Translate

niedziela, 17 stycznia 2016

Wycieczka na górę Taberg


Licząca kilkanaście kilometrów trasa biegnąca na południe od Jönköpingu ciągiem przemysłowych osiedli skupionych wzdłuż górnego biegu rzeki Tabergsån pod mierzące 343 m npm  wzgórze, jedno z wybitniejszych w północnym Smålandzie. Góra ta istotna jest nie tylko ze względu na walory przyrodnicze, które opisał już Karol Linneusz, ale też ze względu na historię górnictwa eksploatującego wysokiej jakości złoże rudy żelaza. Można jechać samochodem, rowerem oraz środkami komunikacji publicznej. Pociąg jedzie na miejsce około 20 minut, zatrzymując się po drodze na stacjach Rocksjön, Hovslätt i Norrahammar (kierunek Värnamo). Autobus 27 omija Hovslätt i aby przejechać początkowym etapem trasy należy się w Norrahammar przesiąść na linię 28. 

Z miasta wyjeżdżamy ulicą Barnarpsgatan wzdłuż zachodniego brzegu jeziora Munksjön, a następnie Jordbrovägen aż do zjazdu na autostradę E4. Drogą szybkiego ruchu docieramy do kolejnego węzła komunikacyjnego Råslätt. Tutaj w prawo i (uwaga!) środkowym zjazdem za drogowskazami na Hovslätt i Ljungarum. Prawa odnoga prowadzi w kierunku nowego osiedla Råslätt. Przy tym ostatnim zjeździe jest stacja benzynowa St1.
[7 km] Grästorp. Aż do tego miejsca można też dojechać z centrum Jönköpingu wzdłuż Hagaleden, Plögvägen i Norrahammarvägen. Trasa dogodniejsza dla roweru - tak kursuje też autobus 28. Droga ta prowadzi obok Cmentarza Leśnego (patrz: Jönköping) oraz najstarszego w okolicy pola golfowego Jönköpings Golfklubb. Po południowej stronie drogi znajdują się osiedla (1) z charakterystyczną zabudową tworzącą okręgi skupione wokół centralnego klombu. Architektura jednorodzinna (domy z garażami) powstała w latach 1968-72 wg projektu Carla Ivara Ringmara.
[9 km] Hovslätt. Rondo przy stacji benzynowej Preem. Po prawej na stoku wzgórza jest skansen (2) z kilkoma starymi obiektami (gospodarstwo rolne, młyn wodny) oraz kolekcją starych maszyn z istniejącej tu dawniej fabryki broni. Przy zabytkowej zagrodzie rozpoczyna się liczący 4,7 km szlak pieszy prowadzący do wodospadów Hassafall (4) oraz na wzgórze Varkullen (3, 228 m npm) z panoramą Jönköpingu, Huskvarny i jeziora Wetter. W przeciwległym kierunku widać dwuwierzchołkowa górę Taberg. Przy ścieżce tablice informacyjne. 

Panorama z Varkullen na północ

[12 km] Norrahammar. Stara osada hutnicza, której początki sięgają XVIII w. Zakład odlewniczy rozwinięty przez Wilhelma Spånberga został ostatecznie zlikwidowany w latach 90-tych ubiegłego stulecia. Centrum miejscowości leży w wąskiej dolinie u podnóża zalesionej góry Nyponakullen (270 m npm). Przy stacji kolejowej stoi nowy drewniany kościół (5) ze strzelistym dachem i wolno stojącą drewnianą dzwonnicą. Kilometr dalej w głębi doliny znajduje się muzeum przemysłowe (6) ukazujące historię rozwoju obróbki żelaza w dolinie Tabergu. Duży żółty budynek mieścił dawniej zakład produkujący grzejniki elektryczne. Obejrzeć tu można stare warsztaty kuźnicze, rozmaite wyroby miejscowej huty oraz kolorowy model miejscowości. Na piętrze umieszczono poglądowy schemat technologiczny od rudy pozyskiwanej na stoku góry po rozmaite wyroby gotowe. Na parterze jest kilka zabytkowych wozów strażackich.
Muzeum jest otwarte tylko w sezonie (od 23 kwietnia do końca września). W okresie od czerwca do sierpnia od czwartku do niedzieli w godzinach 13.00-17.00. Poza tymi miesiącami tylko w weekendy w tych samych godzinach. Poza sezonem otwarte dla grup przy wcześniejszej rezerwacji, tel. 036 31 66 21, e-mail: info@industrimuseet.se. Strona Web: http://www.industrimuseet.se. Wstęp 40 SVK, dzieci i młodzież do 15 roku życia wchodzą bezpłatnie.
Po drugiej stronie ulicy na skalistym zboczu dom kultury (Folkets Hus, 7) - masywny kilkupiętrowy budynek z 1927 roku.
NOCLEGI: W Norrahammar znajduje się schronisko turystyczne zrzeszone w Szwedzkiej Organizacji Turystycznej (STF). Jest to zaciszny obiekt zlokalizowany w starym drewnianym dworku Spånhults Herrgård przy Spånhultsvägen 19 (z głównej drogi w lewo za znakami i do góry obok Slättenkyrkan). Pokoje dwuosobowe z łazienką i WC od 550 SVK. Na miejscu stołówka i pielęgnacyjne masaże. Rezerwacja telefoniczna: 036 610 75, e-mail: spanhult@swipnet.se; strona web http://www.spanhult.se
Zza zakrętu wyłania się majestatyczna góra Taberg silnie wylesiona i obrywająca się ku wschodowi około 100-metrowym skalnym urwiskiem w nocy efektownie podświetlonym. Według legendy to meteoryt, który miliony lat temu spadł w okolicach Askersund, wyhamowując wyrzeźbił rynnę jeziora Wetter i zatrzymał się właśnie tutaj. Faktycznie to żyła krystaliczna powstała 1,2 miliarda lat temu w miejscowych granitach i odsłonięta przez erozję.
[16 km] Taberg. Dawna miejscowość górnicza. Przy wjeździe stacja benzynowa Statoil. Osada założona już w XV w., ale pozyskiwanie rudy na większą skalę rozpoczęło się w czasach panowania króla Gustawa Adolfa. Apogeum rozwoju kopalni przypadło na czasy II wojny światowej ze względu na niemieckie zapotrzebowania na wytrzymałe stopy żelaza. Oprócz niego w złożu znajdują się jeszcze rzadkie metale, takie jak tytan oraz wanad gwarantujące odpowiednią odporność wyrobów. Ostatecznie kopalnię zamknięto w końcu lat 50-tych XX wieku, aczkolwiek przez kilkanaście lat trwały dyskusje nad opłacalnością eksploatacji samego wanadu. Dziś wzniesienie stanowi rezerwat przyrodniczy w sieci Natura 2000 odznaczający się olbrzymią bioróżnorodnością. Odnotowano tutaj występowanie ponad 400 gatunków roślin naczyniowych. oraz 300 gatunków mchów (w tym rzadki bezlist okrywowy) i paproci (zanokcica serpentynowa). W dawnych korytarzach kopalnianych zimują nietoperze. Na szczyt góry prowadzi asfaltowa droga (Bergvägen) i dwa piesze szlaki przechadzkowe: pomarańczowy (Södra Vätternleden) oraz niebieski. Umożliwiają one obejście góry łącznie z wizytą na nieco niższym północnym wierzchołku. Na głównym szczycie znajduje się restauracja Toppstugan z tarasem widokowym oraz torem minigolfa (9). Panorama w pogodny dzień sięga 70 km. Widać m.in. Jönköping oraz jezioro Wetter a na południu płaską równinę z kominem elektrowni cieplnej w Torsviku. U podnóża przy Kvarnvägen jest wejście do podziemnych korytarzy (8) biegnących w poprzek góry do dwóch okrągłych wyrobisk. Obejrzymy pozostałości po eksploatacji kruszcu, stare szyny kolejki, resztki taśmociągu, stemple. Przewodnicy z chęcią opowiedzą legendę o kopalnianej damie, która czasami porywała pracujących we wnętrzu góry, jeżeli przekraczali ustalone przez nią zasady. W budynkach Gruvgården mieści się też wystawa poświęcona nietoperzom oraz sala ukazująca geologię obszaru. 
Wycieczki zorganizowane odbywają się w sezonie letnim (czerwiec-sierpień) we wtorki i czwartki o 18.00 oraz w soboty i niedziele o 14.00. Wędrówka trwa około 1 godziny i kosztuje 100 SVK dla osoby dorosłej. Tel. 036 64 223.
        
Góra Taberg
       


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz