Asarum i Mörrum

Na północ od Karlshamnu w odległości kilku kilometrów leżą dwie satelitarne miejscowości możliwe do osiągnięcia środkami komunikacji publicznej.  W tej okolicy znajdziemy przynajmniej dwie osobliwości przyrodnicze i kilka interesujących zabytków kulturowych. 

Przez obie miejscowości kursują linie autobusowe 330 i 635 startujące spod stacji kolejowej w Karlshamnie. Prócz tego w kierunku Asarum jeździ niemało innych przelotowych linii autobusowych (np. do Svängsta czy Ryd). W kierunku Mörrum można także udać się pociągiem wzdłuż trasy Pågatågen (jedna stacja na zachód od Karlshamnu). Wreszcie obie osady łączą też wygodnie poprowadzone ścieżki rowerowe.

Autobus nr 330 do Mörrum na tle cmentarza w Asarum

Z Karlshamnu wyjeżdżamy na północ Erik Dahlbergsvägen a następnie Sölvesborgvägen. Przejeżdżamy pod wiaduktem drogi ekspresowej E22 (węzeł Karlshamn Norr) i dojeżdżamy do ronda przy hotelu Best Western (Scandic). Jest tu również centrum handlowe Coop Forum. W rejonie węzła autostradowego rozpoczyna się szlak rowerowy Banvallsleden prowadzący śladem dawnej linii kolejowej łączącej Karlshamn, Ljungby i Halmstad nad Kattegatem. Trasa ta biegnie m.in. przez Asarum. 

[3 km] Drugi zjazd z ronda prowadzi do Kreativum w Strömma (1 km, 1). W dawnej przędzalni bawełny nad brzegiem Mieån otwarto w 1999 roku centrum naukowe pozwalające w łatwy sposób zapoznać się z rozmaitymi zjawiskami z dziedziny fizyki, techniki, astronomii czy biologii. W 2001 roku do oferty dołączono także Kreapark, czyli zestaw podobnych prezentacji na otwartej przestrzeni. Nową atrakcją jest znajdujące się w sąsiedztwie tropikarium Blekinge Exotisk Värld, gdzie spotkać można rozmaite płazy, gady czy stawonogi zamieszkujące egzotyczne obszary naszego globu.
Informacje o godzinach otwarcia centrum naukowego najlepiej podejrzeć na macierzystej stronie web: http://www.kreativum.se. Tam znaleźć można też propozycje rozmaitych pakietów edukacyjnych oraz okolicznościowych imprez organizowanych przez muzeum. Koszt wstępu na klasyczną atrakcję to dla osoby dorosłej wydatek 150 SVK (160 SVK w tzw. wysokim sezonie w lecie). Zniżki dla ludzi starszych i studentów (odpowiednio 140 i 150 SVK) a także dla dzieci (115 SVK lub 125 SVK). Podobny szablon cen obowiązuje przy zwiedzaniu tropikarium. Osoba dorosła płaci 85 SVK, osoby starsze i studenci 75 SVK, dzieci powyżej 3 roku życia 65 SVK. Możliwy jest też zakup biletu wspólnego do obu atrakcji. Dorośli 212 SVK (221 SVK w okresie letnim). Zniżki dla dzieci (162 SVK, 171 SVK), osób studiujących i seniorów (194 SVK, 203 SVK). Dla pewności telefoniczne numery kontaktowe - do Kreativum: 045 430 33 60, poczta mailowa: info@kreativum.se; do Exotisk Värld: 045 420 19 00, lub kontakt za pomocą formularza na witrynie internetowej: http://www.exotiskvarld.se.
Dalej prosto 3 zjazdem mijając mało wybitny most na rzece Mieån. Po lewej stronie drogi widać starą kamienną przeprawę z dwoma łukami. Za stacją benzynową po prawej ceglane budynki  młyna Jännebergs Kvarn (2) z 1863 roku. Działała tutaj ponoć pierwsza walcownia stali na terenie Blekinge. W późniejszych latach funkcjonowała cegielnia oraz magazyn zboża wykorzystywanego w przemyśle spirytusowym. Obecnie spółka wytwarza ekologiczne brykiety opałowe.
Mijamy kolejne rondo ze zjazdem w prawo w kierunku Korpadalen. Nadal prosto (drugim zjazdem).

Jännebergs Kvarn

[4 km] Rondo na peryferiach Asarum. Do centrum miejscowości należy skręcić w prawo. Prosto droga w kierunku Mörrum.

ASARUM [5 km] / około 3 tys. mieszkańców   
Od 1971 roku historyczna gmina Asarum została włączona w granice administracyjne Karlshamnu. Wcześniej jednak była to odrębna miejscowość i siedziba średniowiecznej parafii. Przy Offerkällevägen na niewielkim zadrzewionym skwerze znajduje się niewielkie źródełko (3) znane z dawien dawna jako lecznicza woda. W czasach pogańskich składano tutaj ofiary. Znakiem tego są żółte krążki w herbie miejscowości symbolizujące złote monety wrzucane do studni. W otoczeniu  rośnie kilka ozdobnych drzew i krzewów: wierzby, rododendrony a nawet gingko. Przecznicę dalej po drugiej stronie głównej ulicy ukrywa się w grupie ozdobnych krzewów sześciokątna altanka stanowiąca kiedyś centrum większego założenia - ogrodu przynależącego do gospodarstwa Rosendals Gård. Dzisiejsze centrum Asarum leży jednak bardziej na wschodzie wzdłuż Storgatan. W Stenbacka na południu mieści się lokalne muzeum (4). W kompleksie zgromadzono kilka starych budynków z okolicy: magazyny wiejskie, dworek, kaplicę, altanę ogrodową. Często organizowane są tutaj rozmaite imprezy muzyczne czy taneczne. Obok jest nowoczesna biblioteka. Na wzgórzu stoi też drewniana dzwonnica miejscowego kościoła parafialnego (5), który znajduje się nieco poniżej. Świątynię otacza spory kompleks cmentarny ograniczony na północy piękną lipową aleją Prästgatan. Początki kościoła sięgają przełomu XII i XIII wieku, ale ostatnia istotna przebudowa miała miejsce w 1799 roku i taka data została wygrawerowana na portalu nad głównym wejściem. Kościół odznacza się dość rzadkim dla tego typu architektury w Szwecji planem centralnym o kształcie krzyża greckiego. Jasne i przestronne wnętrze charakteryzują symetrycznie zlokalizowane empory wzniesione ponad ramionami tego krzyża. Klasycystyczny rama ołtarzowa mieści duży obraz przedstawiający Ukrzyżowanie namalowany przez Bengta Nordenberga. W południowej nawie wisi płótno nieco tylko mniejszych rozmiarów - które jest nieco starszym wypełnieniem ołtarza stworzonym przez Pera Hörberga i ukazuje Wniebowstąpienie Pańskie. Na kolorystykę wnętrza wpływ mają także nastrojowe witraże z 1936 roku. Artystka która je stworzyła Agda Österberg specjalizowała się raczej w projektowaniu tkanin. Z innych elementów wyposażenia warto zwrócić uwagę na resztki starej chrzcielnicy z wapienia gotlandzkiego, zdobne żyrandole z kutego żelaza oraz ławki kościelne, na drzwiczkach których wypisano przynależność do określonych wsi. Na północ od kościoła po prawej stronie Storgatan stoi budynek tzw. Białej Szkoły (Vita Skolan) z 1847 roku. Obecnie nie pełni już funkcji edukacyjnej - placówka została bowiem przeniesiona do neogotyckiego pałacyku naprzeciwko zwanego od koloru cegły Czerwoną Szkołą (Röda Skolan).
5 km na północny wschód od Asarum w okolicach wioski Tararp znajdują się osobliwe kilkumetrowej głębokości skalne leje wyżłobione przez wody subglacjalne około 11000 lat temu (Tararp Jättegryttor, 6). Z dawien dawna te osobliwe zagłębienia uważane były za siedlisko bogów i miejsca ofiarne. 
Z Asarum wyjazd ulicą Mejerivägen.
[6 km] Przecinamy dwupasmową na tym odcinku drogę nr 29 do Växjö. Skręcamy z niej niemal natychmiast w lewo za drogowskazem w kierunku Mörrum.

MÖRRUM [10 km] / 3,9 tys. mieszkańców
Wjazd do centrum miejscowości ulicą Karlshamnsvägen. Dawniej istniały tu dwie wsie: Mörrum na brzegu zachodnim nieco na północ od przeprawy mostowej oraz Hästaryd po wschodniej stronie rzeki. Przez środek osady miejscami dość głębokim jarem przepływa rzeka Mörrumsån pokonując kilka skalnych progów, to znów dzieląc się na parę bystrych ramion. Odcinek rzeki od Elleholm po Knaggalid i Hemsjö uważa się za jedno z najlepszych w Szwecji łowisk łososia. W Mörrum, tuż nad brzegiem rzeki przy wodospadach zwanych Kungsforsen, w miejscu dawnego młyna zwanego Koroną, szwedzka agenda leśna Sveaskog postawiła muzeum łososia (Laxen Hus, 7). Zgromadzono tu eksponaty związane z dawnymi sposobami łapania ryb, rozmaite dokumenty, fotografie oraz kolekcję przyrodniczą poświęconą ichtiofaunie. W 13-metrowym akwarium można przyjrzeć się gatunkom żyjącym w pobliskich wodach, Prócz tego mieści się tutaj sala konferencyjna, restauracja, sklep ze sprzętem wędkarskim i biuro wystawiające licencje. Zwyczaj połowów w Mörrumsån był bardzo stary i już w XIII w. jak wynika z zapisów w księdze ziemskiej podlegał przywilejowi królewskiemu. W przeszłości nad brzegiem rzeki powstało kilka przemysłowych wędzarni łososia. Najstarszym budynkiem w Mörrum jest właśnie stojąca na wysokiej skarpie po zachodniej stronie rzeki dawna wędzarnia Laxaboden (drewniany czerwony dom na zapleczu hipermarketu ICA). Natomiast do dzisiaj w mieście zachował się tylko jeden taki zakład założony przez Svena Matssona położony dalej na północy nad samym brzegiem i dobrze widoczny z mostu w centrum miejscowości. W przeszłości zatrudniał prawie 200 pracowników. Obecnie jednak komercyjne połowy praktycznie zanikły, natomiast rzeka od 1941 roku stała się ośrodkiem wędkarstwa sportowego. Zgodnie z jego ideą około 80% złapanych ryb zostaje po zmierzeniu ponownie wypuszczonych na wolność. Rekordowy okaz łososia w tym łowisku ważył 26,7 kilograma. Corocznie przybywa tu około 10 tysięcy turystów. Wielu z nich wędruje 30-kilometrowym szlakiem edukacyjnym Laxaleden w górę rzeki. Nad wodospadami Kungsforsen rozciągnięto drewniane pomosty. W okresie tarła często można obserwować rozmaite gatunki ryb (pstrągi, łososie, trocie) wędrujące w górę rzeki. W otoczeniu park ludowy w którym odbywają się rozmaite koncerty i imprezy regionalne.

Wstęp na wystawę kosztuje 60 SVK. Od końca marca do września otwarte od poniedziałku do soboty w godzinach 9-17, w niedziele i święta między 10 a 15. Od października otwarte tylko w tygodniu od 9-16. Kontakt telefoniczny: 045 45 01 23, e-mail: morrum@sveaskog.se

Bystrza Kungsforsen na rzece Mörrumsån

Na lewym brzegu rzeki na terenach dawnej wsi Hästaryd wznosi się kościół parafialny (8). Obecny otwarto w 1847 roku, ale pierwsza drewniana świątynia w tym miejscu stała już najprawdopodobniej w XI wieku. W przestronnym wnętrzu zwraca uwagę łukowate sklepienie stworzone z błękitnych kasetonów z wizerunkami słońca wewnątrz. W głównym ołtarzu znajduje się obraz przedstawiający nauczającego Chrystusa. Stary renesansowy ołtarz zajmuje godne miejsce na ścianie południowej. Najstarszym obiektem we wnętrzu jest dębowy krzyż procesyjny z XV wieku. Burzliwe są dzieje krucyfiksu wiszącego na północnej ścianie. W 2007 roku padł on ofiarą wandali, którzy ukradli go z kościoła i porzucili w rzece. Został on szczęśliwie odnaleziony, odrestaurowany i powrócił na swoje miejsce. Po przeciwnej stronie brukowanej drogi jest kilka starych drewnianych budynków wykorzystywanych przez miejscową szkołę. Pierwszy od strony rzeki stoi szary dwukondygnacyjny budynek nazywany kiedyś starym ratuszem. Powstał w 1878 roku i oprócz sal lekcyjnych mieścił pomieszczenia urzędowe, biura parafialne a nawet kramy. W północnej części miasteczka na terenie dawnej wsi Mörrum u zbiegu Kungsvägen i Stålavägen znajduje się niewielki skansen zwany Stålagård (9). Według legendy właściciele zasiedlili dawną farmę wyludnioną po przejściu epidemii. Na terenie kompleksu znajduje się kilka starych obiektów takich jak oficyna dworska, stodoła czy umeblowany dom bosmana. W XVI i XVII wieku w tej części Blekinge osiedlało się wielu marynarzy i żołnierzy, co było wynikiem konfliktów zbrojnych na niespokojnym szwedzko-duńskim pograniczu.