Translate

wtorek, 9 maja 2017

Tykarpsgrottan - podziemny kamieniołom




Wapienie nie są specjalnie częstym typem podłoża w Skandynawii. To rzecz szczególna, bowiem w większości krajów świata ta skała jest dość często spotykana. Jednak w obrębie starej krystalicznej tarczy bałtyckiej przeważają produkty plutonizmu, takie jak granity, diabazy czy gnejsy, ewentualnie wylewne bazalty. Teren w którym pojawia się wapień senoński zwany Ignabergakalken leży na krawędzi dawnej płyty fennoskandzkiej wychodząc na powierzchnię w północnej Skanii oraz fragmentami w sąsiednich prowincjach Blekinge i Halland. Wapień to skała bardzo przydatna w gospodarce. Kamień wapienny służy oczywiście celom budowlanym. Pozwala się łatwo obrabiać i jest stosunkowo wytrzymały mimo rozpuszczalności w wodzie. Wapienie z Ignabergi służyły od lat architektom a ich dzieła oglądać można zarówno w najbliższym sąsiedztwie jak i w dalszych częściach regionu: w Kopenhadze, Lund czy Sztokholmie (cmentarz północny). Śladami po wydobyciu wapienia jest labirynt grot położony w pobliżu wsi Ignaberga zwany Tykarpsgrottan. Wydobycie rozpoczęto tutaj już w średniowieczu a zakończono w 1888 roku. I dość szybko stara kopalnia stała się z początku nieformalną a później już uznaną atrakcją turystyczną. Warto zaznaczyć, że o sztucznych grotach w tej okolicy wspominał już Linneusz w swoim Dzienniku z podróży do Skanii w 1749 roku. Labirynt korytarzy zajmuje powierzchnię 20000 metrów kwadratowych i schodzi na głębokość kilkunastu metrów poniżej otworu wejściowego. Chodniki zostały pracowicie wykute przez górników, pozostawiono malownicze wapienne filary. Tylko niektóre trasy są dzisiaj dostępne dla zwiedzających, inne uległy zawaleniu lub grożą oberwaniem stropu. W centrum znajduje się Wielka Sala używana czasami do nietypowych bankietów przy świecach. Całość przypomina trochę znajdujące się pod Tomaszowem Mazowieckim Groty Nagórzyckie, z tym że jest to kompleks nieco większy. Także i tutaj schronienie w miesiącach zimowych znajdują nietoperze. Doszukano się tutaj aż 8 gatunków tego poczciwego zwierzątka, w tym bardzo rzadkiego na terytorium Szwecji nocka Bechsteina (Myotis bechsteinii). Tykarpsgrottan od dawna pobudzały wyobraźnię stąd stały się miejscem opisywanym w utworach literackich oraz plenerem filmowym. Kręcono tutaj fragmenty filmu o Ronji córce zbójnika według prozy Astrid Lindgren, a także popularny w latach 60-tych serial Kullamannen. Oddajmy w tym względzie głos Edith Unnerstad, która w książce U tatusiowej mamy (Farmorsresan) tak opisuje groty (tłum. Maria Olszańska):
"Nie było to wydrążenie zrobione przez naturę, tylko dawny kamieniołom. Już w jedenastym wieku wydobywano tu wapień a zaniechano tego dopiero siedemdziesiąt lat temu. Ludzie wrąbali się na głębokość dziesięciu metrów i wyrąbywali wapień tworząc korytarze i sale. By stropy się nie zawaliły, pozostawiono wielkie filary z kamienia. Mężczyźni zajmowali się wyłupywaniem kamienia a kobiety wynosiły go na nosiłkach. 
Blask latarni przesuwał się i migotał po grubo ciosanych ścianach wapiennej groty, zakradał się w mroczne boczne pieczary, tak niskie, że trzeba by iść na czworakach , gdyby się miało ochotę obejrzeć je z bliska. Oświetlał potężne filary, niektóre tak pięknie wyrzeźbione, że mogłyby stać w kościele. Wywoływał drżące cienie na suficie, który to sklepił się wysokim łukiem, to znów niemal muskał głowy przechodzących". 

Tykarpsgrottan leżą w pobliżu wsi Ignaberga na południowy wschód od Hässleholm. Kontakt telefoniczny pod numerem: 045 13 50 87, e-mail: info@tykarpsgrottan.net. Otwarte od 10 czerwca do 20 sierpnia. Wejścia co 45 minut od 10.45 do 16.00. Ceny biletów: normalny 120 SVK, ulgowy 60 SVK (dzieci od 6-15 lat), dzieci poniżej 5 lat wchodzą bezpłatnie. 

Wejście do grot



Wnętrze
















Nietoperz
      

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz