Sölvesborg część 4

SÖLVESBORG [148 km] / 8,4 tys. mieszkańców

Södergatan to najważniejsza handlowa ulica miasta łącząca rynek (Stortorget) z innym ważnym miejskim placem Hästtorget. Po lewej stronie ciągnie się linia XIX-wiecznych zabudowań, po prawej ręce mamy długi nowy pawilon handlowy z lat 70-tych. Hästtorget (1) ma kształt trójkąta i położony jest na skraju dzielnicy staromiejskiej. Dawniej znajdował się tutaj targ na którym handlowano nie tylko końmi, ale też i innymi zwierzętami hodowlanymi. Pozostałością po tamtych czasach jest misa fontanny w której kiedyś pojono zwierzęta. W środku znajduje się zadrzewiony skwer przecięty kilkoma uliczkami. Wokół ulic rośnie szpaler ozdobnie przyciętych lip (Tilia vulgaris) a wewnątrz obwodu posadzono ozdobne robinie. Wśród różanych klombów znajdziemy też rzeźbę Ariel autorstwa Alice Nordin. Z kolei na rogu Hästtorgsgatan ustawiono w 2004 roku stelę upamiętniającą rysownika z Valjeviken "brata" Borre Carlssona. Plac otaczają budynki o dość zróżnicowanych fasadach pochodzące w większości z przełomu XIX i XX wieku. Najbardziej monumentalny charakter ma ceglany gmach banku oszczędnościowego (obecnie Sölvesborg-Mjällby Sparbank) w stylu holenderskiego renesansu zbudowany w 1889 roku przez architekta Alfreda Hellerströma z Helsingborga. Na jego fasadzie obejrzeć można medalion z miejskim herbem a wysoko pod gzymsem wizerunek Hermesa - boga handlowców (ale również i złodziei!). Na rogu Repslagaregatan i Järnvägsgatan stoi neogotycki budynek dawnej łaźni miejskiej włączony obecnie do kompleksu zabudowań magistratu. W parku na zapleczu urzędu gminy ustawiono kilka rzeźb a wewnątrz zwraca uwagę stołówka zaprojektowana w przyjemnych pastelowych kolorach. 

Dawny przytułek czyli Fattighus

Wędrując dalej wzdłuż Repslagaregatan dotrzemy do położonego pod numerem 33 przy wierzchołku wzniesienia dawnego przytułku (fattighuset, 2). Król Karol XIV Jan po wizycie w miasteczku dźwigającym się z wielkiego pożaru wyłożył kwotę 1000 koron z przeznaczeniem na budowę schroniska dla bezdomnych. Zamieszkiwało tutaj około 30 osób: ocalałe z pożogi sieroty oraz wdowy lub wdowcy z dziećmi. Zachował się oryginalny wystrój wnętrz w tym piece kaflowe oraz stolarka ścienna. Wędrujemy przez teren Nowego Miasta, który został zasiedlany sukcesywnie od początku XIX wieku. Najbardziej reprezentatywnym miejscem dla zabudowy z tego okresu jest Norregatan (4) położona na północ od kościoła św. Mikołaja. Niskie parterowe domki otaczają wybrukowaną "kocimi łbami" wąską klimatyczną uliczkę. Po zachodniej stronie tego rewiru działki są większe, zabudowania nowsze a obszar ma charakter bardziej uporządkowanej podmiejskiej dzielnicy willowej. Przy końcu Ungergatan znajduje się budynek sądu Listerlandu (3) z 1921 roku - ciekawy przykład architektury neoklasycznej wzniesiony przez Erika Gunnara Asplunda - architekta znanego najbardziej z projektu Cmentarza Leśnego (Skogkyrkogård) w Sztokholmie. Szeroka trójkątna fasada na osi drogi zwieńczona jest dużym zegarem, wyróżnia się też wielkim łukiem bramy, pomysłem po raz pierwszy wykorzystanym w projekcie gmachu Botanicum w Uppsali. 

Lister Härad Tingshus

Wewnątrz mieści się wielka cylindryczna sala rozpraw z ustawionym na podwyższeniu stołem sędziowskim. Liczne detale ozdobne dopełniają wizerunku tej w sumie dość oszczędnej w formie budowli. Przy Balkenhausensgatan w dawnej świątyni Bethel znajduje się siedziba lokalnej orkiestry Musicum. Ungergatan prowadzi w kierunku położonego prawie nad samą zatoką dworca kolejowego.

Ruiny średniowiecznej wieży zamku Sölvesborg

Najstarszy zabytek Sölvesborga to ruiny duńskiej twierdzy (5) położone po wschodniej stronie miasta w parku nad samą zatoką. W średniowieczu była to największa warownia we wschodniej części państwa. Toteż gościła często królów w tym Małgorzatę Duńską i Eryka Pomorskiego - władców Skandynawii z okresu unii kalmarskiej. Później stała się natomiast kością niezgody między Duńczykami a Szwedami i kilkukrotnie przechodziła z rąk do rąk. W czasie wojny siedmioletniej w 1564 roku spłonęła i stopniowo zaczęła popadać w ruinę.  Z dawnej budowli zachowały się tylko zrujnowane przyziemia wieży z początku XIV w zbudowanej z inicjatywy króla duńskiego Eryka Menveda. Wzniesiona została ona w technice zwanej skalmur. Trzon składający się z kamieni połączonych zaprawą murarską został obudowany wątkiem ceglanym. W czasach swojej świetności baszta mierzyła 30 metrów. Lochy pod nią kryją podobno skarb wojenny zakopany tutaj przez admirała Sörena Norby (zwanego "przyjacielem Boga i wrogiem całej reszty świata") w XVI wieku. Po zabudowaniach wewnętrznych zaginął wszelki ślad. Najprawdopodobniej były to domy z pruskiego muru otaczające wewnętrzny dziedziniec. Teren otoczony był szeroką na 15 m fosą wypełnioną wodą z zatoki. Poza jej obrębem znajdowały się kamienne stajnie, które zachowały się do dzisiaj, aczkolwiek po dramatycznym pożarze wywołanym uderzeniem pioruna otrzymały całkiem nowy dach. Odbywają się tu rozmaite jarmarki, "średniowieczne" turnieje a w baraku mieści się galeria wyrobów szklanych. Poza okręgiem fosy stoi też dwupiętrowy dwór (corpus de logi) z początków XIX wieku zbudowany przez Carla Gustawa Fryderyka Schulta zbudowany częściowo z kamieni odzyskanych z rozbiórki średniowiecznego zamku. Stanowił on centrum dużego gospodarstwa rolnego rozparcelowanego w 1915 roku. Obecnie hotel i restauracja. Kompleks otacza park oraz renesansowy ogród ziołowy. Ustawiono tu kilka nowoczesnych rzeźb. W pobliżu zamku po obu stronach Munkvägen znajdują się miejskie cmentarze. Wśród starych dębów warto odwiedzić tutejszą kaplicę przypominającą synagogę w stylu mauretańskim a zaprojektowaną przez Helgo Zettervalla.              

             

Z Söderköpingu do Norsholm

Przez krajobraz łagodnych wzgórz wschodniej Östergotlandii. Odcinek Kanału Gotajskiego o długości ponad 20 km prowadzi z Söderköpingu aż do połączenia z jeziorem Roxen. W większości jest to sztuczna droga wodna (12 stopni wodnych), tylko w połowie długości szlak przecina naturalne jezioro Asplången. Równolegle do drogi wodnej biegnie ścieżka rowerowa a w pewnym oddaleniu po południowej stronie droga nr 210 łącząca Söderköping z Linköpingiem.

Śluzy

Nedre Duvkullen - 2,3 m wysokości, zbudowana w 1832 roku nosiła pierwotnie nazwisko Gustawa Lagerheima jednego z inżynierów zarządzających kanałem. Obecny kamienny dom strażnika pochodzi z 1899 roku, starszy został przeniesiony na Magasingatan w Söderköpingu. 

Övre Duvkullen - 2,4 m wysokości, 1832 rok, z drewnianymi wrotami osadzonymi na stalowej ramie. Pierwsza nazwa Erik Hagström - od inżyniera, jednego z dyrektorów kanału. Przy śluzie straż pełniła prawie przez 100 lat trzypokoleniowa rodzina Stenmanów

Nedre Mariehov - 2,1 m piętrzenia, z 1832 roku, pierwotna nazwa Mariestad. Ze względu na parametry konstrukcji statki w śluzie zachowują się dość niestabilnie.

Övre Mariehov - druga w kaskadzie (pomiędzy nimi pomost z możliwością postoju) wysokość 2,6 m, pochodzi z 1831 roku, nazywana nieformalnie Örebro. W basenie śluzy znaleziono w 1937 roku dość niespotykanego gościa - pochodzącego z Chin kraba wełnistoszczypcego. Ten ekspansywny gatunek został zawleczony na Morze Północne i Bałtyk przez statki niemieckie. Znalezisko jednak zaginęło w drodze do Sztokholmu. 

Przy śluzie Carlsborg Övre

Nedre Carlsborg - 5,1 m wysokości. Kaskada dwóch śluz budowana w latach 1829-1831, zwana też Skandynawią. Przy nich wartę pełniły 3 pokolenia rodziny Ringströmów (od 1881 do 1979 roku)

Övre Carlsborg - 4,7 m wysokości, również podwójny stopień wodny, budowany w latach 1829-1830, nazwa obiegowa Norrköping

Klämman - zbudowana w 1826 roku pod nieformalną nazwą Linköping. Leży w pobliżu Västra Husby przy końcu doliny rzeczki Lillån. W tym miejscu dawna ścieżka holownicza przechodziła na północny brzeg kanału, dlatego chodnik ponad bramą został dodatkowo wzmocniony i rozszerzony. Śluza ma charakter wyrównawczy związany ze stanem wody w jeziorze Asplången. Wymaga ostrożności w czasie żeglugi w kierunku wschodnim.

Hulta - przy zachodnim krańcu jeziora Asplången, wysokość piętrzenia 3,2 m, zbudowana w 1827 roku, nazwa potoczna Göteborg

Brådtom - o wysokości 2,3 m, powstała w 1826 roku i ma też nazwę oficjalną Stockholm. Ta obiegowa pochodzi od szwedzkiego słowa "spieszyć się" i bez wątpienia nawiązuje do wypadku jaki miał tu miejsce w 1904 roku. Parowiec "Mars" staranował wtedy dolne wrota odszczelniając śluzę. Naprawa trwała cały sezon.

Most Björnavad

Norsholm - zbudowana w 1826 roku nosi imię Hansa Braska - biskupa, który jako pierwszy rzucił pomysł stworzenia kanału przecinającego w poprzek Szwecję. Wysokość piętrzenia 0,8 m. W komorze są haki cumownicze, tak więc można pozostać na pokładzie statku w trakcie pokonywania śluzy.  Obok stopnia wodnego most zwodzony. Godziny jego otwarcia umieszczone są na cyfrowej tablicy.

Ważniejsze mosty
Söderköping E22 - most zwodzony obsługiwany automatycznie z posterunku przy śluzie. W sezonie otwierany co pół godziny między 9 a 20.
Venneberga - na ostrym zakręcie kanału, zbudowany w 1958 roku, otwieranie jest zdalne sterowane spod mostu w Snövelstorp. Na północnym brzegu Vänneberga Gård - pensjonat, restauracja i sklep z artykułami gospodarczymi.
Loddby - zbudowany w 1972 roku na miejscu starszego, otwierany zdalnie ze stanowiska w Snövelstorp.
Snövelstorp - most obrotowy zbudowany w 1941 roku na miejscu starszego. Obok posterunek strażnika umożliwiający sterowanie mechanizmem 3 przepraw. Na południowym brzegu duży parking i restauracja przy polach golfowych.
Björnavads - zbudowany w 1954 roku, obok dawny posterunek mostowy - obecnie sterowany automatycznie ze śluzy w Norsholm.
Norsholm E4 - wysoki na 22 m most na 4 podwójnych pylonach.
Norsholm droga 215 - most zwodzony obsługiwany automatycznie z posterunku przy śluzie.
Norsholm kolejowy - na bardzo ruchliwej linii ze Sztokholmu na południe kraju. Najłatwiej minąć go w godzinach rannych, po 15 praktycznie cały czas zamknięty.

Plebania Drothem
Leży przy Linköpingsvägen na zachód od Söderköpingu. W XIII wieku mieściło się tutaj leprozorium prowadzone przez zakon Joannitów oraz kaplica pod wezwaniem św. Görana. Po obiektach niestety nie ma już żadnego śladu. Pozostała tylko nazwa i stara historia.

Dwór w Mariehov (1)
Na pagórku po północnej stronie kanału. Dwupiętrowy kamienny pałacyk z 1836 roku ze ścianami w kolorze kości słoniowej.

Kościół w Västra Husby (2)
Leży na północ od dzisiejszej zabudowy w niewielkiej osadzie wśród łąk. Zbudowany w latach 1816-1817 według projektu zmarłego już architekta Olofa Tempelmana. Klasycystyczne wnętrze uległo pożarowi w 1977 roku i zostało odnowione w nowoczesnym stylu. Zwracają uwagę mozaiki Bengta Olofa Kälde (ołtarz, ambona, drzwi do zakrystii) stworzone z egzotycznych kawałków szkła oraz kamieni ozdobnych. Warto też obejrzeć kilka zabytkowych epitafiów, m.in: średniowieczne kamienne Månsa Padersona z Gäverstad i nowsze barokowe Haralda Strömfelta pochodzące z kościoła we Vrigstad.

Göta Virke (3)
Średniowieczny mur 3,5 km długości ciągnący się od jeziora Asplången w kierunku Hyllinge. Najwyraźniejsze jego pozostałości odnajdziemy przy farmie Hageby Gård na południe od Västra Husby. Obwarowania służyły najprawdopodobniej do obrony przed najeźdźcami z drugiej strony Bałtyku.  

Minsjö Säteri (4)

Dwór zbudowany przez szlachtę z pomorskiego rodu von Kantzow. Gospodarstwo prowadzi sklep z ekologicznymi artykułami spożywczymi. W sąsiedztwie park ze starodrzewem oraz blokami kamiennymi pochodzącymi ze starożytnego muru Göta Virke. W kierunku jeziora Asplången ciągną się łąki i pastwiska z bogatą roślinnością zielną.

Kamień runiczny z Karlslund

Skärkind - kościoły i kamienie runiczne

W Skärkind na południe od drogi 210 są dwa kościoły. Pierwszy to w zasadzie kaplica cmentarna (5) zbudowana na resztkach średniowiecznej świątyni (fragment muru prezbiterium, resztki romańskich rzeźb). Znajduje się tutaj średniowieczna chrzcielnica, stara szafka liturgiczna i tron, który według tradycji należał do biskupa Hansa Braska. Warto także zwrócić uwagę na osobliwość jaką jest żebro wieloryba dawniej uważane powszechnie za kość olbrzymki o imieniu panna Skära. Na kości wyryty jest napis runiczny. Dwa inne napisy znajdują się na kamieniach stojących w obrębie cmentarza. Starszy pochodzi z V wieku i jest przykładem wczesnej prymitywnej inskrypcji pisanej 24-znakowym futharkiem. W pobliskim domu parafialnym znajdują się fragmenty 3 kamieni runicznych a inny 2-metrowy głaz z napisem poświęconym zmarłemu przodkowi stoi na skraju farmy w pobliskim Karlslund (ok. 4 km na północny-wschód, blisko drogi 210, 7)

Dzisiejszy kościół (6) stoi kilkaset metrów dalej na południe. Świątynia reprezentująca jugendstil i ma widoczną z daleka wysoką wieżę ze szpiczastym hełmem. Wzniesiono ją w 1906 roku po tym jak piorun zniszczył poprzednią. Prosta nawa z wielkimi łukowato zakończonymi oknami. Sklepienie kolebkowe. Głównym obiektem zwracającym uwagę we wnętrzu jest stojący w prezbiterium piękny ołtarz - dzieło mistrzów z Antwerpii powstałe około 1500 roku. W centrum znajdują się rzeźbione w drewnie dębowym sceny rodzajowe związane z życiem Chrystusa. Boczne skrzydła oraz predella są natomiast malowane. Tłem poliptyku jest secesyjna dekoracja ornamentowa z malowanych róż. W kościele znajduje się też kilka innych obrazów, m.in. przedstawienie Chrystusa Pera Hörberga oraz portret pastora Andersa Jacoba Bromana wraz z małżonką. Chrzcielnica pochodzi z 1679 roku i była ufundowana przez Joachima Hanssona Siversa holenderskiego kupca prowadzącego sklep tytoniowy w Norrköpingu. Wysoko na bocznym balkonie ustawiony jest krucyfiks triumfalny - tam też mieści się jeden z dwóch prospektów organowych.

Norsholm

Duża osada w ważnym węźle hydrograficznym u wschodniego krańca jeziora Roxen. Stacja kolejowa i przystań nad Kanałem Gotajskim. Przy przystani schronisko młodzieżowe STF.

Hostel zwany Kapten Billes znajduje się w starym magazynie z 1890 roku. Z okien widok na Kanał Gotajski. Wystawa zdjęć ukazujących morskie wyprawy Josefa i Anniki. Kuchnia i świetlica. Kawiarnia. Sanitariaty na korytarzu. Pokoje 2-4 osobowe z TV. 470-560 SVK za noc. 

Na północ od miejscowości nad rzeką Motala stoi murowany dwór i gospodarstwo rolne Norsholm Herrgård (8) znajdujące się w rękach prywatnych rodziny Löfgreen. Po drugiej stronie rzeki znajduje się kompleks średniowiecznych twierdz z rożnych epok. Najstarsze są ziemne okopy z epoki żelaza zwane Tångestad na zalesionym wzgórzu. W późnym średniowieczu miejsce w zakolu rzeki zwano Munkeboda (9), co sugeruje, że istniał tu jakiś klasztor. Ceglane ruiny twierdzy na klifie nad jeziorem Roxen powiązane są z biskupem Henrykiem Tidemanem. Zamek powstał najwcześniej w XIII wieku ponieważ dopiero w tym czasie rozprzestrzeniła się ta technika budowy na obszarze państwa Gotów. Na łące nadrzecznej będącej kiedyś wyspą mamy natomiast resztki siedziby rodowej biskupa Hansa Braska. On pierwszy rzucił pomysł przekopania kanału od rzeki Motala w kierunku Söderköpingu. Domniemanym śladem dawnych robót jest znajdująca się nieopodal niewielka depresja terenu zwana potocznie "grobem Braska" - faktycznie kopalne starorzecze. Na nadrzecznych łąkach znajduje się skupisko starych dębów.

Pałac Löfstad od strony parku

Pałac Löfstad (10)

Budowniczym pałacu był Axel Lillie - generał w służbie Gustawa II Adolfa i Karola X Gustawa. Prace trwały od roku 1637 do 1660. Obecny wygląd jest wynikiem odbudowy po pożarze w 1750 roku. W 1940 roku po śmierci ostatnich prawowitych spadkobierców rezydencja przeszła na własność państwa, które urządziło tutaj ekspozycję muzealną. Oprócz zwykłego zwiedzania wnętrz, które pozostały nietknięte od czasów kiedy mieszkała tu ostatnia właścicielka Emilia Piper (zmarła w 1926 roku) proponuje się kilka wycieczek tematycznych, np. aktorska - imitująca czasy Marii Antoniny, quizowa - z pytaniami dotyczącymi rozmaitych dawnych przedmiotów. W otoczeniu pałacu rozległy park angielski z widokami na jezioro i licznymi obiektami kulturowymi (altany, groby zwierzęce, resztki starożytnej twierdzy - fornborgu). Coroczne wystawy czasowe. Restauracja i kawiarnia. Artykuły z własnej pasieki. Sklep z pamiątkami. W zimie kuligi.

Otwarte od kwietnia do września. Zwiedzanie o pełnych godzinach w zależności od sezonu. Zawsze o 14. W lipcu cztery wejścia: 12, 13, 14, 15. Wstęp kosztuje 90 SVK. Osoby do 18 roku życia bezpłatnie.                    
 

Sölvesborg część 3

SÖLVESBORG [148 km] / 8,4 tys. mieszkańców

Wbrew pozorom starówka Sölvesborga nie jest wcale aż taka stara. W 1801 roku olbrzymi pożar zniszczył doszczętnie większą część drewnianej zabudowy i miasto praktycznie od podstaw musiało zostać odbudowywane. Domy, które dziś możemy oglądać powstały w dwóch etapach: w latach 1810-1830 na fali prosperity związanej z rozwojem przemysłu spirytusowego oraz na przełomie XIX i XX wieku w dobie modernizacji całego regionu. Najstarszą budowlą Starego Miasta jest położony w jego górnej części gotycki kościół św. Mikołaja (1). Ceglana świątynia była wznoszona etapami: wpierw jeszcze w XIII wieku jako skromna kaplica do której w początkach kolejnego stulecia dobudowano nawę. Po 1360 roku zbudowano kaplicę po południowej stronie. W końcu XIV wieku powstała masywna wysoka wieża, wreszcie w 1649 roku dobudowano już w stylu renesansowym przedsionek po południowej stronie. Po północnej stronie stoi XIX-wieczny budynek plebanii. W tej części kompleksu istniał też dawniej klasztor karmelitów, którego reliktów doszukać się można w ogrodzie. Wokół kościoła znajdziemy kilka starych nagrobków, rzeźbę Owe Pellsjö przedstawiającą biblijną Ewę, miniaturowy model świątyni wreszcie jeden z miejscowych kamieni runicznych. Drugi odkopany w przysiółku Stentoften ukrywa się w przedsionku nawy. Charakteryzuje go długa i dość tajemnicza inskrypcja opisująca miejscowego wodza Hathuwolfa. Magiczna formuła pod groźbą śmierci zakazuje niszczenia tego napisu. 

Wnętrze kościoła św. Mikołaja w Sölvesborgu

Wewnątrz nawy na sklepieniu krzyżowym zachowały się malowidła ścienne z początku XV wieku. Przedstawiają one sceny z życia Maryi Panny. Z tego samego okresu pochodzi też zawieszony tutaj krucyfiks triumfalny. Po południowej stronie mamy natomiast wizerunek św. Doroty patronki kupców, po stronie północnej ze ściany spogląda inna anonimowa święta. Pamiętać należy, że w Sölvesborgu dość żywy był w średniowieczu kult św. Ennewolda, pielgrzyma, który za cudownym zrządzeniem losu przedostał się w trakcie snu z Jerozolimy z powrotem do rodzinnego miasta. Jego święte źródło znajduje się na południe od centrum na terenie portu. Można je odnaleźć, ale niepozorna studzienka nie stanowi dziś raczej specjalnej atrakcji turystycznej. Wysoki kilkupiętrowy ołtarz ma formę renesansową i podobnie jak ambona powstał w czasie panowania Chrystiana IV. Główny obraz ołtarzowy przedstawia komunię wiernych a towarzyszy mu sentencja Durandusa de Sancto mówiąca o tym jak słowo Boże i emocje przenikają się tworząc wiarę. Na pulpicie kazalnicy znajduje się natomiast królewska dewiza "Pietas regna firmat" (Pobożność wzmacnia królestwo).

Otwarte codziennie pomiędzy 8 a 15. Wstęp wolny. 

Poniżej kościoła stoi elegancka dwukondygnacyjna kamieniczka zwana Nicolaigården (2). Pierwotnie była to stacja strażacka. Rząd garażów stojący dalej służył jako magazyn. Do domu dobudowano piętro i w latach 1857-1908 mieściła się tutaj pierwsza w mieście stacja telegraficzna. 

Östra Storgatan prowadzi do głównego miejskiego placu Stortorget. Ten prawie regularny kwadrat z którego boku wychodzą po dwie ulice przecinające się pod kątem prostym stanowi handlowe i turystyczne centrum miasta. Najbardziej ożywa w czasie letniego festiwalu Killebom, kiedy to zlokalizowana jest tutaj scena koncertowa oraz średniowieczny jarmark. Na środku płyty znajduje się fontanna z rzeźbą przedstawiającą Aska i Emblę - postacie pierwszych rodziców w mitologii skandynawskiej. Z boku misy wyryte są obrazy przedstawiające wydarzenia z dziejów miasta. Autorem projektu był Stig Blomberg. Rynek otaczają niewysokie budynki z typowymi dla architektury duńskiej łamanymi dachami.  Pomalowane są na charakterystyczne dla miasta kolory: ciemnożółty, pomarańczowy, bladoróżowy... Ten ostatni odcień zyskał nawet swoją nazwę lageråsa pochodzącą od nazwiska miejskiego architekta Jana Lageråsa - autora kilku projektów w tym gmachu obecnych władz miejskich przy Repslaregatan 1. Na Stortorget znajduje się natomiast dwupiętrowy budynek starego ratusza (3) zrekonstruowany przez Fredrika Bloma zaraz po kataklizmie z 1801 roku. Ponad bramą wejściową widnieje monogram miejski z czterema literami S wpisanymi w krzyż. Na wieżyczce dodanej w 1913 roku zamontowano carillon wygrywający 5 razy dziennie miejską melodię. 

Stary ratusz

Tuż przy ratuszu u wylotu handlowej ulicy Södergatan znajduje się pamiątkowy obelisk poświęcony Krzysztofowi Bawarskiemu z dynastii Wittelsbachów królowi Danii, Szwecji i Norwegii, założycielowi miasta. Kwartał pomiędzy rynkiem a Lilla Skolgatan zajmuje dawna rezydencja kupiecka Köpmannagården z urokliwym podwórzem. Ku południowi z rynku wychodzi zaciszna dzisiaj uliczka Skeppsbrogatan w przeszłości stanowiąca główną oś gospodarczą osady prowadzącą do położonej w dole przystani handlowej. Mniej więcej w połowie przecina ja linia kolejowa do Karlshamn nad którą prowadzi uniesiony wysoko mostek. W dolnej części znajdują się niewielkie rybackie domki. W czasie alkoholowej prosperity lokowano tutaj również magazyny ziarna oraz produkowanego akwawitu. W jednym z takich obiektów zwanym Balkahuset pod numerem 3 znajduje się obecnie miejscowe muzeum (4). W podziemiach znajduje się ekspozycja archeologiczna w tym znaleziska z okolic zamku oraz klasztoru karmelitów (lapidarium rzeźby). Wyższą kondygnację zajmuje natomiast wystawa ukazująca przyrodę i kulturę regionu Listerlandet. Po przeciwległej stronie ulicy w kamiennym spichrzu zbożowym (Stenlångan) pod numerem 6 mieści się galeria sztuki. Przy wejściu warto zwrócić na stalowe obręcze służące dawniej do umocowywania zwierząt jucznych.

Muzeum otwarte jest od 14 czerwca do 14 sierpnia. Wt-Pt 10-18, So-Nd 11-16. Wstęp wolny aczkolwiek można zainwestować 20 SVK w przewodnik po wystawie. Poza tym okresem odwiedziny można zarezerwować indywidualnie pod numerem telefonu: 045 68 16 181. W sezonie letnim galeria jest czynna w podobnych godzinach, z tym że jest także regularnie udostępniona do zwiedzania w innych porach roku - w środy od 16-18, w weekendy od 12 do 15.

Ostatni dom przy Skeppsbrogatan to zabytkowe gospodarstwo rybackie z 1821 roku. Nad brzegiem zatoki dotrzemy do promenady prowadzącej przez założony w 2009 roku przez Pieta Oudolfa holenderski ogród kwiatowy (Fyra Årstiders Park, 5)  z około setką rozmaitych gatunków bylin i traw o zwracającym uwagę kształcie. Z tego względu niektóre klomby są całkiem ciekawe również w czasie zimy, choć oczywiście najlepszym okresem do zwiedzania będzie koniec lata. Park sąsiaduje z przystanią jachtową. Warto spojrzeć na poszczególne pirsy, ponieważ na kamiennych głazach odczytać można nazwy rozmaitych zespołów hardrockowych i heavy-metalowych nawiązujące do corocznego festiwalu rockowego w Norje.

Nowy most nad Sölvesborgsviken

W kierunku południowym z promenady widać dzisiejsze nabrzeża portowe. Dominantą panoramy są wysokie silosy przy nabrzeżu oraz stojący nieco dalej żuraw zwany "złodziejem chleba", ponieważ kiedy został wybudowany wielu pracowników stoczni straciło pracę. W kierunku północnym obok zakątka zakochanych trasa przechadzek prowadzi na piękny most (6) ponad zatoką Sölvesborgsviken. Ta zbudowana w 2012 roku najdłuższa w Europie kładka dla pieszych i rowerzystów (760 m) jest efektowna zwłaszcza po zmroku, kiedy oświetla ją niskoenergetyczne ledowe światło. Widoki na miasto. Pierwszy odcinek tworzą 3 betonowe łuki, kolejny opiera się tylko na zatopionych w wodzie dźwigarach. Przejście pozwala dotrzeć na niewielką wcześniej niedostępną wysepkę Kaninholmen z okazami starych drzew i dalej na półwysep Listerlandet. Część brzegów Sölvesborgsviken podlega ochronie rezerwatowej jako ostoja ptactwa wodnego. Na południowym brzegu w Ljungaviken znajduje się nowe ekologiczne osiedle oraz pola golfowe.                          

          

Sölvesborg część 2

SÖLVESBORG [148 km] / 8,4 tys. mieszkańców

W samym centrum miasta możemy nocować jedynie w stosunkowo drogich hotelach z których najbardziej reprezentacyjnym jest Stadshotellet, Järnvägsgatan 8, działający od 1910 roku. Nieco tańszy jest hotel/pensjonat Edgar przecznicę dalej przy Ungersgatan 8. Jedynka 495 SVK, dwójka 650 SVK. Łazienka i sanitariat na korytarzu. Przy hotelu działa ekologiczna pizzeria. 

Zdecydowanie tańszą opcją jest w sezonie (od połowy kwietnia do połowy września) kemping na cyplu Tredenborg w południowej części miasta (3 km od centrum). Dojazd autobusem linii 413 (Valjeviken) do przystanku przy Taggsvampsvägen. Od niego należy się cofnąć do ścieżki spacerowej rozpoczynającej się przy głazach i biegnącej w las (Nabbavägen) i prosto jeszcze około 1 km. Rozległy teren obejmuje fragment lasu nadmorskiego i piaszczystą plażę w zacisznej zatoczce. Kawiarenka Nybrygget obok recepcji serwuje rano świeże bułeczki, ciastka i lody. Jest też sklep z artykułami podręcznymi przydatnymi na biwak. Możliwość wypożyczenia sprzętu wodnego, rowerów oraz sprzętu sportowego. Tor minigolfa i inne urządzenia sportowe. 55-metrowy drewniany pomost na cyplu po wschodniej stronie. Rozmaite letnie imprezy. Cisza nocna od 22. Prysznice z termą. Najtańszy domek od 490-650 SVK w zależności od pory roku. Wewnątrz 3 łóżka, stół, szafki i niewielki aneks kuchenny. W większych domkach także WC i prysznic. Miejsce biwakowe z przyłączem prądu stałego 260-350 SVK, bez dostępu do energii elektrycznej o 50 SVK taniej. Recepcja czynna od 8 do 21. Kontakt telefoniczny 045 61 21 16. E-mail: info@tredensborgscamping.com. Strona WWW: http://www.tredenborgscamping.com/

Yndegarden

Schronisko młodzieżowe SVIF znajduje się we wsi Ynde u podnóża Ryssberget - 3 km na północ od centrum Sölvesborga blisko głównej trasy ekspresowej E22 z której trzeba skręcić w lewo na zjeździe nr 45. Dojście od Blekingeporten Kämpaslättsvägen. Duży kompleks obejmuje kilka budynków m.in. dawne gospodarstwo rolne, szkołę i kilka mniejszych bungalowów. Wystrój rustykalny. Łazienki na korytarzach na każdym piętrze. Noclegi: 350-450 SVK za jedynkę poza sezonem/w sezonie, 550 SVK za dwójkę. Ceny rosną w czasie festiwali muzycznych i regionalnych. Telefon: 045 61 07 11, e-mail: info@yndegarden.se. Strona web: http://www.yndegarden.se/  

INFORMACJA TURYSTYCZNA mieści się w budynku urzędu miasta i gminy przy Repslaregatan 1. Tel: 045 68 16 181, e-mail: turistbyran@solvesborg.se. Informacje o mieście i regionie Listerlandet. Mapy i broszury.   

Sölvesborg część 1

SÖLVESBORG [148 km] / 8,4 tys. mieszkańców

Sölvesborg to brama do Blekinge a jednocześnie stolica niewielkiego regionu Listerlandet. Najpierw w XIV wieku w przewężeniu pomiędzy Bałtykiem a pasmem wzgórz Ryssberget powstała strategiczna twierdza. Nieco później na południe od niej rozwinęło się miasto i port położony w dogodnej zatoce Sölvesborgsviken. Od początków XIX wieku zabudowa zaczęła wykraczać poza obręb miejskich murów. Do dziś zachowała się niewielka starówka z charakterystycznymi domkami w kolorze bladego różu a poza nią po stronie północno-zachodniej stare XIX-wieczne przedmieścia. Na południu wzdłuż linii kolejowej rozciąga się port a za nim w kierunku cypla Tredenborg willowa dzielnica Falkvik. Najdłuższą na świecie kładką dla pieszych i rowerzystów przejść możemy ponad wodami zatoki na wyspę Kaninholmen i do Ljungaviken na półwyspie Listerlandet.

Stacja kolejowa znajduje się przy Trädgårdsgatan w pobliżu nabrzeża portowego w cieniu wielkiego silosa zbożowego. Ceglany budynek w stylu nordyckim wzniesiony został w 1899 roku według projektu specjalizującego się w budowie stacji kolejowych Folke Zettervalla - syna bardziej znanego architekta Helgo. Wewnątrz znajduje się poczekalnia, kiosk i automaty biletowe a także punkt gastronomiczny. Bilety należy zakupić przed wejściem do pociągu! W sąsiedztwie stacji w dawnych magazynach kolejowych mieści się duży supermarket ICA wraz z apteką i stoiskiem alkoholowym (Systembolaget). Przy wejściu na perony stoi elektroniczny zegar z rozkładem jazdy. Z dwóch platform kursują pociągi Kustbanan na linii z Kristianstadu do Karlskrony (Karlshamnu). Zatrzymują się tutaj też składy Öresundtåget z Karlskrony w kierunku Kopenhagi i Malmö.

Stacja kolejowa

W sąsiedztwie dworca jest zatoka z której odjeżdżają autobusy. Te lokalne kursują do Karlshamnu, Pukavik, Norje, Hörviku i Nogersund (prom na Hanö) oraz Gammalstorp. Po przeciwległej stronie ulicy zatrzymują się autobusy do Olofström, Bromölla a także dalekobieżne (np. połączenia na lotniska w Ronneby i Kristianstadzie). Autobusy przelotowe do Sztokholmu i Malmö nie wjeżdżają do centrum i stają w pobliżu stacji St1 przy centrum handlowym Blekingeporten.

Inne STACJE BENZYNOWE: Tanka, Kämpaslättsvägen 1 (na północ od Blekingeporten obok magazynu Hemma); St1, Snapphanegatan. Stacja automatyczna (dawny Shell Express); INGO, Östra Storgatan 37

PARKINGI W CENTRUM: Hamngatan (przy przystani i parku "holenderskim"), Sankt Andreas Gatan (przy torach na granicy starówki), Hästtorget (tylko na 2 godziny), Nygatan (przy Urzędzie Miasta).  

      

Skania

Powierzchnia: 10939 km²
Ludność: 1 301 tys. mieszkańców
Gęstość zaludnienia: 119 mieszkańców na 1 km²
Stolica: Malmö (342,4 tys. mieszkańców)
Inne duże miasta: Helsingborg, Lund, Kristianstad, Landskrona, Trelleborg
Liczba gmin: 33
Najwyższy punkt: Magleröd 212,2 m npm
Najniższy punkt: Nosaby/Kristianstad 2,4 m   ppm
Największe wyspy:  Ivö (15 km²), Ven (7,5 km²)
Charakterystyczne drzewo: buk
Charakterystyczny kwiat: stokrotka
Charakterystyczny grzyb: pieczarka
Charakterystyczne zwierzę: jeleń szlachetny
Charakterystyczny ptak: kania
Najważniejsze rzeki: Lagan, Bråån, Helgeå, Rönneå
Największe jeziora: Ivösjön, Östra Ringsjön, Immeln, Hammarsjön 
Parki narodowe: Dalby Söderskog, Stenshuvud, Söderåsen

TURYSTYCZNE CUDA SKANII:
1. Wieżowiec Turning Torso w Malmö
2. Kurhan megalityczny Kiviksgraven
3. Zamek Glimmingehus
4. Katedra w Lund
5. Krąg kamienny Ales Stenar
6. Rzeźbione kamienie Hallsbergs Stenar
7. Jezioro Odensjön w Söderåsen