Sölvesborg część 3

SÖLVESBORG [148 km] / 8,4 tys. mieszkańców

Wbrew pozorom starówka Sölvesborga nie jest wcale aż taka stara. W 1801 roku olbrzymi pożar zniszczył doszczętnie większą część drewnianej zabudowy i miasto praktycznie od podstaw musiało zostać odbudowywane. Domy, które dziś możemy oglądać powstały w dwóch etapach: w latach 1810-1830 na fali prosperity związanej z rozwojem przemysłu spirytusowego oraz na przełomie XIX i XX wieku w dobie modernizacji całego regionu. Najstarszą budowlą Starego Miasta jest położony w jego górnej części gotycki kościół św. Mikołaja (1). Ceglana świątynia była wznoszona etapami: wpierw jeszcze w XIII wieku jako skromna kaplica do której w początkach kolejnego stulecia dobudowano nawę. Po 1360 roku zbudowano kaplicę po południowej stronie. W końcu XIV wieku powstała masywna wysoka wieża, wreszcie w 1649 roku dobudowano już w stylu renesansowym przedsionek po południowej stronie. Po północnej stronie stoi XIX-wieczny budynek plebanii. W tej części kompleksu istniał też dawniej klasztor karmelitów, którego reliktów doszukać się można w ogrodzie. Wokół kościoła znajdziemy kilka starych nagrobków, rzeźbę Owe Pellsjö przedstawiającą biblijną Ewę, miniaturowy model świątyni wreszcie jeden z miejscowych kamieni runicznych. Drugi odkopany w przysiółku Stentoften ukrywa się w przedsionku nawy. Charakteryzuje go długa i dość tajemnicza inskrypcja opisująca miejscowego wodza Hathuwolfa. Magiczna formuła pod groźbą śmierci zakazuje niszczenia tego napisu. 

Wnętrze kościoła św. Mikołaja w Sölvesborgu

Wewnątrz nawy na sklepieniu krzyżowym zachowały się malowidła ścienne z początku XV wieku. Przedstawiają one sceny z życia Maryi Panny. Z tego samego okresu pochodzi też zawieszony tutaj krucyfiks triumfalny. Po południowej stronie mamy natomiast wizerunek św. Doroty patronki kupców, po stronie północnej ze ściany spogląda inna anonimowa święta. Pamiętać należy, że w Sölvesborgu dość żywy był w średniowieczu kult św. Ennewolda, pielgrzyma, który za cudownym zrządzeniem losu przedostał się w trakcie snu z Jerozolimy z powrotem do rodzinnego miasta. Jego święte źródło znajduje się na południe od centrum na terenie portu. Można je odnaleźć, ale niepozorna studzienka nie stanowi dziś raczej specjalnej atrakcji turystycznej. Wysoki kilkupiętrowy ołtarz ma formę renesansową i podobnie jak ambona powstał w czasie panowania Chrystiana IV. Główny obraz ołtarzowy przedstawia komunię wiernych a towarzyszy mu sentencja Durandusa de Sancto mówiąca o tym jak słowo Boże i emocje przenikają się tworząc wiarę. Na pulpicie kazalnicy znajduje się natomiast królewska dewiza "Pietas regna firmat" (Pobożność wzmacnia królestwo).

Otwarte codziennie pomiędzy 8 a 15. Wstęp wolny. 

Poniżej kościoła stoi elegancka dwukondygnacyjna kamieniczka zwana Nicolaigården (2). Pierwotnie była to stacja strażacka. Rząd garażów stojący dalej służył jako magazyn. Do domu dobudowano piętro i w latach 1857-1908 mieściła się tutaj pierwsza w mieście stacja telegraficzna. 

Östra Storgatan prowadzi do głównego miejskiego placu Stortorget. Ten prawie regularny kwadrat z którego boku wychodzą po dwie ulice przecinające się pod kątem prostym stanowi handlowe i turystyczne centrum miasta. Najbardziej ożywa w czasie letniego festiwalu Killebom, kiedy to zlokalizowana jest tutaj scena koncertowa oraz średniowieczny jarmark. Na środku płyty znajduje się fontanna z rzeźbą przedstawiającą Aska i Emblę - postacie pierwszych rodziców w mitologii skandynawskiej. Z boku misy wyryte są obrazy przedstawiające wydarzenia z dziejów miasta. Autorem projektu był Stig Blomberg. Rynek otaczają niewysokie budynki z typowymi dla architektury duńskiej łamanymi dachami.  Pomalowane są na charakterystyczne dla miasta kolory: ciemnożółty, pomarańczowy, bladoróżowy... Ten ostatni odcień zyskał nawet swoją nazwę lageråsa pochodzącą od nazwiska miejskiego architekta Jana Lageråsa - autora kilku projektów w tym gmachu obecnych władz miejskich przy Repslaregatan 1. Na Stortorget znajduje się natomiast dwupiętrowy budynek starego ratusza (3) zrekonstruowany przez Fredrika Bloma zaraz po kataklizmie z 1801 roku. Ponad bramą wejściową widnieje monogram miejski z czterema literami S wpisanymi w krzyż. Na wieżyczce dodanej w 1913 roku zamontowano carillon wygrywający 5 razy dziennie miejską melodię. 

Stary ratusz

Tuż przy ratuszu u wylotu handlowej ulicy Södergatan znajduje się pamiątkowy obelisk poświęcony Krzysztofowi Bawarskiemu z dynastii Wittelsbachów królowi Danii, Szwecji i Norwegii, założycielowi miasta. Kwartał pomiędzy rynkiem a Lilla Skolgatan zajmuje dawna rezydencja kupiecka Köpmannagården z urokliwym podwórzem. Ku południowi z rynku wychodzi zaciszna dzisiaj uliczka Skeppsbrogatan w przeszłości stanowiąca główną oś gospodarczą osady prowadzącą do położonej w dole przystani handlowej. Mniej więcej w połowie przecina ja linia kolejowa do Karlshamn nad którą prowadzi uniesiony wysoko mostek. W dolnej części znajdują się niewielkie rybackie domki. W czasie alkoholowej prosperity lokowano tutaj również magazyny ziarna oraz produkowanego akwawitu. W jednym z takich obiektów zwanym Balkahuset pod numerem 3 znajduje się obecnie miejscowe muzeum (4). W podziemiach znajduje się ekspozycja archeologiczna w tym znaleziska z okolic zamku oraz klasztoru karmelitów (lapidarium rzeźby). Wyższą kondygnację zajmuje natomiast wystawa ukazująca przyrodę i kulturę regionu Listerlandet. Po przeciwległej stronie ulicy w kamiennym spichrzu zbożowym (Stenlångan) pod numerem 6 mieści się galeria sztuki. Przy wejściu warto zwrócić na stalowe obręcze służące dawniej do umocowywania zwierząt jucznych.

Muzeum otwarte jest od 14 czerwca do 14 sierpnia. Wt-Pt 10-18, So-Nd 11-16. Wstęp wolny aczkolwiek można zainwestować 20 SVK w przewodnik po wystawie. Poza tym okresem odwiedziny można zarezerwować indywidualnie pod numerem telefonu: 045 68 16 181. W sezonie letnim galeria jest czynna w podobnych godzinach, z tym że jest także regularnie udostępniona do zwiedzania w innych porach roku - w środy od 16-18, w weekendy od 12 do 15.

Ostatni dom przy Skeppsbrogatan to zabytkowe gospodarstwo rybackie z 1821 roku. Nad brzegiem zatoki dotrzemy do promenady prowadzącej przez założony w 2009 roku przez Pieta Oudolfa holenderski ogród kwiatowy (Fyra Årstiders Park, 5)  z około setką rozmaitych gatunków bylin i traw o zwracającym uwagę kształcie. Z tego względu niektóre klomby są całkiem ciekawe również w czasie zimy, choć oczywiście najlepszym okresem do zwiedzania będzie koniec lata. Park sąsiaduje z przystanią jachtową. Warto spojrzeć na poszczególne pirsy, ponieważ na kamiennych głazach odczytać można nazwy rozmaitych zespołów hardrockowych i heavy-metalowych nawiązujące do corocznego festiwalu rockowego w Norje.

Nowy most nad Sölvesborgsviken

W kierunku południowym z promenady widać dzisiejsze nabrzeża portowe. Dominantą panoramy są wysokie silosy przy nabrzeżu oraz stojący nieco dalej żuraw zwany "złodziejem chleba", ponieważ kiedy został wybudowany wielu pracowników stoczni straciło pracę. W kierunku północnym obok zakątka zakochanych trasa przechadzek prowadzi na piękny most (6) ponad zatoką Sölvesborgsviken. Ta zbudowana w 2012 roku najdłuższa w Europie kładka dla pieszych i rowerzystów (760 m) jest efektowna zwłaszcza po zmroku, kiedy oświetla ją niskoenergetyczne ledowe światło. Widoki na miasto. Pierwszy odcinek tworzą 3 betonowe łuki, kolejny opiera się tylko na zatopionych w wodzie dźwigarach. Przejście pozwala dotrzeć na niewielką wcześniej niedostępną wysepkę Kaninholmen z okazami starych drzew i dalej na półwysep Listerlandet. Część brzegów Sölvesborgsviken podlega ochronie rezerwatowej jako ostoja ptactwa wodnego. Na południowym brzegu w Ljungaviken znajduje się nowe ekologiczne osiedle oraz pola golfowe.