Translate

niedziela, 4 listopada 2018

Archipelag Karlskrony część zachodnia

Na południe od szosy E22 odgałęzia się droga biegnąca ku cmentarzysku prehistorycznemu na półwyspie Hjortahammar oraz na wyspy Almö i Hasslö. Oprócz tych dwóch największych szkierów w otoczeniu znajduje się wiele innych urokliwych wysp i wysepek dostępnych jedynie łodzią. Większą ich część stanowią rezerwaty przyrodnicze chroniące wrażliwe ekosystemy ziemnowodne na słonecznym brzegu Bałtyku.  

Tromtö i północny brzeg Almö
Almö (1)
Od półwyspu Hjortahammar jest oddzielona wąskim przesmykiem przez który biegnie droga jezdna. Wyspa jest silnie rozczłonkowana. Na północy  w wody zatoki wrzynają się dwa niewielkie skaliste cyple. W tej części wyspy dominują lasy liściaste z dębem, bukiem i klonem. W korze drzew gnieździ się jeden z większych europejskich owadów - jelonek rogacz. Na południu mamy długi i zasłany głazami półwysep Almö Udde chroniony prawnie już od 1961 roku, pierwotnie jako park natury, następnie jako rezerwat. Z nadbrzeżnych łąk rozciągają się szerokie panoramy okolicznych wysp i wód. Na pierwszym planie płaskie szkiery Eneholmen i Österholmen, dalej wyższe i zalesione Arpö i Vagnö. Ostoja ptactwa wodnego. Zachodnia część lądu zwana jest Jordö. Zachowały się tutaj ślady dawnych kamieniołomów oraz charakterystyczne dla obszarów rolniczych południowej Szwecji kamienne ogrodzenia. Dom misyjny z lat międzywojennych. W środkowej części przy głównej drodze znajdują się 18-dołkowe pola golfowe klubu Karlskrona. Należy do niego niewielki pomost dostępny także od strony morza. Kilka pięknych plaż w tym Slättahammar na zachodzie i Hajvar na wschodnim brzegu przeznaczona dla naturystów. Znakowany szlak turystyczny na dużym odcinku dostępny dla osób niepełnosprawnych. 


Hässlö
Piąta co do wielkości wyspa w archipelagu Karlskrony. Z Almö Udde prowadzi na nią długa grobla (most zwodzony) zahaczająca o sąsiedni szkier Västra Hästholmen. Na tej niewielkiej wysepce zlokalizowano jedną z twierdz (2) chroniących wejścia do portu w Karlskronie. Zbudowana w latach 1880-1905 używana była w celach stricte wojskowych do lat 50-tych ubiegłego wieku, później służyła tylko jako magazyn. W pomieszczeniach baterii mieściło się w szczytowym okresie jej działania 248 osób, obiekt wyposażony był we własny magazyn amunicji, salę szpitalną, kuchnię i pomieszczenie sygnalizacyjne. Od zalesionej południowej części szkieru oddziela to umocnienie  sztucznie przekopany kanał wykorzystywany dzisiaj głównie przez kajakarzy, natomiast od północy obiekt chroniony jest przez duży falochron.
Bateria brzegowa na Västra Hästholmen
Sama wyspa Hässlö w odróżnieniu od sąsiednich szkierów jest gęsto zaludniona. Już 200 lat temu istniały tutaj rybackie osady. Po zbudowaniu twierdzy na Västra Hästholmen dostęp na wyspę został ograniczony, zmniejszono też połowy. Na wschodnim brzegu (Horn) znajduje się szereg małych przystani wraz z jednym długim betonowym pomostem do którego przybija stateczek żeglugi przybrzeżnej. Na północnym cyplu rośnie charakterystyczny ponad 300-letni dąb Horna Gubbe stanowiący punkt orientacyjny dla żeglarzy. Dalej na południe w osadzie Garpen jest większy basen portowy w którym do dziś stacjonują rybackie kutry. Po północnej stronie w przesmyku ukrywa się natomiast mniejsza marina zwana Hallarna. Tu i ówdzie na wybrzeżu stoją liczne drewniane magazyny szkutnicze.
W sezonie letnim (od 20 czerwca do 21 sierpnia na przystań w Horn dociera 3 razy dziennie statek M/F Flaggskär z przystani Handelshamnen w Karlskronie. Bilety do nabycia w kiosku na nabrzeżu lub na pokładzie.  
Ze względu na słoneczną pogodę wyspa jest nazywana w Szwecji "małymi Hawajami". Najpiękniejsza piaszczysta plaża Sandvik mieści się w zatoce na południowym brzegu. Trampolina, pomost i boiska do siatkówki plażowej. Dzikie plaże znajdziemy w zachodniej części wyspy.
W osadzie Horn stoi ceglany neogotycki kościół (3) zbudowany w latach 1889-1890 według projektu architekta miejskiego Karlskrony Hjalmara Thedeniusa. Prezbiterium jest zorientowane w kierunku północnym. We wnętrzu warto zwrócić uwagę na potężne drewniane sklepienie przypominające kadłub łodzi oraz ambonę z drewna dębowego ozdobioną plakietkami z róż. Świątynię otacza duży cmentarz otwarty kilka lat przed jej wybudowaniem. Na zachód od tego miejsca przy Fabian Månssons väg znajduje się pomnik i grób (4) szwedzkiego polityka socjalisty i dziennikarza urodzonego na wyspie.
Noclegi na wyspie Hasslö zapewnia schronisko turystyczne zwane Skärgårdsvilan, Hornvägen 24. Dysponuje ono pokojami 2- i 3-osobowymi oraz większym pokojem rodzinnym. Łóżka piętrowe. Kuchnia z pełnym wyposażeniem. Świetlica z TV. Około 200 m od obiektu piekarnia i bistro. Możliwość ustawienia kampera lub przyczepy kempingowej w cenie 150 SVK za noc. Kontakt telefoniczny: 046 709 580 221, e-mail: vandrarhem@hasslogoif.com. Możliwość rezerwacji noclegu na stronie web: http://www.hasslovandrarhem.se

Pomnik Fabiana Månssona
Kvalmsö (5)
Ze stałym lądem połączona jest mostem przez który biegnie droga w kierunku wsi Vambåsa. Wschodnią część wyspy pokrywa las liściasty z dębem i grabem, na zachodzie na zarastające pastwiska wkracza nietypowy na południu Blekinge bór świerkowy. Nad morzem samotna farma. Niewysokie klify. Kamienne kopce powstałe przez wyorywanie pól. Rezerwat przyrodniczy.

Arpö, Slädö, Vagnö
Wyspy i otaczające je akweny obejmuje jeden zbiorczy rezerwat przyrodniczy. Zachował się na nich seminaturalny krajobraz. Lasy liściaste i mieszane oraz pastwiska i nadmorskie łąki. Skupiska starych ponad 100-letnich dębów, tzw. sparbanksekar z rozłożystymi symetrycznymi koronami. Rzadkie rośliny m.in. storczyk kukułka bzowa (Dactylorhiza sambucina) zwany w Szwecji bardziej poetycko Adamem i Ewą.

Tromtö
Półwysep porośnięty starym lasem bukowym. Rezerwat przyrody obejmuje też przybrzeżne wysepki pokryte lasem (Ringholmen, Råholmarna, Ivö) lub odsłonięte (Tummaholmen, Ekeskär, Utö). Od XVII wieku istniała tu posiadłość ziemska włączona w 1712 roku  do klucza Johannishus. W 1834 roku hrabina Agata Wachtmeister stworzyła istniejący do dzisiaj dwór w stylu włoskim (6). Król Oskar II komplementował to miejsce: "Najpiękniejsza perła w moim królestwie, miejsce gdzie chciałbym żyć i umrzeć". Obok pałacyku dawny krajobrazowy park angielski a w głębi lasu ruiny cegielni. Na cyplu Tromtö Nabb znajduje się niewielki, pięknie położony port jachtowy. 
Dwór na Tromtö
Na terenie półwyspu znajdziemy wiele ścieżek spacerowych w tym 5-kilometrowy szlak znakowany oraz trasę biegnącą wzdłuż brzegu morza. Liczne pomniki przyrody (stare dęby i buki, m.in. tzw. 13 apostołów) oraz relikty prehistoryczne (kurhany, dolmeny a także grodzisko z podwodną zaporą strzegącą wejścia do zatoki Hjortahammar). Kolonia czapli siwej. 

    

           

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz