Translate

czwartek, 23 lutego 2017

Listerlandet część południowa


Droga nr 123 biegnąca z Sölvesborga do Nogersund - przystani promów na wyspę Hanö przecina region Listerlandet mniej więcej na pół. Ten rolniczy półwysep w przeszłości stanowiący najdalszy zakątek duńskiej Skanii do dziś zachował pewną odrębność wyrażającą się w miejscowym dialekcie z gardłowym "r" i kilkoma nietypowymi dyftongami. W południowej części obszaru występują niewysokie ostańcowe wzgórza Mörby Backe czy Stiby Backe zasypane w epoce lodowcowej fragmentami moreny. Urozmaicony charakter mają też brzegi Bałtyku. W morze wrzyna się kilka niewielkich półwyspów przedzielonych płytkimi zatoczkami oferującymi wspaniałe piaszczyste plaże. Trasa biegnie bocznymi drogami w południowej części półwyspu.  

Wyjazd z Sölvesborga wzdłuż Snapphanegatan. Przy wyjeździe z miasta warto zwrócić uwagę na stojący przy drodze suchy pień dębu zwanego Snapphaneeken na którym wieszano duńskich buntowników. Po przekroczeniu linii kolejowej (zapory) przejeżdżamy przez Sölve - najdalej na wschód wysunięte willowe przedmieście z kilkoma hurtowniami i magazynami. Nie docieramy do drogi 123 tylko na pierwszym rondzie skręcamy w prawo (pierwszym zjazdem). Główna droga biegnie dalej łukiem przez Ljungaviken - nowe osiedle po drugiej stronie mostu nad zatoką Sölvesborgsviken. Dalej w tym kierunku pola golfowe.
[5 km] Siretorp u podnóża wzgórza Mörby Backe (59 m n.p.m.). Na szczycie wzniesienia znajduje się kopiec kamienny Höga Rör (1) z epoki brązu. Według jednej z legend zakopano tu skarby, których strzeże groźny smok. Według innej stos kamieni zgromadziła olbrzymka aby zbombardować kościół w Åhus. Ze wzniesienia widok na równinę Listerlandet zamkniętą lesistym wałem Ryssberget. 
W prawo droga do Sandviken i Västra Näs. Kąpielisko z długą piaszczystą plażą oraz przystań u ujścia zatoki Sölvesborgviken. Na cyplu Näsnabben stanowiska wędkarskie. Najczęściej łowi się tutaj belony.
[7 km] Dalsza droga prowadzi wschodnią krawędzią wzgórza przez wieś Mörby. Za miejscowością po lewej kulminacja wzniesienia zwana Hjärthalla (60 m n.p.m., 2). Rezerwat przyrodniczy z bogatym w gatunki lasem bukowym. W części szczytowej na polanie resztki osady z epoki brązu. Poniżej podmokłe łąki.
[8 km] Wieś Istaby położona na nieco niższym grzbiecie. Najbardziej znana jest z wczesnonordyckiego kamienia runicznego prezentowanego obecnie w narodowym muzeum historycznym w Sztokholmie. Według legendy pod kamieniem miała być pochowana królowa nieba - bogini Ishtar znana z babilońskiej mitologii. 
3 km na południe Torsö. Dwie niewielkie osady nad brzegiem morza. Przystanie rybackie oraz spokojne kąpieliska z niewielkimi plażami. Na zalesionym cyplu Sillnäs Udde (3) rezerwat przyrodniczy. Ostoja ptaków. Oprócz popularnych dzikich kaczek i gęsi można tutaj zaobserwować rozmaite gatunki siewkowców i wróblowatych. Charakterystyczna leśna ścieżka otoczona kamiennym murkiem (fägata) służąca do przepędu bydła na pastwisko. Z Östra Torsö widok na dwa wielkie maszty radiowe na cyplu Björkenabben.
Stacja radiowa na cyplu Björkenabben
[10 km] Stiby. Skręcamy w prawo a następnie w lewo w kierunku Hällevik. Na wyraźnym progu przed wjazdem do wsi znajduje się kamienne cmentarzysko prehistoryczne. Wyróżnia je dwumetrowy postawiony na sztorc kamień zwany Stiby Sissa (4). Lokalna legenda mówi, że menhir obraca się, gdy "poczuje" zapach świeżo upieczonego chleba. Na wschód od miejscowości rozciąga się rozległe płaskowzgórze Stiby Backe (70 m n.p.m., 5). Geologicznie jest to polodowcowy drumlin z występującymi w podłożu jasnymi granitami zwanymi karlshamnskimi. Lasy grabowe, dębowe i zarastające łąki. Na wiosnę zakwitają liczne zawilce, sasanki, piżmaczki czy fiołki. Rośnie tutaj też fioletowy storczyk męski (Orchis mascula). Rezerwat przyrodniczy w sieci Natura 2000. W południowej części znajduje się cmentarz choleryczny z 1853 roku. 
Prosto droga na cypel Björkenabben (3 km). Od 1985 roku funkcjonowała tam radiostacja szwedzkiego radia (8) emitująca sygnał na teren Europy. Zlokalizowana została nad brzegiem morza oprócz dobrego uziemienia zyskiwała też wzmocnienie dzięki przewodności wody. Rolę anten pełniły dwie 135-metrowe stalowe wieże. Stacja nadawała na falach średnich na częstotliwości 1179 kHz i była często na polskim terytorium zagłuszana przez korzystający z podobnego pasma nadajnik znajdujący się w Rumunii. Od 2010 roku obiekt jest wyłączony z eksploatacji a jego dalsza przyszłość niewiadoma.
Stiby
[12 km] Hällevik. Największe letnisko na półwyspie. Corocznie w sierpniu odbywa się tutaj festiwal jazzowy. Przy nabrzeżu znajdują się tradycyjne wędzarnie ryb. Hennings Rökeri połączona jest z tradycyjną tawerną Dagmars Hamnkrog jedną z aren koncertowych TradJazz Festival. W czerwonym domku w południowej części przystani mieści się założone w 1976 roku muzeum rybołówstwa (Hällevik Fiskemuseum, 6). Obejrzeć tu można stare łodzie rybackie, osprzęt, sieci, przyrządy nawigacyjne oraz rozmaite modele, fotografie i pamiątki po nie tak odległych znowu czasach, gdy miejscowość była ruchliwym portem.
Zwiedzanie możliwe po uprzedniej rezerwacji. Telefon kontaktowy: 0737 49 04 06. Możliwa też rejestracja przez stronę internetową: http://hallevik.se/fiskemuseum/. Cena wstępu 40 SVK

Stary dom w Hällevik
Z przystani w kierunku piaszczystej plaży biegnie promenada wzdłuż brzegu zatoki. Przy jej końcu znajdują się dwa wysokiej klasy hotele: Hanöhus ze szklanym lobby oraz historyczny otwarty w 1916 roku Hällevik Havsbadhotell. Na zapleczu tego drugiego znajduje się basen z podgrzewaną wodą. 
Turystom o mniej zasobnym portfelu oprócz kwater prywatnych polecić należy Hällevik Camping położony we wschodniej części osady tuż obok plaży. Ponad 300 miejsc biwakowych oraz domki kempingowe do wynajęcia. Sklepik na recepcji. Tor minigolfa, plac zabaw, miejsca do grilla. Otwarte od kwietnia do listopada (poza tym okresem możliwy nocleg po wcześniejszej 7-dniowej rezerwacji). Ceny w zależności od sezonu i standardu noclegu (190-255 SVK za miejsce biwakowe, 500 SVK za domek dwuosobowy). Zniżki 70% dla piechurów, rowerzystów i motocyklistów. Kontakt telefoniczny: 045 65 27 14, poczta mailowa: info@hallevikscamping.se, strona web: http://www.hallevikscamping.se  
W sąsiedztwie kempingu jest stadion Strandvallen należący do klubu piłkarskiego Mjällby AIF. Obecnie drużyna z małej osady gra w niższych ligach, ale kilkukrotnie występowała w Allsvenskan, czyli najwyższej klasie rozgrywkowej (pierwszy raz w 1979 roku), przypomina więc trochę polski team z Niecieczy. Przy wjeżdzie na parking stadionowy informuje o tym stosowny billboard.
Droga wznosi się od przystani i łukiem omija wschodnią część kurortu. Z tyłu pozostaje Stiby Backe, na horyzoncie po lewej pojawia się wzgórze Listerhuvud. 
[15 km] Nogersund przy końcu drogi 123. Port rybacki z promem na wyspę Hanö. Kilka starych chat w tym muzealny budynek Jullas Hus ukazujący jak rodzina rybaka żyła przed 100 laty. Zachowały się wąskie długie ogródki na zapleczu gospodarstw (tzw. garnhagar) służące do suszenia sieci rybackich. W porcie stylowa tawerna. Na południe od osady aż do cypla ciągną się rozległe łąki Kråkenabben (7) z kamiennymi murkami grodzącymi dawne działki. Pola głazów. Widoki na Bałtyk. Ważny matecznik ptaków brodzących.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz