Translate

niedziela, 21 lutego 2016

Szlakiem starych kościołów Östergotlandii




Trochę w bok od Wetteru przez rolnicze równiny i niewysokie żółte wzgórza Östergotlandu jak symbolicznie oznaczono je na fladze prowincji. To jedna z krain gdzie kształtowała się historia Szwecji a kościół katolicki grał dużą rolę w początkach rozwoju państwa. Dzięki kilku istotnym ośrodkom religijnym (klasztory Alvästra, Vadstena czy Vreta) region dość szybko zapełniły niewielkie wiejskie parafie. Wiele ze starych świątyń przetrwało do tej pory, a podziwiać w nich można wiekowe krucyfiksy, rzeźby i malowidła ścienne oraz asymilowane na potrzeby chrześcijaństwa dawne kamienie z pismem runicznym. Z Ödeshög bądź samochodem, bądź linią autobusową nr 665 w kierunku Mjölby.

Wyjazd z Ödeshög na wschód ulicami Storgatan i Mjölbyvägen. Mijamy po lewej nowy cmentarz miejski i wiaduktem przekraczamy trasę 50 (patrz). Po lewej na północy widać zalesioną górę Omberg.  
[4 km] Po prawej kościół w Stora Åby widoczny z odległości kilku kilometrów dzięki usytuowaniu na pagórku oraz smukłej wieży obronnej. Jej przyziemie pochodzi z XIII wieku i powstało jakieś sto lat po tym jak erygowano sam dom Boży. W połowie XVIII w. korpus nawowy został powiększony na potrzeby znacznie liczniejszej parafii. Z tego okresu pochodzi wysoki trzypiętrowy ołtarz główny, który jest dziełem Johana Ullberga ze Skanii. Przedstawia on od dołu Ostatnią Wieczerzę, Ukrzyżowanie oraz Chrystusa Zmartwychwstałego z triumfalną chorągwią depczącego grzech uosobiony przez symbolicznego węża. W południowej nawie znajduje się starsze gotyckie retabulum pochodzące z Lubeki. Warto też zwrócić uwagę na kamienną chrzcielnicę z wizerunkami smoków oraz ścienny zegar z wahadłem. Z tyłu nawy mieszczą się barokowe organy z 1779 roku. 
Kamień runiczny przy kościele w Rök
[12 km] Skrzyżowanie dróg w pobliżu wsi Rök. Centrum handlowe, kawiarnia i motel ze stylową kamienną wieżą  Widać stąd zalesioną górę Omberg na horyzoncie oraz położony bliżej kościół parafialny w stylu klasycystycznym (empire) z 1845 roku. Stoi on na miejscu starszej świątyni, której początki sięgały XII wieku. Wewnątrz zachowały się dawne sprzęty. Chrzcielnica pochodzi z XVII w. Duży ołtarz główny to dzieło Carla Ferdinanda Linda, które w symbolicznej scenie przedstawia postać Chrystusa w Ogrojcu. Wielki obraz otoczony jest klasyczną kolumnową ramą i zwieńczony półkolistym witrażem przedstawiającym oko Opatrzności. Na ścianach nawy wiszą kartusze herbowe miejscowej szlachty z rodu Snoilsky. Głównym magnesem, który ściąga turystów w pobliże kościoła jest jednak słynny kamień runiczny znaleziony w 1844 roku w czasie rozbiórki murowanego skarbczyka. Od 1933 roku niezwykła stela jest umiejscowiona pod daszkiem przy południowej bramie cmentarnej. Rökstenen prezentuje najdłuższy tekst runiczny na świecie zawierający 760 znaków. W Szwecji uznaje się go tradycyjnie za pierwszy utwór poetycki i jako taki pojawia się w podręcznikach do nauki literatury. Dość nietypowo jego przesłania nie można powiązać jednoznacznie z pośmiertnym wspomnieniem, przedstawia ono szereg mało znanych wątków mitologicznych a jedna ze strof wspomina czyny wojenne Teodoryka króla Gotów i zdobywcy Rzymu. O całej treści przekazu dowiemy się na wystawie znajdującej się w budynku przy wejściu na teren kościoła. Dostępne jest tam tłumaczenie w języku angielskim i niemieckim. Obok kawiarnia i sklep z pamiątkami.
4 km na południe Sättra Ängar - stare zarastające łąki z bogatą florą kwiatową, gatunkami storczyków i dąbrowami. Rezerwat przyrody.
[16 km] Skrzyżowanie dróg przy kamieniu zwanym Prinsastenen. Pamiątka po przejeździe księcia Oskara w czasie podróży do Niemiec. Prosto droga do Väderstad obok pól golfowych. Skręcamy w boczną drogę w lewo. Prowadzi ona polami a następnie przez most na strumieniu i zadrzewioną aleją do majątku Kyleberg pod Svanshals.
[18 km] W prawo w kierunku Kumla
[19 km] Obok drogi w polu niewysoki pagórek zwany Åsby Kulle. Jeden z kilku istniejących kurhanów z epoki brązu na południe od jeziora Tåkern. Po drugiej stronie szosy dwa długie sterczące głazy oznaczają miejsca późniejszych pochówków z lat 0-400 naszej ery. 
[21 km] Kumla Kyrka  Romańska świątynia z dwuspadowym dachem i półkolistą absydą w której zachowały się relikty dawnego basenu chrzcielnego. Starą wieżę po zachodniej stronie nawy zburzono w 1818 roku, dzwony przeniesiono do stojącej obok drewnianej dzwonnicy. W niszy stoi stary ołtarz z drzewa dębowego namalowany w Niemczech w końcu XV w. Najcenniejszym obiektem w kościele jest stary egzemplarz Pisma Świętego, tzw. Biblia Gustawa Wazy z 1514 roku. 
      




            

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz