Ronneby część 4

RONNEBY [217 km] / 12,9 tys. mieszkańców

Ronneby torg (1) to obecnie główny plac miasta.  Nie jest on jednak bynajmniej historycznym rynkiem, o czym świadczy stary plan Ronneby sprzed pożaru, gdzie targu szukać należy przy zbiegu dzisiejszych ulic Kungsgatan i Rosengatan. Prostokątny pochyły plac otwiera się na południu na rzekę (most Söderbro) a na północy w jego perspektywie wyrasta wieża kościelna. Brukowana płyta ozdobiona jest wysepkami klombów. Mniej więcej pośrodku znajduje się fontanna Virvel o nowoczesnej bryle a z boku kolejne wcielenie Śnieżyczki Pera Hasselberga w postaci rzeźby odlanej w brązie (zobacz tutaj). W części górnej placu (pomiędzy Kungsgatan a Karlskronagatan) organizowany jest targ kwiatowy. W połowie lipca na rynku odbywa się tradycyjny jarmark Tosia Bonnadan, któremu towarzyszą rozmaite wydarzenia kulturalne oraz lunapark.

Ta część miasta była całkowicie zniszczona w trakcie pożaru w 1864 roku i odbudowana na regularnym planie szachownicowym z równymi kwartałami zabudowy nazywanymi tutaj inaczej niż w Karlshamnie męskimi imionami. Rynek otaczają więc jednostki sąsiedzkie o nazwach Måns i Lars po zachodniej stronie, Knut i Per na północy oraz Olof i Nils po stronie wschodniej. Otoczenie Ronneby torg zmieniało się z biegiem lat, obecnie dominuje tutaj funkcjonalistyczna zabudowa z lat 60-tych i 70-tych ubiegłego wieku. Ze starszych budynków warto wyróżnić gmach Banku Handlowego przy Kungsgatan po północno-wschodniej stronie zbudowany w 1929 roku. Więcej starych domów zachowało się w bocznych ulicach np. przy Strandgatan czy w południowo-zachodniej części Kungsgatan. Reprezentacyjny handlowy deptak Karlskronagatan prowadzi w kierunku wschodnim. 

Stary Ratusz i Flensburska Villan

Pod numerem 36 znajduje się tam dawny miejski ratusz (2) - budynek o ceglanej fasadzie zbudowany w 1890 roku z zegarem na szczycie. Powstał w miejscu gospodarstwa w którym zamieszkiwał pierwszy rządca nowej gminy Ronneby - sędzia Matthias Gadd. Warto przypomnieć, że średniowieczny gród po założeniu Karlskrony z mocy edyktu Karola XI utracił prawa miejskie a tutejszych mieszkańców skłaniano do przesiedlania się w okolice królewskiego portu. Dopiero w 1882 roku Ronneby otrzymało nowy przywilej miejski. W  sąsiedztwie ratusza powstała w 1894 komfortowa rezydencja burmistrza zwana willą Flensburską (3), przebudowana nieco później w stylu Art Nouveau. Wewnątrz znajdował się pierwszy w mieście kryty basen. Oba pałacyki wychodzą na ogród na zboczu opadającym ku Ronnebyån. W parku poniżej ratusza ustawiona jest niewielka rzeźba skrzydlatego chłopca zwana Tjusningen autorstwa Pera Hasselberga. Nad kwadratową sadzawką znajdziemy z kolei popiersie przemysłowca Fransa Henrika Kockuma - właściciela miejscowych zakładów emalii. Naprzeciwko ratusza stoi jeden z pierwszych w Szwecji budynków w stylu funkcjonalistycznym - dwukondygnacyjny Rådhuskällaren zaprojektowany w 1935 roku jako dom handlowy. Przy końcu Karlskronagatan wznosi się gmach miejskiego teatru (4) wzniesiony w 1911 roku i obecnie będący ponownie siedzibą miejscowego zespołu aktorskiego. Przez kilkadziesiąt lat pełnił też funkcję urzędu miejskiego, biblioteki oraz domu rozrywki. Scena z kanałem orkiestry umożliwia odgrywanie przedstawień operowych i kameralnych koncertów. Widownia liczy 188 miejsc. Stowarzyszenie teatru animuje także liczne imprezy kulturalne w tym zwiedzanie miasta z przewodnikiem.

Tingshuset

Na południe od rynku przez rzekę prowadzi most Söderbro. Dawniej łączył on miasto z położoną na drugim brzegu rzeki osadą rybacką. Obecnie prowadzi do willowej dzielnicy Blekan oraz uzdrowiska. Zaraz za Ronnebyån zaczyna się spacerowa aleja Esplanaden. Wiedzie ona wzdłuż ogrodu Tingshusparken założonego przed dawną siedzibą sądu ziemskiego (5). Warto przyjść tu w ciepłej porze roku, kiedy skarpa przed budynkiem przekształcona jest w kolorowy artystycznie uformowany kwietnik. Całości kompozycji dopełnia rzeźba Gunnara Nilssona Mimmi. Wedle tradycji co roku sadzi się przed secesyjnym budynkiem nową roślinę symbolizującą konkretne wydarzenie. Na zachód od Esplanaden wznosi się skaliste wzgórze Snäckebacken (6) na którym urządzono w początku XX wieku park angielski, Stare okazy dębów, sztuczne ruiny, plac zabaw dla dzieci oraz kilka miejsc widokowych z panoramami miasta. Wśród drzew ukazuje się stela upamiętniająca Pera Thomassona pisarza i poetę urodzonego w Jämshög.