Translate

sobota, 23 czerwca 2018

Na wschód od Ronneby

Dalsza trasa w kierunku Karlskrony. Do Listerby w bok od drogi głównej E22 najłatwiej dojechać można z centrum Ronneby wzdłuż Karlskronavägen. Na południe od tej miejscowości boczna droga prowadzi na lesisty półwysep Gö z rezerwatem przyrody, kilkoma przystaniami i ośrodkami letniskowymi. Schronisko w Aspan pełni obecnie funkcje azylu dla nielegalnych imigrantów.

Karlskronavägen prowadzi równolegle do linii kolejowej. Po prawej widok na zalesione wzgórze Utkiken ponad parkiem zdrojowym oraz Centrum Kształcenia Ustawicznego. 
[220 km] Hulta. Rondo. 3 km na prawo Ronnebyhamn. Stara droga w kierunku Karlskrony biegła dalej na południe przez miejscowość Gärestad położoną na skalistym ozie. Obecnie jedziemy prosto (drugim zjazdem) w kierunku węzła drogi ekspresowej. W okolicach wsi odkopano w 1889 roku skarb srebrnych monet zawierający numizmaty niemieckie, duńskie, szwedzkie, a nawet arabskie. Kolekcja ta znajduje się w Muzeum Historycznym w Sztokholmie.
[221 km] Przed węzłem drogowym w Gärestad zjazd w kierunku restauracji Äggaboden. Oranżeria. W sąsiedztwie stara muzealna stacja benzynowa Mack. Powracamy w prawo na drogę ekspresową.
Björketorpstenen
[224 km] W prawo stara droga Karlskrona-Ronneby w kierunku pola golfowego Leråkra. W lasach na północ od drogi ekspresowej ukrywa się tajemniczy kamień runiczny Björketorpsstenen (1) o wysokości 4,2 metra ustawiony w centrum pola cmentarnego. Towarzyszą mu dwa menhiry oraz kręgi kamienne. Inskrypcja ma charakter zaklęcia oraz przestrogi: "Ukrywam tutaj runy czarodziejskie. Złością niespokojny, podstępna śmierć na obczyźnie spotka tego kto ten kamień zniszczy". Trzy teorie starają się wyjaśnić znaczenie tego kamiennego monumentu, bądź jako pomnika nagrobnego, bądź jako świątyni boga Odyna, bądź jako znaku granicznego między Danią a Szwecją.  Dojście od parkingu przy drodze w kierunku Johannishus i Tving.
[226 km] Rondo w Listerby. W lewo w kierunku Johannishus. W prawo na półwysep Gö. Do Karlskrony prosto.
Przy skrzyżowaniu stacja benzynowa 7 Eleven.
Po prawej na pagórku plebania a nieco dalej kościół parafialny (2). Wzniesiony w 1849 roku na miejscu starszego średniowiecznego z którego zachowano fragment muru w części północnej oraz zakrystię. Wieżę dobudowano w 1871 roku - znajdują się na niej dwa XVIII-wieczne dzwony. Głównym obiektem we wnętrzu jest nastrojowe malowidło Gunnara Torhamna przedstawiające Zmartwychwstanie Chrystusa wypełniające całą absydę. Warto też zwrócić uwagę na stary krzyż z napisem INRI na południowej ścianie oraz balustradę chóru organowego z przedstawieniami 12 apostołów. Nowa część osady zwana Slättanäs znajduje się 1 km na południe w okolicach dawnego budynku szkolnego.  Przystań jachtowa w zatoce Inre Fjärden.
[229 km] Yxnarum. Stara wieś na wzgórzu. Na południe od niej cmentarzysko (3) z epoki żelaza z dużym grobem kamiennym zwanym tradycyjnie Yxna grav. Nawiązuje on do anonimowej sagi z Blekinge opowiadającej o losach córki miejscowego wodza Wogna i sporach pomiędzy miejscowymi wikingami a rodem z Uppsali. W końcu XIX wieku w tych okolicach odkryto skarb srebrnych monet arabskich z X stulecia.
[232 km] Najkrótsza droga w kierunku Gö prowadzi w lewo. Prosto w kierunku Kuggeboda.
[233 km] Bökenäs. W lewo boczna droga na wyspę Torkö. 1 km w tamtym kierunku nad brzegiem zatoki kemping.
Ronneby Havscamping to duży ośrodek po obu stronach drogi z około 500 miejscami biwakowymi, domkami noclegowymi o różnym standardzie oraz apartamentami typu studio. Kąpieliska z piaszczystą plażą, przystań, estrada taneczna, świetlica, place zabaw dla dzieci, basen kąpielowy. Przy recepcji sklep, restauracja oraz tor minigolfa. Ceny w zależności od sezonu i strefy biwakowania. Dodatkowo płatna rezerwacja i korzystanie z prysznica. Kontakt i rezerwacja pod numerem telefonu: 045 73 01 50, pod adresem mailowym: info@ronnebyhavscamping.se lub przez formularz na stronie: http://www.ronnebyhavscamping.se
Największą atrakcją wyspy Torkö jest zalany kamieniołom (4) z czasów II wojny światowej w części południowej. Miejsce znane wśród amatorów nurkowania. W późnym średniowieczu na Torkö znajdował się klasztor franciszkański z kaplicą św. Klary, dziś pozostały z tej budowli tylko skromne resztki muru. Nieopodal kawiarenka i galeria sztuki. Na wyspę prowadzi od kempingu most pontonowy.
Kamieniołom na Torkö
[235 km] Kuggeboda. 1 km na lewo przystań z widokiem na szkiery. Kąpielisko.  
[236 km] 2 km na południe przylądek Lindö - najdalej na południe wysunięty na wybrzeżu wschodniego Blekinge. Rezerwat przyrody. Miejsce obserwacji ptaków. Można tu podziwiać m.in. nury, kormorany, dzikie gęsi i siewki.  Najbardziej powszechną grupą są gnieżdżące się w niskim lesie liściastym niewielkie wróblowate. Skaliste wybrzeże ze śladami pozyskiwania kamienia budowlanego. Zagospodarowana altana umożliwia ochronę przed wiatrem.
[237 km] Korsanäs. W lewo w kierunku Gö. W prawo droga powrotna w kierunku Ronneby. Podążając tamtędy przejedziemy w pobliżu Göholm jednego z nielicznych majątków ziemskich w Blekinge. Należał on kiedyś do admirała Johana af Puke dowódcy szwedzkiej floty w bitwie z Rosją. pod Wyborgiem. Obecnie pensjonat i dogodny punkt wypadowy w lasy półwyspu Gö
Dojazd nieoznakowaną drogą gruntową oznaczoną dwoma kamiennymi obeliskami. Noclegi ze śniadaniem: jedynka 695 SVK, dwójka 1100 SVK. Kontakt telefoniczny: 073 330 70 71, e-mail: goholm@aggaboden.se
[239 km] Millegarne. Stadnina. Konie pasą się na łąkach nad brzegiem Bałtyku. Kolonie ptaków. Przekraczamy most nad niewielką strugą łączącą z morzem zatokę Bredasund. Parking i plaża z widokiem na przystań Gö nad zatoką Kålviken. 
Droga w tamtym kierunku biegnie lasem ze skrzyżowania dróg na zachód od Millegarne (od mostu ponad 1 km).
[242 km] Gökälv na zachodnim brzegu półwyspu. Parking i niewielka plaża. W otoczeniu rezerwat przyrodniczy Gö. Rzeźba polodowcowa (drumliny, mutony). Lasy bagienne, świetliste dąbrowy. Drogowskaz przy parkingu wskazuje wielkie cmentarzysko z epoki żelaza na cyplu Nötanabben (5). Znajdują się tutaj zarówno kopce grzebalne, kręgi kamienne, kurhany w kształcie statku jak i menhiry. W sąsiedztwie tej nekropolii resztki cmentarza cholerycznego z XIX wieku. 

niedziela, 17 czerwca 2018

Archipelag Ronneby

Wybrzeże na południe od Ronneby charakteryzuje wielka liczba wysp szkierowych. Koncentrują się one zwłaszcza w zatoce Ronnebyfjärden osłoniętej od wschodu zalesionym półwyspem Gö. Najdalej na południe wysunięta jest niewielka latarnia morska Gåsfeten Fyr (7) na ryglu skalnym - pierwsza na świecie w której zastosowano światło acetylenowe. Część wysp stanowi wypoczynkowe zaplecze aglomeracji Ronneby - na wielu z nich pobudowano letnie wille, rezydencje i domki noclegowe.

Gåsfeten Fyr
Vångsö (1)
Od stałego lądu oddzielona jest wąską cieśniną przez którą przerzucono most na drodze do Biskopsmåla. Zalesiona. W głębi wyspy zachowało się kilkaset wielkich starych drzew. Na południowo-wschodnim cyplu niewielki bunkier zaliczany do zbudowanej przed II wojną światową linii obronnej Pera Albina. Osłaniał on baterię przeciwlotniczą ustawioną na lądzie nad jeziorem Ryssjön koło Garnanäs.

Saltärna (2)
Nazwa pochodzi od słonowodnych ryb, które wyławiano przy brzegach. Sugeruje też, że w dawnych czasach było tu kilka mniejszych wysp, które obecnie połączyły się w jedną. W dawnych koszarach wojskowych kwatery turystyczne. Z wieży obserwacyjnej panorama szkierów. Na wschodnim cyplu biała latarnia morska wyznaczająca tor podejścia do portu w Ronnebyhamn.

Stora Ekön (3)
Leży na południe od przystani w Saxemara. Północny brzeg skalisty. Po tej stronie znajduje się niewielka archaiczna drewniana przystań. Na okolicznych szkierach miejsca lęgowe mew. Może ciekawsze od samej wyspy są jednak wody ją otaczające. W cieśninie Ekösund na głębokości 9 m spoczywa wrak XV-wiecznej duńskiej karaweli Gribshunden. Okręt wojenny miał 30 m długości i 10 m szerokości. Zatonął na skutek pożaru latem 1495 roku w trakcie podróży do Kalmaru. Wydobyty z niego w 2015 roku galion z wyobrażeniem morskiego potwora pożerającego człowieka jest jednym z bardziej rozpoznawalnych eksponatów Muzeum Blekinge w Karlskronie.
Galion z Gribshunden

Harön (4)
Formalnie bezludna wyspa porośnięta niskopiennym lasem, chociaż legenda mówi, że mieszka tu w kamiennym domku wróżka Ellafina. Przystań dla większych łodzi po północnej stronie. WC i kosze na śmieci. Nieco dalej na południe urocza zatoczka ze skalistym brzegiem.
Łódź M/F Astrid z Ronneby zawija tutaj jedynie w weekendy (od piątku do niedzieli) 2 razy dziennie. Można zatem spędzić 3 godziny na wyspie pomiędzy kolejnymi rejsami. 

Yttre Stekön (5)
Pomimo zabudowy letniskowej cała wyspa od 1964 roku ma status rezerwatu przyrody ze względu na unikalną populację cisa pospolitego (Taxus baccata). W południowej części objętej ochroną już w 1915 roku tworzy on gęsty, zwarty las. Dalej na północy pojawiają się inne gatunki: dąb, buk i brzoza. Cisy rosną tutaj dość specyficznie jako smukłe drzewa, podczas gdy w innych siedliskach często rozgałęziają się już blisko ziemi.

Karön (6)
Składa się z dwóch większych szkierów połączonych wąskim przesmykiem. Pierwotnie wykorzystywana jako letnie pastwisko wyspa ta w końcu XIX wieku stała się modnym terenem rekreacyjnym stanowiącym uzupełnienie oferty uzdrowiska w Ronneby. Powstała tu piaszczysta plaża i łazienki oraz 16 willi wypoczynkowych w stylu szwajcarskim. Najstarsza z nich Bergskavillan na cyplu Kinaholm pochodzi z 1875 roku. Piękna sylwetą odznacza się Villa Udden z wieżyczką położona na cyplu skalnym z widokiem na Ekenäs. W 1877 roku założono działającą do dnia dzisiejszego a najstarszą w Blekinge restaurację. Jej nazwa jest oczywista Schweizeriet nie tylko ze względu na styl siedziby, ale również helweckie pochodzenie pierwszych właścicieli. Tradycyjne dania ekologiczne. Z plaży i ze wzgórza Utsiktberget panorama archipelagu. Ścieżki spacerowe. Na zachodnim cyplu Kalvbacken osada domków kempingowych.
Na przystań poniżej restauracji przypływa zarówno tramwaj wodny z Ronneby (M/F Astrid, 3 razy dziennie) jak i łódź Karöline z przystani Ekenäs naprzeciwko (bilet powrotny 20 SVK, dzieci 10 SVK). Do Ekenäs dojazd autobusami 24 lub 25 z centrum miasta.         
Widok Karön z okolic przystani w Ekenäs