Przy wjeździe do miasta od południowej strony znajduje się stara stacja kolejowa (1) zbudowana w 1908 roku na trasie łączącej Kristianstad z Sölvesborgiem. Dziś przystanek na linii Blekinge Kustbana został przeniesiony dalej na wschód a w starym budynku dworcowym mieści się galeria sztuki Lotta på Stationen. Pociąg był z pewnością jednym z czynników miastotwórczych, drugi stanowiła tu lokalizacja przystani i zakładu przemysłowego przetwarzającego wapień i kaolin pozyskiwany na wyspie Ivö. Centrum powstałej osady stanowi prostokątny rynek otwarty ku zachodowi na położony nieco poniżej nad brzegiem jeziora kombinat produkujący dziś ceramikę sanitarną. Na północ od kompleksu przemysłowego znajduje się port przeładunkowy oraz marina jachtowa.
W jednym z budynków fabrycznych poniżej placu zlokalizowano ekspozycję opowiadającą o historii produkcji przemysłowej w tym miejscu (Iföverkens Industrimuseum, 2). Zakład powstał w 1887 roku i pierwotnie wytwarzał wapno palone używane w rolnictwie jako nawóz a także w budownictwie do produkcji cementu. Potem kilkukrotnie zmieniano asortyment: fabryka specjalizowała się w produkcji cementu, płytek ceramicznych, szamotki, porcelanowej izolacji a wreszcie od lat 30-tych wyrobów sanitarnych typu: umywalki, wanny, muszle klozetowe itp. Produkowano tutaj m.in. popularną w latach 70-tych serię szwedzkich łazienek "Carezza". W ogrodzie otaczającym muzeum obejrzymy drewnianą barkę służącą do transportu urobku wydobytą z dna jeziora Ivösjön.
Storgatan 45. Tel: 045 62 90 47. Wstęp 20 SVK. Otwarte w sezonie (od początku maja do końca sierpnia) od poniedziałku do piątku i w niedziele między 13 a 16. Poza tym okresem jedynie w środy o podobnych godzinach
Na środku placu Ifötorget znajduje się duża kolorowa kompozycja stworzona z płytek ceramicznych przedstawiająca dwa prehistoryczne jaszczury wygrzewające się na skałach (3). Powstała w 1971 roku fontanna nawiązuje do znaleziska paleontologicznego na wyspie Ivö. W kredowych warstwach w kamieniołomie odkryto szczątki mezozoicznego plezjozaura o krótkiej szyi i krępej budowie ciała nazwanego Scanisaurus. Wystawa poświęcona tym skamieniałościom została utworzona w hallu dzisiejszej stacji kolejowej jako tzw. Havsdrakarnas Hus (Dom Morskiego Jaszczura, 4). Można tam zapoznać się z topografią dawnego zbiornika sedymentacyjnego oraz historią naturalną regionu. Trzecią pamiątką związana z tymi prehistorycznymi znaleziskami jest w Bromölla duży mural przedstawiający szkielet tyranozaura narysowany na ścianie hali fabrycznej. Będąc przy stacji kolejowej warto też obejrzeć niewielka budkę telefoniczną reklamującą się jako najmniejsza biblioteka w Szwecji. Naprawdę można stąd wypożyczyć coś do czytania np. udając się w podróż pociągiem, aczkolwiek wybór lektur nie jest specjalnie duży.
W kategorii miniaturyzacji to nie jedyne takie kuriozum w Bromölla. Przy głównym placu stoi inna budka telefoniczna nazywana najmniejszą galerią świata wewnątrz której znajduje się niewielka rzeźba z czarnego skańskiego diabazu. Plac Ifötorget otaczają charakterystyczne dla Szwecji budynki o prostym konstruktywistycznym stylu. Najbardziej charakterystyczny jest znajdujący się w głębi dwukondygnacyjny dom otulony szczelnie dzikim winem mieszczący zarząd fabryki. Z kolei 3-piętrowa narożna kamienica to tzw. Dom Mozaikowy (Mosaikhuset, 5). Apartamentowiec z 1954 roku wyróżniał się bogatym zapleczem sklepów i lokali usługowych (poczta). W hallu umieszczono mozaikę przedstawiającą robotników pracujących w fabryce porcelany. Na zapleczu mieści się kino studyjne, jedno ze starszych w regionie powstałe w 1955 roku. Aby obejrzeć dawne mieszkania robotnicze należy się udać na pobliską Bruksgatan. Otaczają ją wolno stojące domki stylizowane na rybackie chaty z bałtyckiego wybrzeża. Każda posesja otoczona była niewielkim ogrodem oraz gospodarczą oficyną gdzie hodowano kury, króliki i świnie oraz przechowywano węgiel i drewno na opał. Działki te stanowią świadectwo prosperity zakładu i dbałości o zdrowie i komfort jego pracowników. Część z załogi fabryki stanowili imigranci z polskiej Galicji. Z ich inicjatywy wybudowano w 1933 roku rzymsko-katolicką kaplicę pod wezwaniem św. Piotra (6, Köpmannsgatan 22) otoczoną sosnowym laskiem. To jeden z kilkudziesięciu tego typu kościołów funkcjonujących w Szwecji. Przy Tians Väg w otoczeniu osiedlowych bloków stoi przeniesiona tutaj z Ivetofta XVIII-wieczna zagroda wiejska zwana Tiansgården. Obejmuje dwa podłużne budynki w kształcie litery L. Na podwórku studnia z żurawiem. Dachy kryte strzechą, charakterystyczne okna w poddaszu - lukarny. Jest to siedziba miejscowego stowarzyszenia kulturalnego a ciekawa ekspozycja we wnętrzu ukazuje warunki bytowe mieszkańców około 1900 roku ze szczególnym uwzględnieniem roli kobiety w rodzinie. W granicach administracyjnych Bromölli w północnej części znajduje się dawna samodzielna wieś kościelna Ivetofta.
Przy Kyrkvägen mamy najpierw stare budynki szkolne, potem długi kompleks cmentarza parafialnego a na końcu po prawej stoi średniowieczny kościół (Ivetofta Kyrka, 7) z wieżą w stylu duńskiego romanizmu wzbogaconą o pewne szczegóły w XIX wieku. W tym okresie z inicjatywy architekta i badacza dziejów Carla Georga Bruniusa powstało też nowe prezbiterium, transept oraz portal południowy. W południowym murze znajdują się zachowane 2 średniowieczne kamienie fundacyjne. Wyposażenie wnętrza barokowe i późnorenesansowe. Zwraca uwagę kolorowo zdobiona ambona z cytatem z psalmu 119 oraz chrzcielnica fundowana przez Zofię z rodu Brahe.
 |
| Zakłady przemysłowe Iföverken |
Storgatan 45. Tel: 045 62 90 47. Wstęp 20 SVK. Otwarte w sezonie (od początku maja do końca sierpnia) od poniedziałku do piątku i w niedziele między 13 a 16. Poza tym okresem jedynie w środy o podobnych godzinach
Na środku placu Ifötorget znajduje się duża kolorowa kompozycja stworzona z płytek ceramicznych przedstawiająca dwa prehistoryczne jaszczury wygrzewające się na skałach (3). Powstała w 1971 roku fontanna nawiązuje do znaleziska paleontologicznego na wyspie Ivö. W kredowych warstwach w kamieniołomie odkryto szczątki mezozoicznego plezjozaura o krótkiej szyi i krępej budowie ciała nazwanego Scanisaurus. Wystawa poświęcona tym skamieniałościom została utworzona w hallu dzisiejszej stacji kolejowej jako tzw. Havsdrakarnas Hus (Dom Morskiego Jaszczura, 4). Można tam zapoznać się z topografią dawnego zbiornika sedymentacyjnego oraz historią naturalną regionu. Trzecią pamiątką związana z tymi prehistorycznymi znaleziskami jest w Bromölla duży mural przedstawiający szkielet tyranozaura narysowany na ścianie hali fabrycznej. Będąc przy stacji kolejowej warto też obejrzeć niewielka budkę telefoniczną reklamującą się jako najmniejsza biblioteka w Szwecji. Naprawdę można stąd wypożyczyć coś do czytania np. udając się w podróż pociągiem, aczkolwiek wybór lektur nie jest specjalnie duży.
