Translate

niedziela, 24 września 2017

Wzdłuż Mörrumsån i Mieån

Wycieczka do wnętrza Blekinge - pozwala zapoznać się z wyższymi poziomami morfologicznymi regionu. Prowadzi wzdłuż dwóch najważniejszych rzek płynących w okolicach Karlshamnu. Po drodze liczne rezerwaty przyrody i zabytki przemysłowe. Mörrumsån od źródeł do ujścia ma 186 km długości. Zwany jest potocznie rzeką łososiową, ponieważ połowy tej ryby już od średniowiecza stały się głównym zajęciem miejscowej ludności. Znany jest dokument sporządzony w 1231 roku za czasów króla duńskiego Waldemara II opisujący metody odławiania narybku. Nad brzegami zachowały się tradycyjne pomosty i pułapki wykorzystywane przez dawnych rybaków. Zapoznać się z nimi można podążając pieszym lub rowerowym szlakiem turystycznym Laxaleden z Elleholm do Hovmansbygd. Obecnie wzdłuż cieku uprawiane jest na dużą skalę wędkarstwo sportowe. Mieån wpada do Bałtyku w Karlshamn. Jest rzeką krótszą i węższą (mierzy około 47 km długości), ale równie istotną dla gospodarki regionu. Långasjön powyżej Asarum to rezerwuar wody pitnej dla aglomeracji Karlshamnu. W górnym biegu rzeka przepływa przez osobliwe okrągłe jezioro Mien o ciekawej genezie. 

Z Mörrum jedziemy na północ w kierunku Svängsty. Najkrótsza trasa prowadzi zachodnim brzegiem rzeki Mörrumsån przez Tången. Wariantem dojazdu jest droga w kierunku Gungvala po wschodniej stronie rzeki. Po drodze miniemy pole golfowe a w lasach na wschód od rzeki jeden z najwyższych szwedzkich masztów telewizyjnych (1) mierzący 335 m. 
[3 km] Po prawej wieś Vittskövle. Dolina rzeki zwęża się tutaj meandrując wokół porośniętych lasem pagórków.  Na południu wyraźny stożek napływowy. Podwieszane drewniane mostki przez rzekę. Resztki dawnego młyna. Ruiny fabryki skrobi. Na wschodnim brzegu rezerwat przyrodniczy Hönebyggets. Liczne źródła przykorytowe. W lesie łęgowym powszechnie rośnie turzyca (Carex remota). Spotyka się też paproć  - długosz królewski (Osmunda regalis). Rzadkie gatunki porostów oraz grzybów np. soplówka bukowa (Hericium coralloides) zwana w Szwecji grzybem koralowym, gdyż kształtem i kolorem przypomina nieco znane z tropików podwodne kolonie.
[5 km] Tången. Na prawo od drogi Ekeberg - ośrodek jazdy hippicznej. Dalej droga wiedzie lasem zostawiając po prawej wzgórze Kattberget ze śladami dawnych budynków rolniczych i magazynów wojskowych.
[7 km] Faråkra. W prawo do centrum Svängsty. Prosto obwodnica miejscowości. 
Muzeum Abu Garcia w Svängsta
[8 km] Svängsta. Duża osada przemysłowa nad rzeką Mörrumsån znana dawniej z fabryki zegarków kieszonkowych Halda założonej przez Henninga Hammarlunda w 1887 roku. Obecnie zakład w nawiązaniu do lokalnego popytu prowadzi produkcję wędkarskich kołowrotków pod marką Abu Garcia. W oryginalnym budynku wytwórni mieści się zajmująca wystawa dawnych i nowych wyrobów: chronometrów, maszyn do pisania oraz sprzętu wędkarskiego wraz z linią produkcyjną i dużą liczbą rozmaitych przynęt, haczyków, błystek itp. 
Holländarevägen 86. Otwarte w tygodniu między 13.00 a 16.00 a w soboty między 10.00 a 13.30. Rezerwacja przewodnika pod telefonem 070 343 41 57.
Nieopodal naprzeciwko dzisiejszego zakładu w czerwonym parterowym domku mieści się natomiast niewielkie muzeum szkolne Möllegårdens (2). To najstarszy budynek szkolny w gminie Karlshamn i zgromadzono tu eksponaty pochodzące z różnych placówek edukacyjnych w regionie. Stare podręczniki, lektury i pomoce uczniowskie. 
Otwarte w lipcu i sierpniu w niedziele od 14 do 17 lub po wcześniejszej rezerwacji. Wstęp 10 SVK. Telefon kontaktowy: 076 879 63 33.
W dolnej części osady kościół a w zasadzie drewniany dom parafialny z dużą salą liturgiczną. Zbudowany w 1932 roku przeszedł gruntowny remont w latach 60-tych ubiegłego wieku. Uzyskał wtedy m.in. ceramiczne tło ołtarza ze scenami ze Starego i Nowego Testamentu. Nad samą rzeką skromny park. Kilka pomnikowych dębów. W południowej dzielnicy Marieberg działa elektrownia wodna należąca wcześniej do  kompleksu dawnej fabryki tekstyliów i dywanów Wahlqvistska Verket. 
Przy głównej szosie stacja benzynowa z szyldem Frendo. Po drugiej stronie rzeki w Öjavad samoobsługowa stacja OKQ8 z promocyjnymi cenami. 
Droga 126 przekracza w Svängsta rzekę i biegnie dalej jej zachodnim brzegiem. Dalej można jechać także prosto docierając do trasy głównej w Åkeholm. Ten drugi wariant biegnie z widokiem na szeroko rozlaną Mörrumsån, która od tego odcinka w górę objęta jest ochroną rezerwatową.
[12 km] Åkeholm. Łączą się tutaj dwa szlaki turystyczne Laxaleden i Blekingeleden i wspólnie prowadzą dalej w górę rzeki piękną drogą leśną od 1954 zwaną Kungavägen, kiedy to w ramach pierwszej podróży po objęciu tronu przebył ją król Gustaw Adolf VI. Z tego powodu jest to dość istotne miejsce pod względem logistycznym. Parking. Poniżej mostu ceglane budynki dawnej fabryki odzieżowej Karlshamn Yllefabrik (3) zamkniętej w 1966 roku. Znana była z produkcji umundurowania dla wojska. Powyżej zakładu kilka ciekawych willi z początku XX wieku oraz dawna stacja kolejowa na linii Karlshamn-Vislanda.
Ebbemala Bruk
[17 km] Hemsjö. Przed miejscowością wyrównawczy zbiornik wodny tutejszej elektrowni. Droga nr 126 opuszcza w tym miejscu dolinę Mörrumsån prowadząc dalej na północ w kierunku Ryd.  
7 km w tamtym kierunku Ebbamåla. 1 km w dół od skrzyżowania dróg nad brzegiem rzeki w miejscu zwanym Hovmansbygd znajdował się duży ośrodek przemysłowy z czasów wczesnej industrializacji zwany  Ebbamåla Bruk (4). Obecnie jest to muzeum ukazujące nie tylko stare technologie przemysłowe i rdzewiejący park maszynowy, ale też szerzej proces rozwoju Szwecji od biednego kraju rolniczego ku nowoczesnej innowacyjnej gospodarce i państwu dobrobytu. Częścią ekspozycji jest dział "Made in Sweden" pokazujący rozmaite wynalazki i usprawnienia wdrożone najpierw w kraju trzech koron. Oprócz zabudowań fabrycznych zachowały się ślady dawnej rampy przeładunkowej z żurawiem oraz zwodzony most nad Mörrumsån. Kawiarnia, sklep fabryczny i schronisko turystyczne. 
Obiekt otwarty jest tylko dla grup po wcześniejszej rezerwacji. Zwiedzanie wystaw z przewodnikiem. Szczegóły opłat na stronie web: http://www.ebbamalabruk.se. Kontakt telefoniczny 045 477 40 00 lub e-mailem na adres: info@ebbamalabruk.se     
W dół przez Hemsjö przecinając dawną linię kolejową a następnie przekraczając mostami sztuczny kanał oraz rzekę.
Mörrumsån w rezerwacie Käringahejan
[18 km] Härnäs. Na północ wzdłuż doliny rzecznej w kierunku Hovmansbygd rozpościera się rezerwat przyrodniczy Käringahejan (5). Obejmuje głęboko wciętą na tym odcinku dolinę rzeki z lasami bukowymi, sosnowymi i dębowymi na stromych zboczach. Rzeka ma dość duży spadek i tworzy liczne kamieniste wysepki porośnięte rachitycznym lasem.
Serpentyną drogi opuszczamy dolinę Mörrumsån. Ku południowi prowadzą szlaki Laxaleden i Blekingeleden. 2 km w tamtą stronę do Knaggelid (6) wioski rybackiej z pozostałościami dawnego tartaku i punktem widokowym na dolinę rzeki na wychodni skalnej. Droga wznosi się na zalesiony garb ozu Slänsmåla. Rewir myśliwski.
[24 km] Skrzyżowanie dróg. 1 km prosto wieś Långeboda z kościołem parafialnym Ringemåla (7) zbudowanym w latach 1904-1905 w stylu neoromantycznym. W otoczeniu cmentarz i budynek plebanii. Kuriozami we wnętrzu są krucyfiks z drewna czarnego dębu wyłowionego z położonego nieopodal bagna oraz biblia Gustawa Wazy. Na wieży dwa dzwony z napisami modlitewnymi.
Drogą w lewo w kierunku Ryd. Trasa o niemal prostolinijnym przebiegu prowadzi przez falisty silnie zalesiony obszar. Mijamy granicę Blekinge i länu Kronoberg.
[30 km] Kompersmåla. Posiadłość ziemska ukształtowana w XVIII wieku z dworem, osiedlem robotniczym i kilkoma zabudowaniami gospodarczymi. Skręcamy w lewo jadąc wzdłuż północnego brzegu zarastającego jeziora Birkesjön.
Zatoka jeziora Mien
[34 km] Midingsbråte na południowo-zachodnim krańcu jeziora Mien. Zagospodarowana plaża. Z niej rozciąga się widok na rozległy akwen. Zbiornik wypełnia dno krateru meteorytowego powstałego około 120 mln lat temu w dolnej kredzie. Na położonej w centrum jeziora odosobnionej wyspie Ramsö odkryto charakterystyczne dla takich struktur riolity. Rezerwat geologiczny dostępny jedynie łodzią. Droga wysadzana szpalerem niskich wierzb iw biegnie w pewnym oddaleniu od brzegu jeziora.
[35 km] Na granicy Midinsbråte i Gaddeviksås znajduje się podwójny młyn (8) nad Mieån. Przedsięwzięcia należały do sąsiednich wiosek, ale miały wspólną turbinę napędzającą warsztaty. Starsza jest część zachodnia do której przylega mały tartak.
Podwójny młyn nad Mieån
[36 km] Skrzyżowanie w Gaddeviksås. W lewo droga prowadząca południowym wybrzeżem jeziora Mien. 4 km w tamtym kierunku ogród łosi (9) w Yttre Källehult. Na obszarze 3,5 ha spotkać można kilka oswojonych osobników tego gatunku a także jelenie i sarny.
Wstęp 100 SVK. Otwarte w sezonie letnim od 11.00 do 17.00, poza sezonem w soboty od 14 do 16. Przy wejściu kiosk ze słodyczami i pamiątkami. Telefon 070 757 73 00
Droga prowadzi dalej doliną Mieån.
[39 km] Hakafors. Skręcamy w lewo w kierunku Karlshamn. Poniżej drogi mała zapora wodna. 
[40 km] Granica Blekinge. Powrót do gminy Karlshamn.
[42 km] Po lewej stronie drogi rezerwat przyrodniczy Ire (10). Tradycyjny teren rolniczy uprawiany według sposobów sprzed kilkuset lat. Pola, łąki, sady i zagajniki. Parking. Ścieżka turystyczna. Po prawej stronie w dolinie Mieån rezerwat leśny Loberget. 
[45 km] Grimsmåla. Na południe od wsi rezerwat przyrodniczy obejmujący dawną krawędź lądu w okresie yoldiowym. Lasy liściaste, wrzosowiska. Ważna ostoja nietoperzy.
[49 km] Jeppshoka. Mieån rozlewa się tutaj szeroko spiętrzona przez młyny to znów dzieli na kilka ramion. Stary łukowy most kamienny. Na południe od wsi rezerwat przyrodniczy. Lasy bukowe na zboczu doliny. 
[52 km] Hoka. Dalej drogą główną nr 29 w kierunku Karlshamnu. 
[53 km] Most nad Mieån. Na południowym brzegu malownicza wychodnia skalna. Rzeka przepływa tutaj na krótkim odcinku między dwoma jeziorami Björkesjön i Brogylet. Wraz z położonym dalej na południu Långasjön tworzą one kilkunastokilometrową rynnę jeziorną i trasę spływową. Obszar położony na południe od drogi nr 29 jest objęty ochroną w rezerwacie Långasjönäs. Popularny teren rekreacyjny dla mieszkańców Asarum. Liczne trasy spacerowe. Lasy bukowe, stare gospodarstwa rolne. Bogata flora. W jeziorze Stora Kroksjön (11) reliktowe skorupiaki z czasów, kiedy teren ten miał bezpośrednie połączenie z morzem. W Södra Hoka schronisko turystyczne, dalej na południu kemping Långasjönäs. 
Schronisko Stiftsgården mieści się w starym gospodarstwie kościelnym z XIX wieku. Na miejscu m.in. kaplica. Pokoje jedno- i dwuosobowe. Dla grup stołówka. Możliwość założenia obozowiska. Kontakt telefoniczny 045 41 95 40, e-mail: info@sodrahoka.com.
Na kempingu jest 90 miejsc biwakowych oraz duża wioska turystyczna z 53 domkami kempingowymi. Kąpielisko z ciepłą (jak na lokalne warunki) wodą. Wypożyczalnia sprzętu wodnego. Sauna, pralnia, pole minigolfa. Kiosk spożywczy oraz bar z przekąskami i kawą. Otwarte od kwietnia do listopada, aczkolwiek poza głównym sezonem w niepełnym wymiarze. Kontakt telefoniczny pod numerem: 045 432 06 91, poczta e-mail: info@langasjonas.com. Dalsze szczegóły na stronie web: https://www.langasjonas.com.
Do Asarum możemy dojechać bocznymi drogami przez rezerwat Långasjönäs, najprościej jednak ekspresową drogą 29 omijającą ten obszar od zachodu.
[57 km] Skrzyżowanie dróg. W prawo oznaczona numerem 126 droga do Svängsta (patrz wyżej). 1 km w lewo tor wyścigów konnych.
[60 km] W lewo do centrum Asarum.            

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz