Szesnastokilometrowy fragment szlaku zwanego Skåneleden prowadzący głównie leśnymi drogami i ścieżkami przez duże kompleksy buczyny oraz rozległe łąki, pastwiska i wrzosowiska na skraju ozu Linderöd. Kilka pomnikowych dębów, ciekawa roślinność, rezerwat przyrody Drakemölla. Urozmaicony pagórkowaty teren. Z kilku miejsc interesujące widoki. Trasa oznakowana pomarańczową farbą. Przy moście Torparebron polowa toaleta, w okolicy Agusa studnia z dobrą wodą oraz deszczochron.
A [1,7 km] Początek szlaku na głównym przystanku autobusowym w Brösarp przy trasie nr 19. Docierają tutaj autobusy Skåneexpressen z Kristianstadu, Ystadu i Simrishamnu a także lokalny autobus 579 kursujący do Tomelilla przez Vitaby i Sankt-Olof. Widok na północną część wzgórz Brösarp Backar. Przecinamy po przekątnej niewielki parking. Idziemy następnie kilkadziesiąt metrów Albovägen w kierunku centrum Brösarp i skręcamy w lewo w Brinkehemsvägen. Przy końcu zabudowy skręcamy w lewo w Kullastigen. Idziemy teraz łąkami nieco w dół mając przed sobą po prawej ścianę lasu, po lewej wylesione wzgórza Brösarp Backar. Droga łukiem dochodzi do przelotowej trasy 19. Skręcamy w prawo na ścieżkę dla pieszych i rowerów i po 100 metrach mijamy stary most drogowy na potoku Verkeån. Czeka nas teraz chwila podejścia do przystanku autobusowego Torparebron (kursy do Kristianstad). W tym miejscu przekraczamy ruchliwą szosę 19. Parking, wiaty i ławy do odpoczynku. WC. .
B [2,8 km] Za znakami pomarańczowymi ścieżyną zagłębiającą się w młodym mieszanym borze. Po 200 metrach droga robi się nieco szersza a las zmienia się w liściasty z przewagą buka. U podnóża wydmy skręcamy w lewo w leśny dukt. Szlak biegnie teraz ścieżkami utrzymując kierunek północny - północno-wschodni. W przeszłości pasano tutaj świnie, które przywożone były nawet z okolic Glimmingehus. Stąd w kilku miejscach napotkamy stare kamienne murki świadczące o dawnych granicach rolnych..W runie odnajdziemy ciekawe rośliny jak szczawik zajęczy, konwalijkę dwulistną czy śmiałka pogiętego..Szlak zbiega do płytkiego wąwozu i skręca w lewo na błotnistą drogę leśną. Las, którym teraz prowadzi to Maglehem Ora - duży fragment buczyny na kwaśnych glebach. Buk jako cenne drewno użytkowe podlegał wyrębom dlatego w wielu miejscach w podobnym siedlisku pojawiają się nasadzenia świerka. Dopiero w latach 70-tych wprowadzono w Szwecji spore ograniczenia a w 1984 rozszerzono to prawo także na inne gatunki liściaste: lipę, grab, dąb, klon czy czereśnię. W tym miejscu planowany jest rezerwat przyrodniczy. Po wydostaniu się z mrocznego wąwozu opuszczamy drogę gruntową i wąską ścieżynką wędrujemy przez młody zagajnik Przecinamy drogę wozową i za drogowskazem Orehus 155 wznosimy się przez kilka poręb przedzielonych pasem lasu sosnowego. Docieramy na skraj dużych pastwisk i wrzosowisk rezerwatu Drakamöllan. Przy wejściu tablica informacyjna, płot i kamienny parkan.
C [1,2 km] Schodzimy wpierw trzymając się granicy lasu, następnie po przekroczeniu drewnianym mostkiem wewnętrznego płotu zagłębiamy się we wrzosowisko. Za kępą drzew osiągamy kulminację terenu z szerszą panoramą na teren rezerwatu. Obejmuje on 147 hektarów i został utworzony w 1962 roku. Od przynajmniej 200 lat prowadzono na tym terenie ekstensywny wypas zwierząt gospodarskich po kilku latach takiego użytkowania zmieniając miejsce i pozwalając na odłogowanie. Obecnie również kultywuje się ten typ gospodarki, dlatego czasem możemy zobaczyć na łąkach konie islandzkie oraz owce sprowadzone z Gotlandii. Oprócz wrzosowisk dominują suche ubogie łąki ze szczotlichą siwą (Corynephorus canescens). Można tutaj odnaleźć także rozmaite inne gatunki roślin zielnych: zawilce, chabry, skalnice, dziurawce, dziki tymianek oraz rzadką lilię piaskową. Bliżej granicy lasu pojawiają się pojedyncze krzewy jałowca. Przecinamy falisty obszar powstały w wyniku nierównomiernego wytapiania się lądolodu. Poniżej wrzosowiska trasa ponownie przekracza kamienny parkan (drewniana drabinka). Zaraz potem ścieżka przekracza niewielki potok Julebodaån.
D [2,3 km] Łąką z kilkoma okazami starych dębów docieramy do bliskiej już granicy rezerwatu. Drabinka przy parkanie. Tablice informacyjne. Pod górę lasem mieszanym do granicy łąk. Po prawej kopulaste wzgórze Äskebjär z prehistorycznym kopcem kamiennym i śladami dawnych teras polnych. Można podejść ścieżką przekraczając drabinkę (ok 10 min w jedną stronę). Z wierzchołka piękna panorama Drakamöllan oraz zatoki Hanöbugten. Na rozstaju dróg skręcamy w lewo w wybitny leśny trakt a następnie po kilkudziesięciu metrach w prawo na niepozorną ścieżynkę (uwaga nie przegapić!). Wędrujemy teraz podmokłym lasem wzdłuż strumienia. Po kilkuset metrach formuje on wyraźny wąwóz. Konsekwentnie prawym brzegiem potoku aż do drewnianego mostku przy którym obejrzeć można koryto wcięte w podłoże skalne. Na słupku informacja o ochronie siedliska. Ścieżka przewija się do sąsiedniej dolinki i osiąga bitą drogę leśną za którą wędrujemy w prawo. W lewo dojść można do gospodarstwa agroturystycznego Trollebo na skraju rezerwatu Björshus. Po 1 km wędrówki docieramy do pierwszych zabudowań a następnie asfaltowej drogi jezdnej w miejscowości Södra Lökaröd.
E [4,1 km] Czeka nas teraz około 600 m trasy na południe wzdłuż bocznej drogi asfaltowej rzadko używanej. Po lewej mijamy ukryte w lesie osiedle domków wczasowych Myrestad. Skręcamy w prawo na bitą drogę wśród pól z szerokim widokiem. Mijamy stare gospodarstwo hodowlane i na skrzyżowaniu dróg kierujemy się w prawo nieco pod górę. Asfaltowa nawierzchnia prowadzi wśród rzadko rozrzuconych zabudowań wsi Torasteröd. Osiągamy granicę lasu. Nieco dalej odbijamy w prawo na ścieżkę biegnącą wzdłuż dawnej granicy rolnej (kamienny murek). Drewnianą kładką przekraczamy niewielkie, zazwyczaj suche koryto potoku i wędrujemy dalej przecinką, którą biegnie linia elektryczna przekraczając kolejny murek śródpolny (drabinka). Bramką docieramy na kamieniste pastwisko porośnięte krzakami jałowca. Jest to pozostałość starej tradycyjnej gospodarki znanej w Skanii pod nazwą enefeläd. Na tereny pastewne przeznaczano najuboższe kamieniste grunty pod lasem, pilnując jednak aby nie nastąpiło ich całkowite zalesienie. Obszar objęty jest ochroną w ramach sieci Natura 2000. Trawersujemy stoki wzgórza porośnięte rozmaitymi kolczastymi krzewami. Bogate runo oraz flora porostów na kamieniach. Wreszcie docieramy do granicy grodzeń i asfaltowej drogi (drabinka).
F [0,8 km] Drogą asfaltową w kierunku zabudowań wsi Hörröd. Na skrzyżowaniu w lewo a następnie w prawo za drogowskazem Kyrka. Po prawej na pagórku stary cmentarz z fundamentami średniowiecznego kościoła. Dalej w gospodarstwie sklep z antykami. Dochodzimy do pomalowanego na pomarańczowy kolor kościoła w Hörröd (opis patrz trasa samochodowa).
G [2,6 km] Za kościołem szlak skręca w prawo. Przy drabince tablica z ogłoszeniami turystycznymi. Informacja o szlaku rowerowym Hjortslingan. Szlak biegnie miedzą do skraju lasu i wznosi się na niewielką skarpę. Idziemy teraz klasycznym wałem usypanym przez wody podlodowcowe czyli tzw. ozem. Ten o nazwie Jären ciągnie się przez kilkanaście kilometrów w kierunku Andrarum. Przy szlaku rosną stare dęby. Może odnajdziemy jeszcze tutaj resztki altany ogrodowej znanej w Skanii pod nazwą kaffegrotta. To rodzaj muru otaczającego z trzech stron miejsce przeznaczone do relaksu i picia kawy. Altanę wzniosły dzieci pastora około 1900 roku. Po 200 m przekraczamy drogę asfaltową którą maszerowaliśmy chwilę temu (drabinka) i zagłębiamy się ponownie w lesie bukowym. Grzbiet jest wąski, ograniczony po obu stronach stromą skarpą. Po kilkunastu minutach marszu osiągamy szerszą drogę leśną, którą wędrujemy przez chwilę a następnie skręcamy w prawo za pomarańczową strzałką. Idziemy gęstym lasem bukowym z ubogim podszytem po chwili osiągając znów wyraźny grzbiet o stromych krawędziach. Po lewej stronie w dole bagno. Obniżamy się nieco łagodnym stokiem przez pasmo ładnego lasu świerkowego. Przekraczamy niewielkie koryto potoku mając po prawej rezerwat przyrodniczy Agusa-Verkeån. Zróżnicowanym siedliskowo lasem mijając kilka reliktowych grodzeń pomiędzy działkami docieramy do polany z wiatą i ławami. Kuchnia polowa. Tablice informacyjne. Węzeł szlaków. W wiacie możliwość nocowania w warunkach polowych z własnym śpiworem.
H [1,0 km] Ścieżką przez polanę w dół do drogi jezdnej przy której ławy i stolik oraz polowe WC. Skręcamy w prawo. Po lewej stronie drogi zagroda dla zwierząt leśnych (sarny, jelenie, daniele, dziki) prowadzona przez Szwedzki Związek Myśliwski (Svenska Jägareförbundet). Teren ogrodzony to ponad 200 ha lasu. W latach 80-tych przebywało tu ponad 500 osobników. Tuż przy granicy kompleksu w lewo odbiega szlak do Andrarum, który jest także odcinkiem Skåneleden. Stąd jest jeszcze jakieś 300 m do drogi jezdnej w Agusa. Parking. Miejsce piknikowe. Studnia z dobrą wodą otwarta jedynie w lecie. Tablice informacyjne. Do zabytkowej chaty Agusastugan trzeba podejść jakieś 100 m asfaltem na południe. Z Agusa nie kursują żadne środki komunikacji publicznej. Jedyną opcją powrotu jest zatem skorzystanie z taksówki albo kontynuacja marszu w kierunku np. do Andrarum lub Ekeröd.
B [2,8 km] Za znakami pomarańczowymi ścieżyną zagłębiającą się w młodym mieszanym borze. Po 200 metrach droga robi się nieco szersza a las zmienia się w liściasty z przewagą buka. U podnóża wydmy skręcamy w lewo w leśny dukt. Szlak biegnie teraz ścieżkami utrzymując kierunek północny - północno-wschodni. W przeszłości pasano tutaj świnie, które przywożone były nawet z okolic Glimmingehus. Stąd w kilku miejscach napotkamy stare kamienne murki świadczące o dawnych granicach rolnych..W runie odnajdziemy ciekawe rośliny jak szczawik zajęczy, konwalijkę dwulistną czy śmiałka pogiętego..Szlak zbiega do płytkiego wąwozu i skręca w lewo na błotnistą drogę leśną. Las, którym teraz prowadzi to Maglehem Ora - duży fragment buczyny na kwaśnych glebach. Buk jako cenne drewno użytkowe podlegał wyrębom dlatego w wielu miejscach w podobnym siedlisku pojawiają się nasadzenia świerka. Dopiero w latach 70-tych wprowadzono w Szwecji spore ograniczenia a w 1984 rozszerzono to prawo także na inne gatunki liściaste: lipę, grab, dąb, klon czy czereśnię. W tym miejscu planowany jest rezerwat przyrodniczy. Po wydostaniu się z mrocznego wąwozu opuszczamy drogę gruntową i wąską ścieżynką wędrujemy przez młody zagajnik Przecinamy drogę wozową i za drogowskazem Orehus 155 wznosimy się przez kilka poręb przedzielonych pasem lasu sosnowego. Docieramy na skraj dużych pastwisk i wrzosowisk rezerwatu Drakamöllan. Przy wejściu tablica informacyjna, płot i kamienny parkan.
 |
| Buczyna Maglehem Ora |
C [1,2 km] Schodzimy wpierw trzymając się granicy lasu, następnie po przekroczeniu drewnianym mostkiem wewnętrznego płotu zagłębiamy się we wrzosowisko. Za kępą drzew osiągamy kulminację terenu z szerszą panoramą na teren rezerwatu. Obejmuje on 147 hektarów i został utworzony w 1962 roku. Od przynajmniej 200 lat prowadzono na tym terenie ekstensywny wypas zwierząt gospodarskich po kilku latach takiego użytkowania zmieniając miejsce i pozwalając na odłogowanie. Obecnie również kultywuje się ten typ gospodarki, dlatego czasem możemy zobaczyć na łąkach konie islandzkie oraz owce sprowadzone z Gotlandii. Oprócz wrzosowisk dominują suche ubogie łąki ze szczotlichą siwą (Corynephorus canescens). Można tutaj odnaleźć także rozmaite inne gatunki roślin zielnych: zawilce, chabry, skalnice, dziurawce, dziki tymianek oraz rzadką lilię piaskową. Bliżej granicy lasu pojawiają się pojedyncze krzewy jałowca. Przecinamy falisty obszar powstały w wyniku nierównomiernego wytapiania się lądolodu. Poniżej wrzosowiska trasa ponownie przekracza kamienny parkan (drewniana drabinka). Zaraz potem ścieżka przekracza niewielki potok Julebodaån.
D [2,3 km] Łąką z kilkoma okazami starych dębów docieramy do bliskiej już granicy rezerwatu. Drabinka przy parkanie. Tablice informacyjne. Pod górę lasem mieszanym do granicy łąk. Po prawej kopulaste wzgórze Äskebjär z prehistorycznym kopcem kamiennym i śladami dawnych teras polnych. Można podejść ścieżką przekraczając drabinkę (ok 10 min w jedną stronę). Z wierzchołka piękna panorama Drakamöllan oraz zatoki Hanöbugten. Na rozstaju dróg skręcamy w lewo w wybitny leśny trakt a następnie po kilkudziesięciu metrach w prawo na niepozorną ścieżynkę (uwaga nie przegapić!). Wędrujemy teraz podmokłym lasem wzdłuż strumienia. Po kilkuset metrach formuje on wyraźny wąwóz. Konsekwentnie prawym brzegiem potoku aż do drewnianego mostku przy którym obejrzeć można koryto wcięte w podłoże skalne. Na słupku informacja o ochronie siedliska. Ścieżka przewija się do sąsiedniej dolinki i osiąga bitą drogę leśną za którą wędrujemy w prawo. W lewo dojść można do gospodarstwa agroturystycznego Trollebo na skraju rezerwatu Björshus. Po 1 km wędrówki docieramy do pierwszych zabudowań a następnie asfaltowej drogi jezdnej w miejscowości Södra Lökaröd.
 |
| Panorama ze wzgórza Äskebjär w kierunku morza |
E [4,1 km] Czeka nas teraz około 600 m trasy na południe wzdłuż bocznej drogi asfaltowej rzadko używanej. Po lewej mijamy ukryte w lesie osiedle domków wczasowych Myrestad. Skręcamy w prawo na bitą drogę wśród pól z szerokim widokiem. Mijamy stare gospodarstwo hodowlane i na skrzyżowaniu dróg kierujemy się w prawo nieco pod górę. Asfaltowa nawierzchnia prowadzi wśród rzadko rozrzuconych zabudowań wsi Torasteröd. Osiągamy granicę lasu. Nieco dalej odbijamy w prawo na ścieżkę biegnącą wzdłuż dawnej granicy rolnej (kamienny murek). Drewnianą kładką przekraczamy niewielkie, zazwyczaj suche koryto potoku i wędrujemy dalej przecinką, którą biegnie linia elektryczna przekraczając kolejny murek śródpolny (drabinka). Bramką docieramy na kamieniste pastwisko porośnięte krzakami jałowca. Jest to pozostałość starej tradycyjnej gospodarki znanej w Skanii pod nazwą enefeläd. Na tereny pastewne przeznaczano najuboższe kamieniste grunty pod lasem, pilnując jednak aby nie nastąpiło ich całkowite zalesienie. Obszar objęty jest ochroną w ramach sieci Natura 2000. Trawersujemy stoki wzgórza porośnięte rozmaitymi kolczastymi krzewami. Bogate runo oraz flora porostów na kamieniach. Wreszcie docieramy do granicy grodzeń i asfaltowej drogi (drabinka).
F [0,8 km] Drogą asfaltową w kierunku zabudowań wsi Hörröd. Na skrzyżowaniu w lewo a następnie w prawo za drogowskazem Kyrka. Po prawej na pagórku stary cmentarz z fundamentami średniowiecznego kościoła. Dalej w gospodarstwie sklep z antykami. Dochodzimy do pomalowanego na pomarańczowy kolor kościoła w Hörröd (opis patrz trasa samochodowa).
G [2,6 km] Za kościołem szlak skręca w prawo. Przy drabince tablica z ogłoszeniami turystycznymi. Informacja o szlaku rowerowym Hjortslingan. Szlak biegnie miedzą do skraju lasu i wznosi się na niewielką skarpę. Idziemy teraz klasycznym wałem usypanym przez wody podlodowcowe czyli tzw. ozem. Ten o nazwie Jären ciągnie się przez kilkanaście kilometrów w kierunku Andrarum. Przy szlaku rosną stare dęby. Może odnajdziemy jeszcze tutaj resztki altany ogrodowej znanej w Skanii pod nazwą kaffegrotta. To rodzaj muru otaczającego z trzech stron miejsce przeznaczone do relaksu i picia kawy. Altanę wzniosły dzieci pastora około 1900 roku. Po 200 m przekraczamy drogę asfaltową którą maszerowaliśmy chwilę temu (drabinka) i zagłębiamy się ponownie w lesie bukowym. Grzbiet jest wąski, ograniczony po obu stronach stromą skarpą. Po kilkunastu minutach marszu osiągamy szerszą drogę leśną, którą wędrujemy przez chwilę a następnie skręcamy w prawo za pomarańczową strzałką. Idziemy gęstym lasem bukowym z ubogim podszytem po chwili osiągając znów wyraźny grzbiet o stromych krawędziach. Po lewej stronie w dole bagno. Obniżamy się nieco łagodnym stokiem przez pasmo ładnego lasu świerkowego. Przekraczamy niewielkie koryto potoku mając po prawej rezerwat przyrodniczy Agusa-Verkeån. Zróżnicowanym siedliskowo lasem mijając kilka reliktowych grodzeń pomiędzy działkami docieramy do polany z wiatą i ławami. Kuchnia polowa. Tablice informacyjne. Węzeł szlaków. W wiacie możliwość nocowania w warunkach polowych z własnym śpiworem.
 |
| Fragment lasu świerkowego |
H [1,0 km] Ścieżką przez polanę w dół do drogi jezdnej przy której ławy i stolik oraz polowe WC. Skręcamy w prawo. Po lewej stronie drogi zagroda dla zwierząt leśnych (sarny, jelenie, daniele, dziki) prowadzona przez Szwedzki Związek Myśliwski (Svenska Jägareförbundet). Teren ogrodzony to ponad 200 ha lasu. W latach 80-tych przebywało tu ponad 500 osobników. Tuż przy granicy kompleksu w lewo odbiega szlak do Andrarum, który jest także odcinkiem Skåneleden. Stąd jest jeszcze jakieś 300 m do drogi jezdnej w Agusa. Parking. Miejsce piknikowe. Studnia z dobrą wodą otwarta jedynie w lecie. Tablice informacyjne. Do zabytkowej chaty Agusastugan trzeba podejść jakieś 100 m asfaltem na południe. Z Agusa nie kursują żadne środki komunikacji publicznej. Jedyną opcją powrotu jest zatem skorzystanie z taksówki albo kontynuacja marszu w kierunku np. do Andrarum lub Ekeröd.
Świetnie napisany wpis. Czekam na wiele więcej
OdpowiedzUsuń