 |
| Fontanna z jaszczurami |
W kategorii miniaturyzacji to nie jedyne takie kuriozum w Bromölla. Przy głównym placu stoi inna budka telefoniczna nazywana najmniejszą galerią świata wewnątrz której znajduje się niewielka rzeźba z czarnego skańskiego diabazu. Plac Ifötorget otaczają charakterystyczne dla Szwecji budynki o prostym konstruktywistycznym stylu. Najbardziej charakterystyczny jest znajdujący się w głębi dwukondygnacyjny dom otulony szczelnie dzikim winem mieszczący zarząd fabryki. Z kolei 3-piętrowa narożna kamienica to tzw. Dom Mozaikowy (Mosaikhuset, 5). Apartamentowiec z 1954 roku wyróżniał się bogatym zapleczem sklepów i lokali usługowych (poczta). W hallu umieszczono mozaikę przedstawiającą robotników pracujących w fabryce porcelany. Na zapleczu mieści się kino studyjne, jedno ze starszych w regionie powstałe w 1955 roku. Aby obejrzeć dawne mieszkania robotnicze należy się udać na pobliską Bruksgatan. Otaczają ją wolno stojące domki stylizowane na rybackie chaty z bałtyckiego wybrzeża. Każda posesja otoczona była niewielkim ogrodem oraz gospodarczą oficyną gdzie hodowano kury, króliki i świnie oraz przechowywano węgiel i drewno na opał. Działki te stanowią świadectwo prosperity zakładu i dbałości o zdrowie i komfort jego pracowników. Część z załogi fabryki stanowili imigranci z polskiej Galicji. Z ich inicjatywy wybudowano w 1933 roku rzymsko-katolicką kaplicę pod wezwaniem św. Piotra (6, Köpmannsgatan 22) otoczoną sosnowym laskiem. To jeden z kilkudziesięciu tego typu kościołów funkcjonujących w Szwecji. Przy Tians Väg w otoczeniu osiedlowych bloków stoi przeniesiona tutaj z Ivetofta XVIII-wieczna zagroda wiejska zwana Tiansgården. Obejmuje dwa podłużne budynki w kształcie litery L. Na podwórku studnia z żurawiem. Dachy kryte strzechą, charakterystyczne okna w poddaszu - lukarny. Jest to siedziba miejscowego stowarzyszenia kulturalnego a ciekawa ekspozycja we wnętrzu ukazuje warunki bytowe mieszkańców około 1900 roku ze szczególnym uwzględnieniem roli kobiety w rodzinie. W granicach administracyjnych Bromölli w północnej części znajduje się dawna samodzielna wieś kościelna Ivetofta.
 |
| Ivetofta Kyrka |
Przy Kyrkvägen mamy najpierw stare budynki szkolne, potem długi kompleks cmentarza parafialnego a na końcu po prawej stoi średniowieczny kościół (Ivetofta Kyrka, 7) z wieżą w stylu duńskiego romanizmu wzbogaconą o pewne szczegóły w XIX wieku. W tym okresie z inicjatywy architekta i badacza dziejów Carla Georga Bruniusa powstało też nowe prezbiterium, transept oraz portal południowy. W południowym murze znajdują się zachowane 2 średniowieczne kamienie fundacyjne. Wyposażenie wnętrza barokowe i późnorenesansowe. Zwraca uwagę kolorowo zdobiona ambona z cytatem z psalmu 119 oraz chrzcielnica fundowana przez Zofię z rodu Brahe.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz