HUSKVARNA [6 km] / 21,5 tys. mieszkańców
Najstarszym obiektem na terenie Huskvarny jest średniowieczne grodzisko zwane Rumlaborg (1) usytuowane w rozlewisku rzecznym pomiędzy mostami Kavlabron i Esplanadbron. Miejsce ufortyfikował około 1360 roku król Albrecht Meklemburski. Kiedyś była to strategiczna forteca zdobywana kilkukrotnie przez wojska duńskie, a także rebeliantów Engelbrekta Engelbrektssona. Dzisiaj pozostały z niej tylko wały ziemne i fosa wypełniona wodą. Całość tworzy kameralny park w stylu angielskim. W 1845 roku powstała tutaj istniejąca do dziś murowana altanka z doryckimi kolumnami pełniąca funkcje rekreacyjne (dawniej była to biblioteka gospodarstwa Rosendala Gård). Znaleziska archeologiczne z tego miejsca eksponowane są w niewielkim muzeum miejskim (2) zlokalizowanym w dawnej prochowni (kruthuset) nad brzegiem Wetteru. Budynek został przeniesiony kilkadziesiąt metrów wyżej na skarpę ze względu na budowę drogi szybkiego ruchu. Na wystawie obejrzymy fragmenty najstarszej łodzi jeziornej rzeźbionej w drewnie dębowym oraz znaleziska z dna zatoki Sanna. Obok placówki jest restauracja z widokiem na jezioro i otoczoną kamiennym falochronem marinę jachtową. Warto zamówić pyszne kanapki z krewetkami. W pobliżu muzeum na łące oddzielającej starą i nową drogę biegnącą brzegami Wetteru stoją dwie mityczne postacie. Olbrzym Vist (3) mieszkał wraz z żoną na wzgórzach po wschodniej stronie akwenu. Kiedy para została zaproszona na przyjęcie na drugi brzeg troskliwy mąż zadbał o to, aby jego partnerka nie zamoczyła sobie nóżek przekraczając jezioro i wrzucił do niego wielką kępę trawy, której szczyt wystaje na powierzchnię jako wyspa Visingsö. W 1969 roku giganta uwiecznił w polichromowanym drewnie artysta Calle Örnemark. Drewniany wielkolud zgodnie z podaniem niesie w rękach długi zielony panel. Bliżej miasta znajduje się natomiast ozdobny klomb z wizerunkiem potwora z wodnych odmętów (4). Tutejszy Nessie po raz pierwszy objawił się w końcu XIX w. a potem był ponoć jeszcze kilkukrotnie obserwowany na powierzchni wody.
 |
| Olbrzym Vist |
 |
| W zatoce Sanna grasuje podwodny potwór |
Centrum Huskvarny to ruchliwa zadrzewiona aleja Esplanaden (5), wokół której zlokalizowano liczne sklepy, zakłady usługowe i gastronomiczne. Na środkowym skwerze ustawiono w 1998 metalową rzeźbę poświęconą Alfowi Henrikssonowi urodzonemu tutaj pisarzowi i dziennikarzowi, autorowi m.in. popularnej encyklopedii dla dzieci o oryginalnym tytule mówiącym o tym, że stosowanie alfabetu nie jest bynajmniej przeznaczone dla małp. Wokół raczej nowoczesna zabudowa - miejski hotel ze zgrabną wieżyczką i duża galeria handlowa Rosen. Na południe od centrum znajduje się kompleks zabudowań fabryki maszyn Husqvarna (6). Główne wejście na teren zakładu jest od strony Stockmakaregatan. Turystę interesują jednak starsze budynki z 1914 roku położone bezpośrednio nad rzeką. Mieści się tam muzeum fabryczne (7). Zakład produkujący broń został założony w 1689 roku nad wielkimi wodospadami. W XVIII w. został sprywatyzowany a od połowy XIX w. rozpoczął produkcję na potrzeby cywilne (z początku narzędzia rolnicze i broń myśliwska). Asortyment stopniowo się zmieniał co możemy obserwować śledząc bogatą kolekcję sprzętu gospodarstwa domowego, pieców, jednośladowych pojazdów mechanicznych (rowery, mopedy, motocykle), narzędzi ogrodniczych i leśnych oraz przeróżnej aparatury pomiarowej. Zobaczymy dawne warsztaty produkcyjne jak i szereg historycznych technologii.
Placówka otwarta w tygodniu w godzinach 10-17 (od października do kwietnia 2 godziny krócej do 15), w weekendy od 12 do 16. Bilet normalny 60 SVK Zniżki dla młodzieży, studentów i emerytów. Adres: Hakarpsvägen 1, telefon: 036 14 61 62, strona web: http://husqvarnamuseum.se
Powyżej fabryki rozpoczyna się efektowna kaskada rzeczna, obecnie w dużym stopniu ujęta w sztuczne koryto i rurociąg. Widoki podziwiać można m.in. z pieszej kładki przy górnej zaporze zwanej Ebbesdammen. Poniżej w skalnej gardzieli odgałęzia się droga na wzgórze Utsiktberget z pięknymi panoramami Wetteru i całej aglomeracji Jönköpingu. Na zboczach park miejski z trasami do joggingu oraz narciarstwa biegowego. Przy wijącej się nad dzikim wąwozem ulicy Terrassen stoi willa w stylu angielskim zbudowana dla dawnego dyrektora fabryki Wilhelma Thama (8). W otaczającym rezydencję ogrodzie odnajdziemy zabytkowe buki. Poniżej przy rondzie znajduje się dawne osiedle robotnicze Smedby (9). Pomalowane na czerwono drewniane domki ustawione w kilku rzędach tworzą dziś zespół sklepików i galerii w tradycyjnej oprawie. Jedno z wnętrz ma charakter muzealny. W lecie na uliczkach odbywają się występy trupy teatralnej.
Przy Alfred Dalinvägen stoi budynek historycznej szkoły założonej przez reformatora oświaty Alfreda Dalina. To pierwsza w Szwecji placówka koedukacyjna wspomniana w książce Selmy Lagerlöf Cudowna podróż Nilsa Holgerssona. Naprzeciwko neorenesansowego gmachu ufundowano w 1908 kościół (10) dla miejscowej społeczności. Drewniana świątynia jest stylizowana na norweski stavkirke. W ołtarzu tryptyk ukazujący Zmartwychwstanie Chrystusa namalowany w 1946 roku przez Edvarda Berggrena.
DALEJ OD CENTRUM
Huskvarna Folkets Park, Stationsgatan 24 (11), naprzeciwko stacji kolejowej (wejście główne od Fackelgatan) - miejsce gdzie odbywają się liczne koncerty, pokazy, festyny i inne imprezy plenerowe. W obecnym kształcie funkcjonuje od 2001 roku.
Bondberget (12) - rezerwat przyrody na wzgórzu o tej samej nazwie. Bogate lasy mieszane. Szlaki spacerowe. Kilka punktów widokowych na miasto. Maszt telewizyjny o wysokości 135 m. U podnóża wzniesienia ośrodek sportowo-rekreacyjny Öxnegården z wyciągiem narciarskim, trasami zjazdowymi i biegowymi. Restauracja. Dojazd z centrum Huskvarny autobusem nr 15, z Jönköpingu - nr 2.
Kościół w Hakarp (13) - pierwszy kościół parafialny Huskvarny. To co dzisiaj zwiedzamy jest barokową murowaną świątynią na planie krzyża greckiego zbudowaną w końcu XVII w. Ale przedtem istniały w tym miejscu jeszcze 2 kościoły, wczesny romański z XII w. oraz drewniany stavkirke zastąpiony przez obecną budowlę. Zdobne belki ze starego kościoła odkryto w czasie prac renowacyjnych i są eksponowane na miejscu. Na suficie podziwiamy sugestywne wizje raju i piekła przedstawione przez Edwarda Orma. Skandalem na ówczesne czasy było sportretowanie przez artystę dwóch kowali z Huskvarna w obrębie sceny infernalnej. Na bocznych galeriach chóru artysta przedstawił kilkanaście postaci biblijnych w tym Ewangelistów, Jana Chrzciciela, apostołów i męczenników. Kilkukondygnacyjny ołtarz główny wykonany jest w polichromowanym drewnie i został sfinansowany przez wpływowego urzędnika królewskiego Hansa Hägerflychta. Kartusz herbowy donatora z wizerunkiem czapli wisi w nawie kościelnej. Nad chrzcielnicą znajduje się ruchomy anioł, który był opuszczany z góry w trakcie ceremonii. W inwentarzu jest także XII-wieczny krucyfiks. Kościół otoczony jest niewielkim cmentarzem i ogrodem, w którym stoi drewniana dzwonnica. Dojazd z Huskvarny wzdłuż Ådalsvägen za drogowskazami na Aneby wąską doliną rzeki aż na wysoczyznę do ronda w Stensholm. Tam w lewo i jeszcze niecałe 2 km. Kościół jest po lewej stronie w miejscu w którym droga zatacza duży łuk. Bezpośredni dojazd autobusem jest niemożliwy. Najbliższy przystanek linii 15 w Stensholm przy Jutaleden jakiś kilometr na południe od zabytku.
Klevaliden (14) - stromy stok znajdujący się w północnej części miasta opadający bezpośrednio w kierunku Wetteru. Od lat 20-tych rozpoczęły się tutaj imprezy sportowe związane z narciarstwem, biegami na orientację oraz wyścigami motocyklowymi. Duży parking. Wyciąg orczykowy. Stara drewniana chata IKHP Stugan.
Placówka otwarta w tygodniu w godzinach 10-17 (od października do kwietnia 2 godziny krócej do 15), w weekendy od 12 do 16. Bilet normalny 60 SVK Zniżki dla młodzieży, studentów i emerytów. Adres: Hakarpsvägen 1, telefon: 036 14 61 62, strona web: http://husqvarnamuseum.se
Powyżej fabryki rozpoczyna się efektowna kaskada rzeczna, obecnie w dużym stopniu ujęta w sztuczne koryto i rurociąg. Widoki podziwiać można m.in. z pieszej kładki przy górnej zaporze zwanej Ebbesdammen. Poniżej w skalnej gardzieli odgałęzia się droga na wzgórze Utsiktberget z pięknymi panoramami Wetteru i całej aglomeracji Jönköpingu. Na zboczach park miejski z trasami do joggingu oraz narciarstwa biegowego. Przy wijącej się nad dzikim wąwozem ulicy Terrassen stoi willa w stylu angielskim zbudowana dla dawnego dyrektora fabryki Wilhelma Thama (8). W otaczającym rezydencję ogrodzie odnajdziemy zabytkowe buki. Poniżej przy rondzie znajduje się dawne osiedle robotnicze Smedby (9). Pomalowane na czerwono drewniane domki ustawione w kilku rzędach tworzą dziś zespół sklepików i galerii w tradycyjnej oprawie. Jedno z wnętrz ma charakter muzealny. W lecie na uliczkach odbywają się występy trupy teatralnej.
 |
| Osiedle robotnicze Smedbyn |
Przy Alfred Dalinvägen stoi budynek historycznej szkoły założonej przez reformatora oświaty Alfreda Dalina. To pierwsza w Szwecji placówka koedukacyjna wspomniana w książce Selmy Lagerlöf Cudowna podróż Nilsa Holgerssona. Naprzeciwko neorenesansowego gmachu ufundowano w 1908 kościół (10) dla miejscowej społeczności. Drewniana świątynia jest stylizowana na norweski stavkirke. W ołtarzu tryptyk ukazujący Zmartwychwstanie Chrystusa namalowany w 1946 roku przez Edvarda Berggrena.
DALEJ OD CENTRUM
Huskvarna Folkets Park, Stationsgatan 24 (11), naprzeciwko stacji kolejowej (wejście główne od Fackelgatan) - miejsce gdzie odbywają się liczne koncerty, pokazy, festyny i inne imprezy plenerowe. W obecnym kształcie funkcjonuje od 2001 roku.
Bondberget (12) - rezerwat przyrody na wzgórzu o tej samej nazwie. Bogate lasy mieszane. Szlaki spacerowe. Kilka punktów widokowych na miasto. Maszt telewizyjny o wysokości 135 m. U podnóża wzniesienia ośrodek sportowo-rekreacyjny Öxnegården z wyciągiem narciarskim, trasami zjazdowymi i biegowymi. Restauracja. Dojazd z centrum Huskvarny autobusem nr 15, z Jönköpingu - nr 2.
Kościół w Hakarp (13) - pierwszy kościół parafialny Huskvarny. To co dzisiaj zwiedzamy jest barokową murowaną świątynią na planie krzyża greckiego zbudowaną w końcu XVII w. Ale przedtem istniały w tym miejscu jeszcze 2 kościoły, wczesny romański z XII w. oraz drewniany stavkirke zastąpiony przez obecną budowlę. Zdobne belki ze starego kościoła odkryto w czasie prac renowacyjnych i są eksponowane na miejscu. Na suficie podziwiamy sugestywne wizje raju i piekła przedstawione przez Edwarda Orma. Skandalem na ówczesne czasy było sportretowanie przez artystę dwóch kowali z Huskvarna w obrębie sceny infernalnej. Na bocznych galeriach chóru artysta przedstawił kilkanaście postaci biblijnych w tym Ewangelistów, Jana Chrzciciela, apostołów i męczenników. Kilkukondygnacyjny ołtarz główny wykonany jest w polichromowanym drewnie i został sfinansowany przez wpływowego urzędnika królewskiego Hansa Hägerflychta. Kartusz herbowy donatora z wizerunkiem czapli wisi w nawie kościelnej. Nad chrzcielnicą znajduje się ruchomy anioł, który był opuszczany z góry w trakcie ceremonii. W inwentarzu jest także XII-wieczny krucyfiks. Kościół otoczony jest niewielkim cmentarzem i ogrodem, w którym stoi drewniana dzwonnica. Dojazd z Huskvarny wzdłuż Ådalsvägen za drogowskazami na Aneby wąską doliną rzeki aż na wysoczyznę do ronda w Stensholm. Tam w lewo i jeszcze niecałe 2 km. Kościół jest po lewej stronie w miejscu w którym droga zatacza duży łuk. Bezpośredni dojazd autobusem jest niemożliwy. Najbliższy przystanek linii 15 w Stensholm przy Jutaleden jakiś kilometr na południe od zabytku.
Klevaliden (14) - stromy stok znajdujący się w północnej części miasta opadający bezpośrednio w kierunku Wetteru. Od lat 20-tych rozpoczęły się tutaj imprezy sportowe związane z narciarstwem, biegami na orientację oraz wyścigami motocyklowymi. Duży parking. Wyciąg orczykowy. Stara drewniana chata IKHP Stugan.
 |
| Wnętrze kościoła w Hakarp |
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz