Translate

poniedziałek, 14 czerwca 2021

Środkowe Åsunden

Ta część akwenu nazywana bywa Storsjön. Jest to usiany wyspami labirynt wodny z odnogą prowadzącą na  wschód na jezioro Björkern i do Drabo.  Najszersza i najgłębsza część akwenu (max 63 m), znana z wielkich szczupaków, niezamarzająca całkowicie nawet zimą. Podobnie jak Björkern, które uważane było kiedyś nawet za najgłębszy zbiornik wodny w Östergotlandii. Kraina widokowych skalistych wzgórz, głębokich dolin i wodnych przestrzeni w opisach porównywana bywa do Szwajcarii SaksońskiejCharakterystycznym punktem startowym jest przesmyk i most Råsöbron przez który prowadzi droga główna 134 z Åtvidabergu do Kisy. Miejsce to najlepiej obejrzeć można z brzegów niewielkiej przybrzeżnej wysepki Maria Öar na którą prowadzi ścieżka przez wąską zadrzewioną groblę.

Råstorp

Przyjemne kąpielisko w zatoczce osłoniętej od północy wzgórzem. Parking. Widoki na jezioro.

Utdala

XIX-wieczna farma (1) z piętrowym domem mieszkalnym na niewielkim skalistym pagórku ponad zatoką jeziora Åsunden oraz szeregiem budynków gospodarczych na zapleczu. Naprzeciwko zalesiony ostrów Baggholmen a w głębi brzegi wyspy Granö. Hodowla kuców szetlandzkich.

Björkern z okolic kawiarni na Valö/Åsunden spod farmy Utdala

Oppeby

Miejscowość na przesmyku pomiędzy jeziorami Åsunden i Nimmern. Widok na oba akweny ze wzgórza kościelnego. Drewniany kościół stał w tym miejscu już w średniowieczu. Jest wzmiankowany w  1300 roku w kronikach diecezji Linköpingu. W 1760 roku zbudowano obecną jednonawową kamienną świątynię (2). Wieża ma hełm oraz najwyższe piętro drewniane. We wnętrzu znajduje się wielki obraz ołtarzowy XVIII-wiecznego portrecisty Carla Friedricha Brandera namalowany dla kościoła w Asby. Przedstawia Pokłon pasterzy w barokowym sztafażu. Obok ambona z reliefem Jonasa Berggrena Chrystus z Samarytanką przy studni. Kilka starych drewnianych rzeźb. Na cmentarzu odnajdziemy szlacheckie kapliczki grobowe. Naprzeciwko bocznej drogi do Rimforsy stoi skromny dwór szlachecki Stjärnevik zamieszkiwany w przeszłości przez miejscowego diakona.

Kościół Oppeby

Ekelid Hembygdsgard

Niewielki lokalny skansen (3) stworzony na miejscu XVIII-wiecznej zagrody żołnierskiej zamieszkanej do lat 50-tych. Stara leśniczówka, stodoła, szopa i kuźnia z Frössvik. Kolekcja sprzętów rolniczych i rękodzieła. Stare drewniane łodzie z Drabo oraz wozy konne. Ogród z widokiem na jezioro Åsunden.

Frössvik Herrgård

Parterowy dwór z XVIII wieku w stylu karolińskim. Stare budynki gospodarcze. Sielska okolica. Z pobliskiego wzgórza Knastraberget panoramy na jezioro Åsunden.

Bjuggö, Lindö, Gårdsö, Kölvö 

Grupa wysp w środkowej części Åsunden. Ta pierwsza jest największą na jeziorze, bardziej znana jest jednak inna Bjuggö położona w pobliżu Hycklinge. Gospodarstwo rolne. Tereny łąkowo-leśne.

Ryda

Wioska położona na południowym brzegu środkowego Åsunden w otoczeniu skalistych zalesionych wzgórz. Rezerwat przyrody chroni fragment boru świerkowego oraz jego łąkowe otoczenie. Na skraju lasu potężne dęby, osiki i brzozy. W pobliskiej wiosce Hagla tuż przy drodze do Björkfors znajduje się cmentarzysko z epoki żelaza (6). 

Dawna stacja benzynowa BP w Björkfors

Björkfors

Osada letniskowa położona malowniczo na przesmyku pomiędzy jeziorami Åsunden i Björkern w otoczeniu zalesionych wzgórz. Lustra wody obu akwenów znajdują się na różnych wysokościach i łączy je ciek spiętrzony kaskadą o wysokości około 6 m. Poniżej leży przystań nad jeziorem Åsunden. W centrum w gospodarstwie Lindgården znajduje się galeria sztuki. Przy wjeździe od północy zwraca uwagę niewielka oldskulowa stacja benzynowa BP z 1955 roku zbudowana z prefabrykatów firmy Gullringshus (4). Obecnie wystawa muzealna. W sklepie nabyć można rozmaite akcesoria samochodowe oprócz benzyny. Latem odbywają się tutaj imprezy tematyczne i koncerty rockowe. Wnętrze otwierane na zamówienie.                                Kontakt pod numerem telefonu: 0740 349 91 61 lub 070 658 05 56, e-mail: nostalgimacken@outlook.com

Schronisko turystyczne wraz z wypożyczalnią kajaków. 36 miejsc noclegowych w 11 pokojach. Otwarte przez cały rok. Zameldowanie po 16.00. Ceny noclegu dla dorosłych 285 SVK, dla dzieci 175 SVK. Zniżki dla członków STF i International Host. 

Valö

Skalista wysepka przy wysokim brzegu jeziora Björkern połączona groblą ze stałym lądem (5). Od 1956 roku znajduje się tutaj restauracja, kawiarnia i estrada taneczna. Kąpielisko. Widoki na jezioro i otaczające go wzgórza. Powyżej wyspy duże prawie 100-metrowe urwisko Korpberget. Ścieżka spacerowa ubezpieczona jest linami w eksponowanych miejscach. Platforma widokowa. Pozostałości prehistorycznego grodziska. Bogate lasy z dębem, świerkiem, lipą i klonem. Na drzewach rzadki porost Fuscopannaria mediterranea. Rezerwat przyrodniczy. Zejście możliwe w kierunku Hulebo (inny rezerwat przyrodniczy) lub Odrygsbacken do centrum Björkfors.


Ävjeboda

Niewielka wioska na północ od Björkfors z tradycyjnymi XIX-wiecznymi zagrodami. Najstarsza jest chata zwana Klockarebostället. Stary krajobraz kulturowy

Bråtberget

Rezerwat przyrodniczy (7) po północnej stronie jeziora Björkern. Lasy iglaste i mieszane na stromych stokach. Murawy naskalne. Mchy i porosty. W zagajnikach rośnie rzadka wyka grochowata (Vicia pisiformis) z żółtymi lub fioletowymi kwiatami. Ścieżka turystyczna o długości 2,5 km.

Idhult

Stara wieś położona wysoko na grzbiecie morenowym ponad jeziorami Nedre i Övre Emmaren. Malownicza panorama z zalesioną górą Borgkullen rozdzielającą oba akweny. W średniowieczu na wierzchołku tego wzgórza znajdowała się strażnica obronna. Rezerwat przyrodniczy (8) z kilkoma szlakami przechadzkowymi i ścieżką edukacyjną. Stare łąki i pastwiska z bogatą florą kwiatową charakterystyczną dla środowisk nawapiennych lub nadmorskich. Najbardziej rozpoznawalne są kwitnące w maju lub czerwcu storczyki zwane w Polsce kukułką bzową (Dactylorhiza sambucina), a w Szwecji bardziej romantycznie Adamem i Ewą. Fioletowe przetaczniki, żółte rozchodniki, bodziszki krwawe, białe pierwiosnki lekarskie, a także rośliny zielarskie, m.in. pospolite oregano, ciemiężyk białokwiatowy czy kokorycz wonna. Polne kopce kamienne. Wypas kulturowy.

Drabo Brunn

Drabo

Wieś na granicy Östergotlandii i länu Kalmar na wschodnim krańcu jeziora Björkern. Na zboczu opadającym w kierunku akwenu znajduje się lecznicze źródło mineralne (9). Zostało przebadane przez lekarza wojskowego Magnusa Appelberga w 1871 roku i udostępnione kuracjuszom, którzy docierali tu drogą wodną przez kanał Kinda albo dorożką ze stacji kolejowej w Överum. Uznano że można tu leczyć anemię i choroby żołądka.  Powstały łaźnie oraz hotel uzdrowiskowy. Tego typu przedsięwzięcie nazywano "rolniczym zdrojem". Nie okazał się on jednak rentowny zapewne ze względu na oddalenie od miasta. Z Linköpingu droga na miejsce trwała około 10 godzin. Uzdrowisko zamknięto w 1888 roku. Zachowały się fundamenty łaźni oraz wyremontowana niedawno altana nad samym źródełkiem. Woda jak najbardziej nadaje się do picia. Widok na jezioro. Poniżej na zboczu znajdują się tzw. doły smołowe w których kiedyś produkowano lepik z tarcicy sosnowej. 

Tyllinge

Miejscowość położona w pobliżu długiego rynnowego jeziora Tynn już w länie Kalmar. Drewniany dwór szlachecki (10) wzmiankowany był po raz pierwszy w 1318 roku jako tzw. wolnizna (szwedzkie frälsegård). Dźwignięty został z ruiny podczas remontu w latach 1937-1938. Przy gospodarstwie znajdował się tartak oraz piec do wypalania wapna. Obecnie na stawie przemysłowym znajduje się fontanna. Zaniedbany park angielski przechodzi w rezerwat przyrodniczy. Bory sosnowe i lasy mieszane. Plaża nad niewielkim jeziorem Man.            

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz