Z Tomelilla do Brösarp

Wzdłuż drogi głównej nr 19 stanowiącej umowną zachodnią granicę regionu Österlen. Krótsza droga z Ystadu na północ Szwecji prowadząca płaskim, rolniczym terenem z niewielkimi wsiami i licznymi samotniczymi farmami. Najciekawsze atrakcje koncentrują się w pobliżu lesistego ozu Linderöd w północnej części obszaru.

Z centrum Tomelilla najkrótsza droga w opisywanym kierunku prowadzi wzdłuż Adelgatan do szosy nr 11 biegnącej w stronę wybrzeża do Simrishamn. Następnie na kolejnym skrzyżowaniu na peryferiach miasteczka skręcamy w lewo na drogę lokalną nr 1561 za drogowskazem Kristianstad. Można również dojechać do ronda przy drodze 19 i nią już bezpośrednio na północ przez opisane wcześniej Tryde. 

[5 km] Everöd. Drogą nr 1561 dojeżdżamy do trasy 19, którą podążymy teraz w prawo w kierunku Kristianstad. 

[9 km] Forsujemy wysokie wzgórze na którym leży wieś Skåne-Tranås. Po lewej stronie drogi malowniczy brukowany plac targowy ze szpalerem kasztanowców i kilkoma starymi tradycyjnymi budynkami wiejskimi z pruskiego muru. Niewielki park nad uroczym stawkiem, ponad nim We wsi można zwiedzić niewielką fabrykę czekolady oraz ugościć się w karczmie prowadzonej przez znanego w Szwecji kucharza Daniela Berlina. Niewielki park z malowniczym stawkiem. Ponad nim neoromański kościół.
Nad stawem kompleks obejmujący dawną kuźnię, młyn i warsztat krawiecki, który stanowi obecnie ekologiczne schronisko turystyczne z klimatycznymi pokoikami w sielskiej wiejskiej scenerii. Ceny jak na Szwecję niewygórowane w granicach 250-350 SVK za osobę. Kontakt pod telefonem: 041 72 03 30, e-mail: info@skanetranas.com    

 

4 km w prawo wieś Onslunda (Othinslunda) z lokalnym muzeum etnograficznym (hembygdsgård, 1) posiadającym m.in. rzadką kolekcję rozmaitych szczotek i szczoteczek. Jedną ze sprawności, którą możemy przy okazji zdobyć jest własnoręczna produkcja pędzla albo szczoteczki do zębów, przy okazji można też odwiedzić staroświecki sklep. 
Wstęp dla osoby dorosłej 30 SVK. Warsztaty 60 SVK. Otwarte codziennie w dni powszednie od 11 do 14. Możliwe wcześniejsze rezerwacje. Szczegóły patrz: http://othinslunda.se  
[12 km] W lewo droga do Lövestad (8 km). Osada rozwinęła się przy dawnej linii kolejowej z Ystad do Eslöv. W tym czasie była to kipiąca życiem miejscowość, w której funkcjonowała kilkadziesiąt sklepów, 2 hotele i kino. Listę tego co się ostało przeczytać można teraz na jednej z tablic ustawionych przy wjeździe. 

Tablica przy wjeździe

Reprezentacyjny front ustawiony jest wzdłuż biegnącej łukiem Storgatan/Södergatan. Jest tu plac z kwiatowym klombem i dawnym budynkiem stacyjnym wraz z budkami dróżniczymi, nieco dalej mała fabryczka i piętrowe kamieniczki kupieckie. Kilkadziesiąt tablic informacyjnych rozsianych po osadzie opisuje chlubną przeszłość miejscowości. Na dawnym rynku powstał w 2008 roku niewielki park rzeźby Everta Fornäsa (2) - artysty, który przez wiele lat mieszkał w pobliskim majątku Heinge. Miejscowy kościół parafialny znajduje się około 1 km na południe w osadzie Lövestadby. Został zbudowany w 1855 roku według projektu historyka Carla Gustawa Bruniusa. Nietypowym elementem wnętrza jest płaski sufit kasetonowy.  Warto też podjechać 3 km na północ wzdłuż Storgatan na farmę Hallsberg (3). Tradycyjne gospodarstwo wiejskie wraz z dawnym młynem i kolekcją narzędzi rolniczych zamieszkiwał niejaki Nils Nilsson. Oryginalnym śladem jego życiowej działalności są dziwaczne kamienie wyorywane na polu. Na wielu z nich wyrzeźbił on rozmaite proroctwa i życiowe sentencje nawiązujące do obrazu biblijnego raju.
Wnętrza dworku są otwarte jedynie w sezonie letnim (połowa czerwca do końca sierpnia w niedziele między 13 a 16), oprócz tego możliwa rezerwacja pod numerem telefonu 041 74 20 51. Ogród i kamienie dostępne cały rok 

[14 km] Fågeltofta. W prawo w kierunku Sankt-Olof piękną lipową aleją obok niewielkiego kościoła parafialnego z romańską absydą dotrzemy do pałacu Kronovall (4). Siedziba hrabiów Sparre powstała w końcu XIX w. jako rezydencja w stylu francuskiego baroku. Wjazdu strzegą dwie beczki, ponieważ obecnie jest tutaj ekskluzywna piwnica win firmy Åkesson AB oraz luksusowy hotel. Na południe od posiadłości rezerwat przyrodniczy obejmujący stare pastwiska objęte częściową sukcesją lasu. .
[15 km] Po lewej wieś Bondrum w której zachowała się tradycyjna stara zagroda (5) z pruskiego muru kryta strzechą pochodząca z 1767 roku. Na brukowanym dziedzińcu drewniany żuraw.
[16 km] Po prawej interesująca architektonicznie farma zwana Ecotopia. Mieści się tutaj wystawa oraz ekologiczna kawiarnia. Warto wstąpić i podejrzeć rozmaite nowoczesne rozwiązania techniczne pozwalające na zrównoważone wykorzystanie zasobów przyrodniczych na potrzeby ogrzewania czy obiegu wody w budynku. 
Noclegi w domkach dla dwóch osób w cenie 400-650 SVK Szczegóły na stronie www: http://www.ecotopia.se
Jakiś kilometr dalej leśna droga w prawo prowadzi do nowego klasztoru sióstr benedyktynek Jesu Moder Marias zwanego Mariavall. W obrębie zamkniętej wspólnoty prowadzone są też sesje terapeutyczne polegające na całkowitym odosobnieniu i wyciszeniu od spraw tego świata.  
[20 km] Eljaröd. We wsi jest średniowieczny kościół z drewnianą rzeźbą madonny i kamienną chrzcielnicą. W lewo droga w kierunku Andrarum i pałacu Christinehof. Biegnie ona malowniczą krawędzią ozu Linderöd w pobliżu wcinającej się w jego zbocza doliny rzeki Verkeån. Z miejscowości Ludaröd jest około 1 km marszu do Hallamölla, gdzie znajduje się najwyższy w Skanii wodospad (6) składający się z 5 kaskad o łącznej wysokości 23 m. W pobliżu stare młyny. Park ekologiczny. Znakowany czerwonymi kropkami szlak prowadzi stąd do pałacu Christinehof. 

Andrarum Alunbruk

Po 4 km w prawo zjechać można nad brzeg rzeki w miejsce, gdzie znajdowała się dawniej fabryka ałunu (7). Ałun czyli siarczan potasu i glinu stosowany był dawniej do tamowania krwawienia, ale także jako półprodukt przy wytwarzaniu papieru i barwieniu skór. Początki przedsięwzięcia były o tyle niefortunne, że duński odkrywca złoża łupków ałunowych Jochum Beck nie zdążył na dobre uruchomić wydobycia, kiedy Szwedzi zajęli Skanię. Zakład rozwinął się dopiero w XVIII wieku. W szczytowym okresie pozyskiwano 600 ton materiału rocznie. Spekulowano, że fabryka stanowiła podstawę wyżywienia czterech sąsiednich gmin. Urobek pozyskiwano w sezonie zimowym a w lecie prażono w piecach uwalniając związki siarki czego efektem był żółty, cuchnący dym. Jako półprodukty odzyskiwano także witriol oraz czerwony barwnik. Wielkie przedsiębiorstwo zarządzane było przez rzutką mieszczankę sztokholmską Krystynę Piper, która obok zakładu uruchomiła także w okolicy wiele budynków użyteczności publicznej. W końcu XIX wieku rentowność wydobycia zmalała i ostatecznie wytwórnię zamknięto w 1929 roku, choć rozważano jeszcze możliwość pozyskiwania uranu ze złoża. Dziś zachowały się ślady dawnych hałd, częściowo podtopione fragmenty kamieniołomu oraz budynki kotłowni, pakowni i szpitala robotniczego. 

Christinehof

2 km dalej wzdłuż cienistej alei dotrzemy do ukrytego w lesie pałacyku Christinehof (8) stanowiącego kiedyś letnią rezydencję właścicielki fabryki (zimy spędzała zazwyczaj w zamku Krageholm). Zbudowany w latach 30-tych XVIII w. w stylu baroku niemieckiego przez architekta Georga Mockeltena pomalowany jest na jaskrawy złoto-pomarańczowy kolor. Obecnie stanowi centrum administracyjne i edukacyjne ekoparku. Na pierwszym piętrze znajduje się wystawa poświęcona wydobyciu ałunu, na drugim piętrze ekspozycja poświęcona przyrodzie. W parku organizowane są koncerty w tym tak znanych gwiazd jak Brian Adams czy Elton John. Liczne szlaki spacerowe prowadzą w urocze leśne zakątki, m.in. na bagno Borstakärr i do rezerwatu Verkeåns w źródliskowym odcinku rzeki. W sąsiedniej wsi Andrarum na wzgórzu jest stary kościół z fragmentami murów pochodzących ze średniowiecza i pozostałościami XV-wiecznych malowideł ornamentowych mistrza z Everlöv.
[23 km] Trasa przecina lesisty obszar ozu Linderöd. Brunsvik. 2 km w prawo Södra Björstorp. Gospodarstwo pochodzące z XVIII w. na nietypowym planie okręgu inspirowanym architekturą kopenhaskich zamków (9). Wystawa fotografii przyrodniczej współpracującego z National Geographic Mattiasa Kluma.
[25 km] Skrzyżowanie w Brösarp. Do centrum miejscowości w prawo.