindholmen znajduje się historyczny kompleks portowy wpisany na listę światowego Dziedzictwa UNESCO. To jeden z nielicznych portów morskich na świecie, który zachował urządzenia konieczne do obsługi okrętów żaglowych. Jak w każdym czynnym porcie wiele budynków pełni rolę współczesnych magazynów związanych z wielkimi firmami handlowymi np. Saabem czy Kockums AB. Dodatkowo teren ma status bazy szwedzkiej marynarki wojennej i zarządzany jest przez władze wojskowe. W stoczni konstruuje się nowoczesne łodzie podwodne i jednostki okrętowe tworzone z części kompozytowych. Dlatego do wstępu na terytorium wymagana jest przepustka, a zwiedzanie zwyczajowo jest możliwe w czasie zorganizowanej tury z miejscowym przewodnikiem. Wszyscy odwiedzający powyżej 18 roku życia muszą wylegitymować się aktualnym dowodem tożsamości. Niestety w 2020 roku ze względu na kwestie sanitarne możliwość odbywania wycieczek po bazie wojskowej została zawieszona. 

Historyczna Örlogsbasen składa się z 3 grup budynków i urządzeń. Pierwsza koncentruje się w pobliżu głównej bramy portowej (budynek Högvakten), druga znajduje się w zachodniej części wybrzeża Trossö, ostatnia ciągnie się wzdłuż wąskiej wyspy Lindholmen powstałej przez połączenie dwóch mniejszych szkierów Lindholmen i Söderstjärna. Budynki powstawały w różnym czasie, wiele z nich stanowi jednak zabytki historyczne stojące na tym miejscu od ponad 200 lat. Na lewo od bramy wejściowej stoi magazyn Inventariekammare nr 1 (1) - długi żółty barak o czterech kondygnacjach i 20 bramach zbudowany w latach 80-tych XVIII wieku według projektów Frederika af Chapmana i Carla Augusta Ehrensvärda. Przechowywano tutaj w okresie zimowym żagle i takielunek statków, które w tym czasie stały zacumowane przy nabrzeżu lub poddawane były remontom w dokach. Magazyny portowe zlokalizowano też po prawej stronie od Högvakten. Były to również długie budynki, w których dodatkowo umieszczono warsztaty stolarskie, malarskie, odlewnię ołowiu, gwoździarnię, warsztat modelarski czy pomieszczenie do regulacji wag i miar. Pomiędzy dwoma magazynami znajduje się boczna brama zwana Chapmanporten prowadząca do rezydencji dyrektora stoczni. W XIX wieku otrzymała ona stylową balustradę z ornamentem pochodzącą z wycofanego ze służby okrętu liniowego. W budynku z dobudówką w kształcie klasycznej świątyni znajdowało się archiwum projektowe (2), w którym zgodnie z królewskim dekretem z 1752 roku przechowywano modele wszystkich statków i konstrukcji wybudowanych w stoczni, a nawet przeniesiono tam niektóre ze Sztokholmu. W sali na parterze werbowano załogi statków. W tympanonie powyżej drewnianej kolumnady znajduje się monogram króla Gustawa III wyrzeźbiony przez Johana Törnströma. Był to oficjalny rzeźbiarz Admiralicji, który na terenie portu miał swoją pracownię. Trudnił się głównie wykonywaniem galionów, czyli ozdobnych zakończeń stewy dziobowej. Pracownia (3) to jedyny w swoim rodzaju budyneczek stanowiący skrzyżowanie zwykłej drewnianej szopy z rzeźbioną świątynią antyczną. Na klasycznym białym portalu znajduje się maszkaron autorstwa samego artysty. Już w pobliżu przejścia na Lindholmen na samym brzegu stoi niewielki szałas na palach. Pierwotnie był to wydzielony akwen na którym składowano drewno służące do budowy lub reperacji statków. Potem zbudowano zadaszenie i w pomieszczeniu składowano łodzie. Stara część nabrzeża otwiera się na duży basen portowy. Jego środkiem od budynku Högvakten prowadzi współczesny most na wysuniętą w morze wysepkę Lindholmen, a nieco dalej na zachód znajdują się dwa drewniane pomosty zwane Kölhalningsbroarna (4). Tylko jeden z nich został gruntownie odnowiony. Oba stanowią element dawnej stoczni remontowej. Kadłuby statków były wyciągane za pomocą umieszczonego tu dźwigu, co umożliwiało konserwację stępki oraz poszycia poniżej linii wody. Jest to jedno z nielicznych w świecie zachowanych urządzeń tego typu powstałe już w latach 1685-86. Wejścia na Lindholmen od strony lądu strzeże niewielka budka wartownicza. Nieco dalej znajduje się potężny na owe czasy suchy dok zwany Polhemsdockan (5) wykuty w skale w latach 1717-1724. Ma 65 m długości, 15 m szerokości i 5 m głębokości a w czasie jego budowania wysadzono w powietrze 4000 metrów sześciennych skały. Uznano go nieoficjalnie za "ósmy cud świata". W czasie przygotowania budowli hydrotechnicznej zdarzały się też niemiłe niespodzianki. W 1721 roku wielki sztorm przerwał prowizoryczną tamę i dok zalała woda niszcząc po części to co już wybudowano. Wreszcie w 1724 roku największy liniowiec szwedzkiej floty King Karl został jako pierwszy wyremontowany w tym sztucznym basenie. Ponieważ w Bałtyku nie ma pływów woda z wnętrza była sztucznie odprowadzana za pomocą pompy. Z początku korzystano jedynie z pracy ludzkich mięśni, a całkowite osuszenie basenu przez 270 osób podzielonych na 4 zmiany trwało aż 4 dni. Potem system ulepszano stosując w tym celu turbiny wiatrowe oraz maszyny parowe. Obecnie w tym miejscu funkcjonuje nowoczesna pompa elektryczna i nadal wykorzystuje się Polhemsdockan przy konserwacjach statków.

Wasaskjulet

W pobliżu odrestaurowano dawny budynek pompowni ze starą pompa parową pracującą w tym miejscu do 1944 roku. Wasaskjulet (6) to z kolei oryginalna na owe czasy zadaszona pochylnia na której budowano statki nie zważając na warunki atmosferyczne. Budynek został wzniesiony w 1763 roku a swoją obecną nazwę otrzymał 15 lat później kiedy zwodowano tutaj 60-działowy okręt Waza. Po zamknięciu znajdował się tutaj magazyn opału, a obecnie budynek pełni rolę oryginalnej sali koncertowej dla orkiestry marynarki wojennej. Wzdłuż wyspy Lindholmen ciągnie się Powrozownia (Repslagarebanan, 7) najdłuższa drewniana budowla w Szwecji mierząca 300 metrów. Jest to zarazem jeden z najstarszych budynków w Karlskronie zbudowany w roku 1690. Od strony południowej zabezpiecza go kilkumetrowy mur oporowy. Znajdują się tu również dawne kamienne bastiony: Neptun, Castor i dalej na wschodzie Pollux. W bastionie Neptun mieści się obecnie tzw. łąka galionów - miejsce gdzie wystawiono kilka dawnych rzeźb dziobowych. Zgodnie z nazwą w Repslagarebanan produkowano liny okrętowe. Na obu krańcach tej dwukondygnacyjnej podłużnej hali znajdowały się magazyny na włókna konopi pierwotnie dostarczane z terenów dzisiejszej Łotwy. Środkiem biegła natomiast taśma na której skręcano przędzę, formowano liny, czyszczono i gręplowano. Smołowanie odbywało się w drewnianym budynku zwanym "Finska Kyrkan" położonym w pewnym oddaleniu na cyplu wysepki Söderstjärna, ponieważ proces ten wiązał się z ryzykiem wzniecenia pożaru. W 2006 reaktywowano działalność rzemieślniczą w Repslagarebanan. Turyści mają okazję prześledzić całą linię produkcyjną, mogą także wziąć aktywny udział w pracy. Tego typu wycieczka kosztuje 75 SVK.

W zachodniej części portu znajduje się największy kompleks suchych doków w Karlskronie nazywany Femfingerdockan (8). Nazwa ta wiąże się z charakterystycznym układem basenów, które oglądane z lotu ptaka układają się w kształt pięciu palców dłoni. Według założeń Augustina Ehrensvärda planowano w tym miejscu stworzyć jeszcze większą bazę morską z 31 dokami, którym towarzyszyć miały dwie pochylnie oraz duże żurawie suwnicowe. Statki miały tu spędzać okres zimowy podlegając przy okazji drobnym naprawom i konserwacjom. Tą część portu budowano prawie sto lat pomiędzy 1758 a 1856 rokiem. W tym celu należało osuszyć płytką zatokę pomiędzy Trossö a funkcjonującą wtedy oddzielnie wysepką Björkholmen. Pierwszym budowniczym doków był szwedzki inżynier Daniel af Thunberg znany wcześniej z projektów twierdzy Suomenlinna w Helsinkach. Za jego życia powstały dwa najstarsze baseny. Inwestycja została jednak odłożona w czasie ze względu na wojnę z Rosją w latach 1788-1790.

Gamla Mastkranen

Po śmierci Thunberga oraz głównego mecenasa inwestycji króla Gustawa III budowa trzech ostatnich doków trwała jeszcze ponad pół wieku. Urządzenia portowe do dziś są aktywnie wykorzystywane w trakcie budowy statków. Co pewien czas baseny są też opróżniane z wody i można obejrzeć ich wybetonowane dno. Przy ujściu Femfingerdockan do kanału portowego stoi historyczny żuraw (Gamla Mastkranen, 9). Podnośnik został zbudowany w początku XIX wieku przez mechanika Jonasa Liedströmera. Służył do podnoszenia towarów a także drewnianych masztów, co pozwalało na wprowadzanie statków do doku. Wieża mierzy 42 m wysokości (6 kondygnacji) a w podstawie ma rozmiary 12 na 12 metrów. Cokół budynku jest zbudowany z cegły, poszycie dźwigu wykonano z drewna pokrytego dachem miedziowym. Mechanizm dźwigowy wraz z systemem lin i przekładni został zachowany do czasów współczesnych. Do jego uruchomienia używano siły mięśni ludzkich, potrzebna była załoga w liczbie 96 mężczyzn. Machina funkcjonowała do 1873 roku. Obecnie budynek żurawia jest sporadycznie wykorzystywany jako sala konferencyjna. Po drugiej stronie basenu stoi bardziej współczesny stalowy żuraw. Jest to tzw. "dźwig francuski" o wysokości 78 m i wadze 670 ton