Translate

środa, 10 października 2018

Wzdłuż ozu Johannishus

Trasa boczna prowadząca na północ do leśnych ostępów na granicy Blekinge i Småland. Biegnie wzdłuż malowniczego pasma wzgórz powstałych w wyniku akumulacji materiału skalnego przez rzekę płynącą pod powierzchnią lądolodu. Oz Johannishus pokrywają łąki i pastwiska z zagajnikami dębowymi a z łagodnego grzbietu rozpościerają się dalekie panoramy. To również największe w Blekinge nagromadzenie rozmaitych kurhanów, dolmenów, prehistorycznych cmentarzysk i innych znalezisk archeologicznych na czele ze słynnym złotosrebrnym skarbem z Västra Vång. Większość obszaru związana jest z wielka posiadłością ziemską hrabiów Wachtmeister zarządzaną przez Johannishus Gods Aktiebolaget. Drogi lokalne. Od Brådstorp droga główna 122.

[0 km] Skrzyżowanie dróg pod Listerby. Wyjazd na północ wzdłuż Tvingvägen. Droga biegnie lewym brzegiem Listerbyån.
Trasę można również rozpocząć w Ronneby podążając Karlskronavägen i Gärestadsvägen w kierunku Hjortsbergi lub dalej Edestadsvägen w kierunku Edestad. 
[3 km] Johannishus. Stara osada i dawna stacja kolejowa na linii Karlskrona-Kristianstad. W centrum wsi jedna z najstarszych szkół powszechnych w Szwecji ufundowana w 1833 roku przez hrabinę Sophię Lovisę Wachmeister. Nieopodal przy Listerbyvägen 13 i 18 stoją dwa miniaturowe domki zwane Pelle Skräddares Hus - zamieszkiwali w nich chłopi służący na kościelnej plebanii. Po wschodniej stronie osady posiadłość Rydsgården - dzisiaj świetlica lokalnego towarzystwa kulturalnego. W sąsiedztwie wzdłuż drogi do Arvidstorp efektowna aleja starych dębów. Rezerwat przyrodniczy Grindstugan.
Właściwa trasa skręca w lewo koło supermarketu ICA i sklepu ogrodniczego omijając centrum miejscowości. Ostatnia willa po lewej przy granicy osady zwana jest Kråkslottet i pełniła kiedyś funkcję banku.
Krąg kamienny na cmentarzysku Hjortsberga








[4 km] Skrzyżowanie dróg. W otoczeniu rezerwat przyrodniczy Johannishus Åsen. Piękne krajobrazowo bory sosnowe i zbiorowiska o charakterze parkowym. Cmentarzysko z epoki żelaza (2): kurhany, kręgi kamienne, dolmeny, statki grzebalne. Jedno z pełniej udokumentowanych stanowisk archeologicznych z tamtego okresu.
Dalszy szlak biegnie w prawo na północ w kierunku Tving. W południową stronę można też powrócić do Ronneby (11 km) lub też dojechać do Edestad (4 km). W południowej części tej niewielkiej w sumie wioski stoi zabytkowy kościółek (1) z połowy XIII wieku. Budowla powstała obok dawnego świętego źródła, przy którym odbywały się pogańskie obrządki w dzień letniego przesilenia. Wodę ze źródła uważano za leczniczą, dlatego w średniowieczu podążały tutaj pielgrzymki. Ocembrowaną studzienkę obejrzeć możemy po północnej stronie w sąsiedztwie linii kolejowej. We wnętrzu świątyni warto zwrócić uwagę na drewniany krucyfiks triumfalny z subtelnym motywem ornamentalnym oraz XVIII-wieczną ambonę z baldachimem na którym przedstawiono Sąd Ostateczny. W ołtarzu obraz przedstawiający ukrzyżowanie Chrystusa. Na suficie ekspresyjne malowidło ukazujące Zmartwychwstanie. Ławki z oryginalnymi wizytówkami. Wiele rzeźb z tego kościoła możemy dziś podziwiać w muzeach, m. in. przedstawienie norweskiego św. Olafa w Karlskronie.
Po drugiej stronie drogi stoi piękna drewniana dzwonnica - najstarsza w Blekinge, pochodząca z XVI wieku. Znajdują się tutaj dwa dzwony: większy z 1688 roku i mniejszy z 1813 roku. Obok na stoku pagórka znajduje się murowany budynek dawnej szkoły ludowej. Obecnie mieści się tutaj prywatna galeria sztuki artystki Susanne Demåne.
[5 km] Na skraju prehistorycznego cmentarzyska wznosi się kościół św. Mikołaja w Hjortsberga uważany za jeden z najstarszych w Blekinge z reliktami romańskimi (fundamenty wieży). Wyposażenie wnętrza jest zdecydowanie młodsze i pochodzi w przeważającej części z XVII i XVIII wieku. Wymienić tutaj należy rzeźbiony ołtarz ludowego artysty Svena Segervalla oraz ambonę Åke Truedssona z wyobrażeniem czterech wydarzeń biblijnych: potopu, narodzenia, ukrzyżowania i zmartwychwstania. Na ścianie wisi obraz modlitewny przedstawiający pastora z żoną i uzupełniony pobożnymi sentencjami. Po przeciwległej stronie drogi na zboczu drewniana dzwonnica. W niewielkim budynku punkt informacyjny przedstawiający historię znaleziska w Västra Vång.
Droga przecina linie kolejową Karlskrona-Kristianstad.
[7 km] Aleja w lewo prowadzi do ukrytego w zieleni Johannishus Slott (3), niestety normalnie niedostępny dla zwiedzających. Od XVIII w. był siedzibą rodową hrabiów Wachtmeister, którzy nadali rezydencji obecny neoklasyczny wygląd (projekt architekta Karola Adelcrantza) i nazwę od kolebki rodu w Inflantach. Hans Wachtmeister to jeden z pomysłodawców portu królewskiego w Karlskronie. W czasie fińskiej wojny zimowej w 1939 roku zorganizowano tutaj kolonię dla dzieci z terenów dotkniętych walkami. W parku znajduje się ozdobna altana. Na okolicznych łąkach kolejne cmentarzyska prehistoryczne. 2 km na zachód rezerwat przyrodniczy Mölleryd. Fragment ozu porośniętego borem sosnowym. Przez piękne krajobrazowo miejsca prowadzi szlak pieszy Blekingeleden. Osobliwością jest XVII-wieczna farma w tzw. stylu południowogockim ze spichrzem zbożowym na wyższej kondygnacji.
Kasakulle
[9 km] Przecinamy niewysoki pagórek zwany Kasakulle (4). To jedno z większych cmentarzysk prehistorycznych z prawie setką odkrytych pochówków. Wyróżnia się duży krąg kamienny zwany Sądem Najwyższym (Högsta Domstolen) oraz siedem sterczących kamieni (Sju Konunga Stenar).
[10 km] Po lewej Västra Vång (5). Przy skrzyżowaniu parking i tablice informacyjne. W wiosce dokonano w 1865 roku odkrycia skarbu ponad 4000 srebrnych monet, płacideł oraz złotej biżuterii, w tym bransolet, krucyfiksów oraz charakterystycznych masek. Artefakty te zostały zakopane w ziemi około 1130 roku, nie wiemy jednak z jakich przyczyn. Nowsze badania archeologiczne dowiodły w każdym razie, że we wczesnym średniowieczu miejsce to stanowiło z pewnością ośrodek handlowy o znaczeniu ponadlokalnym. Dzisiaj skarb z Västra Vång znajduje się w Narodowym Muzeum Historycznym w Sztokholmie oraz w Królewskim Gabinecie Numizmatycznym a nowsze znaleziska w Muzeum länu Blekinge w Karlskronie.
Skarb z Vång
[12 km] Hillerslätt. Skraj rezerwatu przyrodniczego Johannishus Åsen. Droga zakręca łukiem w prawo. Wjeżdżamy do gminy Karlskrona.
[16 km] Bråstorp. Skręcamy w prawo na drogę 122 w kierunku Växjö.
[18 km] Tving. Duża wieś kościelna na wschodnim zboczu doliny Nättrabyån. Na wzgórzu po prawej stronie głównej drogi znajduje się duży neoklasycystyczny kościół parafialny (6) zbudowany w latach 1841-1843 na miejscu starszego średniowiecznego. Najcenniejszym obiektem wewnątrz jest XVI-wieczna szafa ołtarzowa z głównym motywem Trójcy Świętej. Ambona jest dziełem Petera Lindha z Karlskrony i posiada wiele symbolicznych znaków. W głównym ołtarzu obraz Nocnej Wieczerzy pędzla Salomona Anderssona - byłego oficera, który przebywając we francuskiej niewoli zainspirował się oglądanymi w Paryżu dziełami sztuki i został malarzem. Z cmentarza parafialnego roztacza się widok na dolinę rzeki oraz znajdujące się za nią wzgórza ozu Johannishus. W starej części cmentarza znajduje się głaz wspominający jarla Gunnara Gröpe - domniemanego zabójcę brytyjskiego misjonarza św. Zygfryda oraz jego trzech pomocników mnichów Unamana, Sunamana i Vinamana.
Na północ od miejscowości w lasach znajduje się malownicze jezioro Skärsjön z kąpieliskiem.
Niewielka stacja benzynowa Billisten przy północnym wyjeździe z Tving
[20 km] Måstad. W lewo prowadzi droga biegnąca w kierunku jezior Hörnen, Sännen i Listersjön. Popularne miejsca wypoczynku oddalone od cywilizacji. Wielkie kompleksy lasów bukowych. Nad brzegami jezior znaleźć można rzadkie pnącze Dichelyma capillaceum. Rezerwaty przyrody. Szlak pieszy Blekingeleden.
Guttamåla Oxar
[22 km] Alnaryd. Miejsce w którym dolina Nättrabyån znacznie się zwęża. Skalisty stok po zachodniej stronie chroniony jest w rezerwacie przyrody. Parking i miejsce do odpoczynku. Dalej ku północy prowadzi droga 122 w kierunku Eringsbody i Växjö. Jadąc 6 km na północ boczną drogą lokalną dotrzemy do Gnetteryd. W okolicy wsi podziwiać można wielkie głazy narzutowe zwane byczkami (Gnetteryd Stutar). Według legendy diabły miały zrzucać te pociski na kościół w Tving, ale chybiły celu. W pobliżu przy drodze do Guttamåla nad jeziorem Stensjön jest jeszcze jeden wielki blok kamienny pęknięty na pół zwany wołem (Guttamåla Oxar, 7).                           
               
               

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz